Parasieten: oogworm (loa loa)

De oogworm (loa loa) is een parasiet welke door een vliegenbeet op de mens wordt overgebracht, waardoor de oogwormziekte wordt veroorzaakt. De worm dringt het lichaam binnen en verplaatst zich via de weke delen in het lichaam en kan uiteindelijk in het oog terecht komen. Deze Afrikaanse ziekte wordt ook wel Loiasis genoemd. Wat houdt deze ziekte in, hoe kun je dit krijgen, wat zijn de verschijnselen en wat moet je doen om het te behandelen?

Hoe krijg je de oogwormziekte?

Deze oogwormziekte komt voor in Centraal- en West-Afrika en wordt ook wel loiasis genoemd. Het is een infectie die wordt veroorzaakt door een parasiet die Loa loa wordt genoemd. De parasiet wordt op de mens overgedragen door een besmette vlieg (Chrysops-vlieg) die een persoon bijt. De vlieg kan een volwassen worm opzuigen als hij iemand steekt die besmet is met de oogwormziekte. In de vlieg zullen er larven ontstaan waarmee de vlieg als hij weer iemand bijt die persoon zal besmetten. De volwassen worm beweegt zich door de weke delen van het lichaam en kan in het oog terecht komen.

De Chrysops-vlieg

De Chrysops-vlieg is een vliegensoort die in het regenwoud voorkomt. Alleen de vrouwtjesvliegen zullen steken. Ze steken alleen de mens, met name in de schaduw of in huis. Dit doen ze overdag en met name in de warmere maanden van het jaar. Tijdens het opzuigen van het bloed geven ze de loa-larven af in de bloedbaan. Zo raakt een mens besmet met deze infectie.

Verschijnselen

De eerste verschijnselen die ontstaan na besmetting van de oogwormziekte zijn harde, irriterende en soms pijnloze gezwellen. Het begint met jeuk, tintelingen, gevoelloosheid of pijn. Deze worden calabarzwellingen genoemd en die kunnen uren tot weken aanhouden. Als ze op plaatsen komen in het lichaam in de buurt van gewrichten kan er door de zwelling pijn ontstaan. De zwelling zit meestal onder de huid en soms is er sprake van maar één zwelling. Meestal komt de zwelling voor bij de pols en knie. Het kan echter ook op andere plaatsen van het lichaam voorkomen zoals handen, onderarmen of benen. De calabarzwelling ontstaat door een gif dat een volwassen worm afgeeft.

Diagnose

De ziekte kan in het laboratorium worden vastgesteld door middel van een miscroscopisch onderzoek. Tijdens het onderzoek onder de microscoop zullen de wormlarven te zien zijn.

Behandeling

Als de diagnose oogwormziekte is vastgesteld zal deze infectie behandeld moeten worden met geneesmiddelen als di-ethylcarbamazine die de wormlarven zullen bestrijden.

Preventie

Deze ziekte wordt vooral veroorzaakt tijdens de warme maanden. Preventie is een belangrijk punt. Besmetting kan worden voorkomen door plaatsen te vermijden waar veel steekvliegen voorkomen. Daarnaast wordt beschermende kleding aanbevolen en insectenwerende middelen te gebruiken.

Gezondheidsprobleem

Deze ziekte komt vrijwel alleen voor bij mensen in West- en Centraal-Afrika. Buiten dit gebied is het een zeldzame ziekte. Het merendeel van de bevolking in dit gebied is met de oogwormziekte geïnfecteerd. Dit vormt een groot maatschappelijk gezondheidsprobleem. Ook reizigers naar dit gebied lopen een risico om geïnfecteerd te raken door een beet van de Chryops-vlieg.