De geneeskracht van ronde zonnedauw

Zonnedauw is een vleesetende plant die in Europa, Noord Azië en Noord Amerika voorkomt. Hij is inheems in Nederland maar je ziet hem steeds minder vaak. Men zegt dat één plant 2000 insecten per jaar kan vangen. Zonnedauw is geen eetbare plant maar van de blaadjes werd thee gezet en de dauwdruppels zelf werden opgevangen en voor een drank gebruikt die als afrodisiac moest dienen. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Zonnedauwdruppels, Frigga´s tranen
• Naamgeving zonnedauw
• Alchemie en zonnedauw
• Geschiedenis zonnedauw
• Voedingsstoffen zonnedauw
• Zonnedauw goed voor de luchtwegen
• Overige medicinale werkingen zonnedauw
• Consulteer de fytotherapeut

Zonnedauwdruppels, Frigga´s tranen

In de Noorse mythologie werden de zonnedauwdruppels de tranen van Frigga genoemd. Frigga was de eerste der godinnen en de godin der liefde. Ze weende om haar zoon Balder die was overleden door een list van Loki, de onruststoker. De Rooms katholieke kerk heeft deze mythe overgenomen door te stellen dat de zonnedauwdruppels de tranen van Maria waren die weende om de dood van Jezus.

Naamgeving zonnedauw

In het Latijn heet deze plant Drosera Rotundifolia. Drosera komt van het Griekse woord drosos wat ´dauw´ betekent. Rotundus betekent ´rond´ en folia ´blad´. Letterlijk betekent de Latijnse naam rondbladige dauw. De naam zonnedauw verwijst naar de ronde, kleverige dauwdruppels waaraan insecten blijven hangen. Het blad rond de plek waar de insect zit slaat dicht en het insectje wordt langzaam verteerd. In feite is de zonnedauw een vleesetende of beter gezegd insectenetende plant. Een andere naam is vliegenvangertje. Verder wordt in het Nederlands de plant zonnedauw, heidinnen, lopig kruid of meerkruid genoemd.

Alchemie en zonnedauw

Alchemisten zagen dat de dauwdruppels op de uiteinden van de klierharen veel langer bleven zitten dan normale dauwdruppels. het zijn als het ware onsterfelijke dauwdruppels. In het algemeen gebruiken alchemisten doorgaans dauwdruppels maar dauwdruppels van de zonnedauw werden extra magische eigenschappen toegeschreven. Het verhaal gaat dat alchemisten konden controleren of er gif in wijn zat door er zonnedauw bij te doen. Wanneer giftige wijn in een glas zat ging het glas springen na zonnedauw toegevoegd te hebben en wanneer het in een metalen beker zat ging de wijn koken.

Geschiedenis zonnedauw

Zonnedauw werd door alchemisten als geneeskruid en versterkend middel gezien. W. Turner beschreef het in de 16e eeuw als middel tegen tuberculose en hartzwakte. Johann Schroder noemde in de 18e eeuw de plant een medicijn tegen hoest en longziekten. In de 17e eeuw werd van zonnedauw een afrodisiac-drank gemaakt. In de volksgeneeskunde werd de plant aangewend tegen: bronchitis, hoest, droge hoest, kinkhoest, astma en heesheid. De thee die ervan gedronken werd zou goed zijn tegen kanker, oogziekten, pest, vergifitiging en geelzucht. De dauwdruppels zelf werden uitwendig gebruikt tegen wratten, eksterogen en zomersproeten.

Voedingsstoffen zonnedauw

In zonnedauw zitten enkele soorten naftachinonen, enzymen, flavonolen zoals quercetine, kaemferol en hyperoside. Verder zitten er leucoanthocyaanglycosiden, organische zuren zoals citroenzuur en malonzuur, looistof, gomhars en etherische olie in.

Zonnedauw goed voor de luchtwegen

Zonnedauw werkt bronchospasmolytisch oftwel ontkrampend op de luchtwegen. Daarnaast heeft het een hoestdempende werking. Het stimuleert de luchtpijpverwijdende werking van tijm, venkel en anijs. Het is een antibacterieel kruid. Voorts werkt het expectorerend en secretolytisch; het slijm wordt vloeibaarder en daardoor makkelijker op te hoesten. Om deze medicinale kenmerken wordt zonnedauw ingezet tegen de volgende keelziekten:

• Spastische hoest, krampachtige hoest, prikkelhoest, droge hoest, kinkhoest,
• Hoest met taaislijm, hoest met piepende ademhaling,
• Strottenhoofdontsteking,
• Luchtpijpontsteking,
• Bronchitis,
• Heesheid bij sprekers,
• Adjuvans bij astma.

Overige medicinale werkingen zonnedauw

Zonnedauw moet nooit op de nuchtere maag worden ingenomen. Overdosering kan schadelijk zijn. Voor het gebruik van dit kruid is het extra belangrijk om een fytotherapeut te raadplegen in verband met de juiste doseringen, interacties met andere kruiden en medicijnen en eventuele specifieke, persoonlijke bijwerkingen. Behalve dat zonnedauw goed werkt tegen een aantal keelziekten is er wetenschappelijk bewijs voor nog twee medicinale werkingen:

• De flavonoïden beschermen de vaatwanden tegen aanhechting van geoxideerd cholesterol en het verstevigt de haarvaten. Daardoor wordt zonnedauw ingezet tegen aderverkalking.
• Zonnedauw is niet goed voor de huid zelf maar als je het aanbrengt op wratten, eksterogen en sproeten dan kunnen deze verdwijnen.

Consulteer de fytotherapeut

Wie zonnedauw als geneesmiddel wil gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Zonnedauwextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren, net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt regelmatig gebruikt in de fytotherapie en homeopathie.

Lees verder

• De geneeskracht van de bittere oranje-appelboom
• De geneeskracht van brandnetel
• De Geneeskracht van Canadese Geelwortel
• De geneeskracht van calendula of goudsbloem
• De Geneeskracht van Muizenoor