De geneeskracht van sarsaparilla

Sarsaparilla is een geneesplant die wordt ingezet binnen de kruidengeneeskunde. De wortel kan als groente gegeten worden en wordt op die manier door fytotherapeuten ingezet tegen allerlei ziekten. De plant wordt door hen voornamelijk aangewend tegen reumatische aandoeningen. Bodybuilders zouden sarsaparilla kunnen gebruiken om aan spieropbouw te doen.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud

• Naamgeving sarsaparilla
• Geschiedenis sarsaparilla
• Werkzame stoffen sarsaparilla
• Sarasaparilla bij ontgifting
• Sarsaparilla als hormoonregulator
• Sarsaparilla tegen ontstekingsziekten
• Overige medicinale werkingen
• Uitwendig gebruik sarsaparilla
• Raadpleeg een fytotherapeut

Naamgeving sarsaparilla

De Latijnse naam voor deze Zuid-Amerikaanse plant is Smilax Officinalis. Smilax is de Griekse aanduiding voor klimplanten. Officinalis betekent: van de werkplek van de apotheker. Officinalis is een term die vroeger aan veel gebruikte medicinale planten werd gegeven.

Geschiedenis sarsaparilla

De oorspronkelijke bewoners van Midden- en Zuid-Amerika gebruikten deze plant al erg lang tegen reumatische klachten, huidaandoeningen, impotentie, als bloedzuiverend middel en algeheel tonicum voor het lichaam. Spaanse kolonisators namen de plant mee naar Europa waar het werd onderzocht door de artsenij. De Europese artsen zagen een vochtafdrijvende werking wat de reumagenezende eigenschappen verklaart. Verder constateerden ze dat het bloedzuiverend en zweetafdrijvend was waardoor ziekten als hoge bloeddruk en huidziekten er mee genazen. De Europeanen ontdekten ook dat het bij syfilis en andere geslachtsziekten als geneesmiddel diende. De Chinese geneeskunde ziet sarsaparilla als een kruid dat het bloed en de levensenergie versterkt. In 1942 ontdekten wetenschappers dat het een medicijn is tegen psoriasis en in 1959 werd ontdekt dat lepra ermee bestreden wordt.

Werkzame stoffen sarsaparilla

De bijwortels worden van de stok afgehaald en voor medicinaal gebruik aangewend. De bladeren en de stengels worden minder gebruikt; alleen voor uitwendig gebruik. In de wortel zitten de volgende voedingsstoffen: Saponinen zoals sarsapogenine, isosarsapogenine, smilagenine, sarsasaponine of parilline, smilasaponine, smilacine, sarsaparilloside en sarsasaponosiden. Het bevat de fytosterolen betasitosterol, stigmasterol, epsilonsisterol, sitosterol-d-glycoside en sterolglycosiden. Er zit de bitterstof smilacine in. In minder belangrijke mate bevat het flavonen, etherische olie, zetmeel en de mineralen kalium, calcium, magnesium, zwavel, seleen, zink, chroom, ijzer, mangaan, kobalt en tin.

Sarasaparilla bij ontgifting

Binnen de kruidengeneeskunde wordt aangenomen dat sarsaparilla ontgiftend werkt. Sarsaparilla werkt urinedrijvend en urinezuurdrijvend door de samenwerking tussen saponinen, flavonen en etherische olie. Omdat het een goed diureticum is, werkt het tegelijkertijd bloedzuiverend. Toxische stoffen zoals kwik, lood en amalgaam worden sneller uit het lichaam verwijderd door sarsaparilla, net als darmtoxinen. Daarnaast is het een algemeen versterkend middel voor het lichaam. Deze medicinale werkingen kunnen fytotherapeuten nopen om de plant als natuurgeneesmiddel in te zetten bij:

• Onvoldoende urine-aanmaak en verminderde nierfunctie,
• Adjuvans bij nierinsufficiëntie, chronische nierontsteking, nefrotisch syndroom,
• Verhoogd urinezuurgehalte, jicht,
• Voorjaarsmoeheid, vermoeidheid, lentekuren,
• Ontgifting van zware metalen.

Sarsaparilla als hormoonregulator

Er zitten steroïde saponinen in deze geneesplant die een precursor leveren voor lichaamseigen steroïdenproductie. Een precursor is een stof die het lichaam triggert om zelf hormonen aan te maken. In de topsport is er discussie over om deze precursors als doping te beschouwen. De steroïden werken als afrodisiac en spierversterker voor de man en zorgen voor aanmaak van progestageen. Vanwege deze medicinale eigenschappen kan een fytotherapeut besluiten het voor te schrijven bij:

• Onvruchtbaarheid door eierstokstoornis,
• Stoornissen in de vrouwelijke hormoonhuishouding, onregelmatige menstruatie,
• Menopauzale klachten, PMS of PreMenstrueel Syndroom, fibrocystische borsten,
• Stoornissen in de mannelijke hormoonhuishouding, impotentie,
• Spierzwakte, onvoldoende spiermassa, aanvulling bij krachtsporten.

Sarsaparilla tegen ontstekingsziekten

Deze klimplant met rode besjes werkt stimulerend op het afweersysteem van de mens. Het weert bacteriën, schimmels en virussen. Daarnaast bevorderen de saponinen het ophoesten van slijm. Ook is het een zweetdrijvend middel. Al deze medicinale werkzaamheden samen maakt het een natuurmedicijn bij de volgende indicaties:

• Virale aandoeningen zoals herpesinfecties, verkoudheden, griep,
• Luchtwegenaandoeningen,
• Witte vloed, vaginale ontsteking,
• Schimmelinfecties.

Overige medicinale werkingen

• Het is een mild laxeermiddel en verdrijft gassen waardoor het kan worden ingezet bij flatulentie en meteorisme.
• Het is een eetlust- en spijsverteringsbevorderend middel zodat het kan worden ingezet bij anorexia en dyspepsie.
• Het bevordert de leverfunctie zodat het een middel is bij chronische leveraandoeningen en geelzucht.

Uitwendig gebruik sarsaparilla

Sarsaparilla wordt beperkt gebruikt voor uitwendige ziekten. Het is een ontsmettingsmiddel en werkt antiviraal. Hierdoor kan het worden ingezet bij herpesinfecties, huidschimmel en huiduitslag. Daarnaast is het een ontstekingswerend middel. Wanneer je last hebt van reumatische gewrichten wil het helpen om een aftreksel van de plant te maken en de gewrichten met een warme omslag te behandelen.

Raadpleeg een fytotherapeut

Wie sarsaparilla als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Sarsparilla-extracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders, nebulisaat, vloeibaar extract, zalf, crème en capsules dienen alleen op voorschrift van bevoegden gebruikt te worden. Een fytotherapeut kan je daarover meer vertellen net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Daarnaast bestaan er heilzame combinaties met kruiden. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de fytotherapie.

Lees verder

• De geneeskracht van Gelderse roos
• De geneeskracht van kolaboom
• De geneeskracht van knotwilg of schietwilg
• De geneeskracht van maisstempels