nieuws uitgelicht

Bevende Berg - Tijdelijk vulkanisch eiland bij Pakistan

Bevende Berg - Tijdelijk vulkanisch eiland bij Pakistan In de Arabische Zee voor de kust van Pakistan ontstond op 24 september 2013 na een aardbeving in de provincie Baloetsjistan, in het zuidwesten van het land, een nieuw eilandje. Een dag later liepen de eerste mensen op het nieuwe land. Het eilandje kreeg de naam Bevende Berg. Meteen toen het eilandje boven het water uitkwam voorspelden geologen dat het weer in de oceaan zou zakken. Die voorspelling kwam uit en Bevende Berg dook weer in de baai onder.

Het ontstaan en verdwijnen van een eilandje


Aardbeving in Pakistan

Pakistan kreeg op 24 september 2013 een zware aardbeving te verduren met een kracht van 7,8 op de schaal van Richter. De aardbeving maakte honderden slachtoffers. De provincie Baloetsjistan, in het zuidwesten van het land, kreeg de volle laag.
Het is de regio met veel geologische activiteit omdat het op het kruispunt van de Indiase en Arabische tektonische platen ligt.

Ontstaan van een eilandje

Na de beving zagen de inwoners van de havenstad Gwadar een eilandje aan de horizon, in de Arabische Zee. De beving had een eilandje van ongeveer veertig meter breed, honderd meter lang en een meter of negen hoog doen ontstaan; land dat was verrezen uit de zee. Het eiland bestond uit zand, modder en vulkanisch gesteente en aan de oppervlakte zaten algen en lagen gele stenen. De plek van het eilandje lag op een afstand van 400 kilometer van het epicentrum en enkele honderden meters uit de kust. De Pakistani kondenen het vanaf het vasteland duidelijk zien liggen.

Bron: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)Bron: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Bevende Berg

Het eiland kreeg meteen een naam, zelfs meerdere namen: de Bevende Berg, Aardbevingseiland, Koh Zalzala of Zalzala Jazeera. Het was een bijna perfect rond eilandje. Het werd meteen de eerste dag veelvuldig bezocht en betreden door omwonenden, toeristen, fotografen, journalisten en wetenschappers. Ondernemende Pakistani organiseerden direct toeristische boottochten naar het nieuwe stukje land. Wie het eilandje wilde bezoeken kan een boottocht boeken.

Tijdelijk eiland

De verwachting was dat het eiland niet lang zou blijven bestaan. Wetenschappers vermoedden dat het na verloop van tijd weer in zee zou verdwijnen, zoals met eerdere plotseling ontstane eilandjes is gebeurd. Het is sinds 1999 de derde keer dat er in de oceaan voor de kust van Pakistan een eilandje als dit ontstaat, elke keer na een aardbeving. Twee van die drie zijn ook weer in de oceaan teruggezakt, omdat ze geen vaste structuur hadden. Ze vielen eigenlijk langzaam uiteen. Experts rekenden dat het in het geval van de Bevende Berg enkele weken tot maanden zou duren. Binnen een maand was het eiland al deels in zee teruggezakt en eind 2016 was het weer volledig van de kaart geveegd.

Geologen

Het eilandje is ontstaan door moddervulkanen en tektonische platen die bij een aardbeving naar boven komen. Onder enorme druk van grote hoeveelheden methaangas wordt de modder naar de oppervlakte geduwd. Na 24 september 2013 werd het eiland het domein van geologen die onderzoekingen hebben gedaan.

Tektonische platen

De grond onder onze voeten is over de gehele aardbol, zonder dat we het merken, continu in beweging. Aardbevingen en erupties van vulkanen herinneren ons eraan.
De verschijnselen laten zich vooral gelden op plaatsen waar tektonische platen langs elkaar of onder elkaar schuiven. De lithosfeer is de buitenste schil van de aarde. Die schil is opgebroken in verschillende tektonische platen. Voor Pakistan ligt een kruispunt van de Arabische en Indische plaat. Het verklaart de activiteit van de aarde in dat gebied.
Platen bewegen niet soepel maar schoksgewijs langs elkaar, als gevolg van de weerstand die ze van elkaar ondervinden. De weerstand zorgt voor spanning die opbouwt totdat de aardkorst weer een stuk doorschiet. Dit kan een aardbeving veroorzaken, waarbij de kracht van de aardbeving is af te meten aan de sterkte van de opgebouwde spanning.

Magma

Door wrijving wordt het omliggende gesteente steeds warmer en ook gaat met de duik van de ene plaat onder de andere plaat water mee, waardoor het smeltpunt van het gesteente weer wordt verlaagd. Op grote diepte zal het gesteente toch gaan smelten en wordt er magma gevormd. Het magma zoekt een weg door de scheuren in de aardkorst. Als het magma de aardoppervlak bereikt spreken we van een vulkaan en van een moddervulkaan als er water vermengd met aarde mee naar boven komt.

Moddervulkaan

Seismologen stonden niet op de tafel te springen vanwege het fenomeen voor de kust van Pakistan. Ze vonden het allemaal niet zo opzienbarend. In een vulkanische omgeving ontstaan regelmatig moddervulkanen, die soms spontaan opduiken. In het Yellowstone National Park in Amerika zijn bijvoorbeeld erupties van moddervulkanen aan de oppervlakte te zien.
De vulkaan van het eilandje Bevende Berg is veel groter dan wat er boven het water uitkwam. Het grootste deel zit onder water. Sinds 1945 is dit de vierde moddervulkaan die bij Pakistan aan de oppervlakte te zien is.

Eiland zakt in en verdwijnt
Twee maanden na het ontstaan van het Koh Zalzala was het eilandje enkele meters ingezakt. Het verdween volgens verwachting langzaam in zee.
Het eiland dat in het begin 18 meters boven de zee uitstak en 152 meter lang and 182 meter breed was, was twee maanden later al drie meter lager. Het oppervlak was modderig en vol grote rotsblokken en stenen. De erosie greep snel om zich heen en het eiland kromp in rap tempo. Lokale vissers vonden het jammer dat het eiland verdween, want het ecotoerisme was booming business. Bovendien zat er veel vis rond het eiland, kleine visjes die weer grote vissen aantrokken. Werk en eten voor de vissers. Eind 2016 bestond Bevende Berg niet meer.

Bevende Berg

Legenda
A. Bevende Berg

Lees verder

© 2013 - 2024 Piejet, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De ergste tsunami natuurrampen uit de geschiedenisDe ergste tsunami natuurrampen uit de geschiedenisEnorme natuurrampen kunnen ontstaan na een zware aardbeving in zee of na een vulkaanuitbarsting. Er kan een vloedgolf on…
Informatie over aardbevingen voor kinderenIn bepaalde gebieden op de wereld, zoals in Japan of Amerika, komen aardbevingen regelmatig voor. Grote aardbevingen kun…
Schaal van Mercalli en RichterSchaal van Mercalli en RichterSchaal van Mercalli en de schaal van Richter, beide geven ze aan hoe zwaar een aardbeving of zeebeving is. De schaal van…
De schalen van de schaal van RichterEen aardbeving wordt uitgedrukt in de schaal van Richter. De schaal loopt van nul naar tien plus. De ergste aardbeving o…

Dieseluitlaatgassen verstoren honingbijenDieseluitlaatgassen verstoren honingbijenHet vermogen van honingbijen om bloemengeuren te herkennen kan worden aangetast door blootstelling aan gemeenschappelijk…
Bronnen en referenties
  • www.volkskrant.nl
  • www.standaard.be
  • www.nos.nl
  • www.scientias.nl
  • http://www.voanews.com/content/new-pakistan-island-disappearing/1796233.html geraadpleegd 27 maart 2016
  • Afbeelding bron 1: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Piejet (1.232 artikelen)
Laatste update: 21-07-2020
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Artikelen met het label 'Nieuws uitgelicht...' zijn geschreven naar aanleiding van een nieuwsfeit en bevatten mogelijk gedateerde informatie.