De geneeskracht van eenjarig bonekruid

De geneeskracht van eenjarig bonekruid Bonenkruid is familie van tijm en rozemarijn. Er zijn ruim 30 soorten bonenkruid, naast eenjarig bonenkruid is er bonenkruid dat de winter kan overleven. Het plantje wordt zo´n 15 tot 50 centimeter hoog. Het is een veel gebruikt keukenkruid; in de Bulgaarse en Italiaanse keuken is het een bekend middel om de smaak van gerechten mee te verrijken. Bonenkruid werkt windverdrijvend. Daarom wordt het van oudsher gebruikt bij maaltijden met bonen. Zo komt dit kruid aan zijn Nederlandse naam. Voordeel van bonenkruid is dat de geur niet verandert als het wordt gekookt. Naast de windverdrijvende werking heeft bonenkruid een hele rits andere medicinale eigenschappen. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Botanische tekening eenjarig bonenkruid / Bron: Johann Georg Sturm (Painter: Jacob Sturm), Wikimedia Commons (Publiek domein)Botanische tekening eenjarig bonenkruid / Bron: Johann Georg Sturm (Painter: Jacob Sturm), Wikimedia Commons (Publiek domein)

Inhoud:


Traditioneel gebruik

In de volksgeneeskunde wordt bonenkruid gebruikt in een zelfgemaakte dorstlessende thee voor diabetici. Daarnaast is een thee een menstruatiebevorderend middel. Het wordt ook bij menstruatiepijn gebruikt. Ook is het een diureticum; een vochtafdrijvend middel. Bovendien wordt het gezien als een zenuwtonicum. Een tonicum is een versterkend middel; bonenkruid wordt dus beschouwd als een middel wat goed is voor de zenuwen. Verder is het traditioneel ingezet als zweetafdrijvend middel. Het zou zelfs inwendige wormen verdrijven. Bonenkruid werd vroeger in het bad gedaan omdat het lekker ruikt en omdat het huidinfecties bestrijdt.

Naamgeving

In het Latijn wordt eenjarig bonenkruid Satureja hortensis genoemd. In het Nederlands zeggen we meestal: bonenkruid; we laten het voorvoegsel éénjarig weg. Zoals in de inleiding al vermeld dankt bonenkruid zijn naam aan het feit dat het in combinatie met het eten van bonen wordt ingezet. Alternatieve namen in het Nederlands zijn: Scharenkruid, Tuinkeul, Keul, Saturije, Koele en Lochtekol.

Werkzame stoffen

Van bonenkruid wordt voor fytotherapeutische doeleinden het hele bovengronds groeiende kruid gebruikt. Hierin zitten vooral etherische olie met de fenolen carvacrol, eugenol en thymol, de monoterpenen alfathujeen, alfa- en betapineen, myrceen, alfa- en gammaterpineen, paracymeen, sesquiterpenen zoals betacaryofylleen, betabisaboleen, de monoterpenolen linalol en terpineen-1-ol-4, damascenone, looistoffen en triterpeenzuren.

Bonenkruid in de keuken

In plaats van bonenkruid kun je bergbonenkruid gebruiken; deze laatste werkt iets sterker. Ook winterbonenkruid heeft ongeveer dezelfde smaak. Bonenkruid is goed om te gebruiken in soepen, omeletten, salades, groentemixen en als in vullingen van groentetaarten.

Bonenkruid bij maagproblemen

Bonenkruid heeft etherische olie in zich die ontsmettend werkt. De looistoffen in bonenkruid zorgen voor een adstringerende of samentrekkende eigenschap. Daarnaast werkt het maagversterkend, spijsverteringsbevorderend en windverdrijvend.
Satureja hortensis / Bron: MarkusHagenlocher, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Satureja hortensis / Bron: MarkusHagenlocher, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Milde diarree,
  • Milde Gastro-enteritis,
  • Gastralgieën of maagpijn,
  • Dyspepsie of slechte spijsvertering,
  • Flatulentie of winderigheid,
  • Slecht ruikende stoelgang.

Als bonenkruid voor de maag gebruikt wordt, wordt het vak gecombineerd met valeriaan, citroenmelisse en munt. Deze drie kruiden werken rustgevend voor maag en darmen.

Overige medicinale werkingen bonenkruid

De antiseptische en slijmoplossende werking maken bonenkruid een middel dat kan worden ingezet bij luchtwegenaandoeningen.
De etherische olie heeft een werking als algemeen tonicum; een versterkend middel voor het lichaam. Het kan worden ingezet bij asthenie of vermoeidheid, als onderdeel van meerdere geneesplanten die vermoeidheid bestrijden.

Dosis en veiligheid

Er is een aantal manieren om deze geneesplant veilig te gebruiken.
  • Moedertinctuur: driemaal daags 30 druppels,
  • Infuus of thee: twee tot drie koppen per dag van 1.5 gram bonenkruid per kop thee.

Bij deze therapeutische dosis is dit culinaire geneeskruid veilig. Een hoge dosis moet niet worden gegeven tijdens de zwangerschap. Hoewel er geen uitwendige werkingen beschreven zijn is het toch goed om op te merken dat bonenkruid niet of zeer beperkt op de huid moet worden aangebracht vanwege de mogelijkheid tot huidbeschadiging en huiduitslag.

Bezoek een arts of fytotherapeut

Een groot deel van de informatie over de in dit artikel genoemde geneesplant komt uit het boek Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst. Dat is een handboek in de fytotherapie. Het is echter niet geschikt om aan zelf-genezing te doen. Wie ergens last van heeft dient een arts of fytotherapeut op te zoeken voor een goede diagnose en keuze voor de beste middelen, afgestemd op jouw persoonlijke situatie. De kennis en wetenschap die hier genoemd staan is van puur informatieve aard.
© 2013 - 2024 Tom008, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Bonenkruid (Satureja hortensis) en (Satureja Montana)Bonenkruid (Satureja hortensis) en (Satureja Montana)Bonenkruid (Satureja hortensis) en (Satureja Montana bergbonenkruid) is een mooi plantje dat thuishoort in elke kruident…
Tuinkruiden: Bonenkruid; Satureja HortensisBonekruid behoort tot de lipbioemigen. Er bestaan twee soorten: het eenjarig bonekruid (Satureja hortensis) en het overb…
Satureja of Bonenkruid: teelt en gebruikSatureja of Bonenkruid: teelt en gebruikBonenkruid of Satureja is er als eenjarige- en als meerjarige tuinplant. Beide soorten zijn eenvoudig zelf te zaaien op…
Darm ontstekingEnteritis is een ontsteking van de darmen, meestal vooral de dunne darm. Meestal gaat dit gepaard met buikpijn, buikkram…

Dioxine in levensmiddelenDioxine in levensmiddelenDioxine is zeer giftig. Zo is het wel duizend keer giftiger dan cyaankali. Bovendien bestaat er geen antimiddel voor dio…
De geneeskracht van de cacaoboomDe geneeskracht van de cacaoboomCacao is een gezonde stof. Rauwe cacao kan medicinaal aangewend worden. Chocolade is in het algemeen niet gezond, vanweg…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Karelj, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Boek: Groot Handboek Geneeskrachtige Planten, Geert Verhelst
  • Boek: Blöte-Obbes, De geurende kruidhof
  • Foto´s: wikimedia commons
  • http://en.wikipedia.org/wiki/Satureja
  • http://de.wikipedia.org/wiki/Bohnenkr%C3%A4uter
  • Afbeelding bron 1: Johann Georg Sturm (Painter: Jacob Sturm), Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Afbeelding bron 2: MarkusHagenlocher, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Tom008 (1.183 artikelen)
Gepubliceerd: 14-12-2013
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.