Is Pindakaas gezond of ongezond?
''Pindakaas, daar word je groot van.''. Al vanouds wordt in Nederland een witte boterham met Calvé pindakaas gegeten, bijna iedere Nederlander is er mee opgegroeid. Maar is dit smeerseltje ook gezond voor je of duiden de verzadigde vetten en het hoge natriumgehalte op een gevaar voor onze gezondheid? Er is een groot verschil tussen verschillende soorten pindakaas omdat vooral de meer goedkopere varianten nog meer ongezonde ingrediënten zoals toegevoegd zout en suiker bevatten. Pindakaas is gelukkig het onderwerp geweest van vele onderzoeken naar gezondheidsgevolgen en daar kan het nodige uit geconcludeerd worden, waaronder antwoord op de essentiële vraag: is pindakaas gezond of ongezond?
Inhoudsopgave
Onderscheid pure pindakaas en pindakaas uit de supermarkt
Allereerst dient een onderscheid gemaakt te worden tussen pure pindakaas en de pindakaas die doorgaans in de supermarkt verkocht wordt. Aan supermarktpindakaas worden er vaak vetten, conserveermiddelen, zouten en soms zelfs suiker toegevoegd. Deze toevoegingen zijn allemaal niet nodig en komen de structuur en smaak niet ten goede. Pure pindakaas is in principe niets anders dan vermalen pinda's, dit is uit zichzelf stroperig en smeerbaar. Wanneer in het vervolg over pindakaas zal worden gesproken gaat het over pure pindakaas. Supermarktpindakaas is al direct door alle toevoegingen een stuk minder gezond. Pure pindakaas hoeft niet duurder te zijn dan supermarktpindakaas, je kan grote hoeveelheden online inslaan, bijvoorbeeld via de Body & Fit store.
Gemiddelde voedingswaarde
Dit is per pindakaas variërend maar dit is een voorbeeld van de voedingswaarde van 100 gram pindakaas:
Voedingswaarde | per 100 gram |
Koolhydraten | 20 gram |
waarvan vezels | 6 gram |
Eiwitten | 25 gram |
Vet | 50 gram |
waarvan verzadigd | 10 gram |
Kilocalorieën | 625 |
Vitamine E | 45% van de ADH |
Viramine B3 | 67% van de ADH |
Magnesium | 39% van de ADH |
Koper | 24% van de ADH |
Verzadigde vetten
De Harvard Heart Letter van de Harvard Universiteit werd gevraagd of pindakaas nog gezond kon zijn aangezien er veel verzadigde vetten in zitten. Verzadigde vetten hoeven echter niet per se slecht te zijn voor het lichaam. Veel gezonde voedingsmiddelen zoals olijfolie en tofu bevatten ook verzadigd vet. Er moet gekeken worden naar het geheel van voedingsmiddelen bij elkaar in plaats van naar de losse elementen. Iets meer dan 10% van pindakaas bestaat uit verzadigde vetten. Deze zijn schadelijk doordat het LDL cholesterol vrijgeeft (Low-density-lipoproteïnen). Deze zijn schadelijk omdat het risico op een hartinfarct of gescheurde bloedvaten kan bevorderen.
Gezonde stoffen
Er zitten vezels, wat vitaminen en mineralen zoals kalium in pindakaas. De verhouding tussen kalium en natrium is perfect waardoor de mogelijk schadelijke effecten van natrium te niet gedaan worden en beide mineralen goed kunnen worden opgenomen, zelfs wanneer er toegevoegd zout bij zit. Dit is echter afhankelijk van de hoeveelheid toegevoegd zout en daarom is het nog steeds verstandig om alleen pure pindakaas te gebruiken.
Noten en pinda's en diabetes
Alhoewel pinda's officieel geen noten zijn worden de gezondheidsvoordelen van beide in onderzoeken met elkaar gedeeld. Een studie gepubliceerd in JAMA (Journal of the Americam Medical Association) presenteerde een onderzoek waarin het volgende geconcludeerd werd:
''Our findings suggest potential benefits of higher nut and peanut butter consumption in lowering risk of type 2 diabetes in women. To avoid increasing caloric intake, regular nut consumption can be recommended as a replacement for consumption of refined grain products or red or processed meats. ''
Dit suggereert dat regelmatige consumptie van pindakaas tegen diabetes II werkt. Dit kan komen door het grote percentage gezonde onverzadigde vetten in pindakaas. Echter het kan ook niets met pinda's te maken hebben en suggereren dat mensen die noten en pindakaas in hun dieet hebben over het algemeen gezonder eten.
Pinda-allergie
Houdt er rekening mee dat veel mensen ernstig allergisch zijn voor pinda's. Als je pindakaas en pinda's in je dagelijkse dieet verwerkt doe je er goed aan het eten te scheiden van dat van eventuele bezoekers. Wanneer je pinda's, pindakaas of pindasaus verwerkt in gerechten dien je altijd anderen er van op de hoogte te brengen. Als je door pinda's moet niezen, jeuk krijgt of problemen met de luchtwegen is de kans groot dat je zelf een lichte allergische reactie hebt voor pinda's.
Conclusie: gezond of ongezond?
Over het algemeen kan geconcludeerd worden dat de argumenten dat pindakaas ongezond zou zijn ongefundeerd blijken. De universiteit van Harvard gaat er met een onderzoek tegen in met overtuigende bewijsvoering. Daarnaast blijkt uit een onderzoek van JAMA een correlatie tussen pindakaas en een verlaagde kans op diabetes. In vergelijking met de meeste andere soorten broodbeleg is pindakaas minstens niet ongezond en waarschijnlijk zelfs gezond. Dit is al een reden om door te blijven gaan met het dagelijkse gebruik van pindakaas. Kijk echter uit, gebruik alles met mate en onderzoek de etiketten om je er van te vergewissen dat er geen suiker zout is toegevoegd. Deze stoffen kunnen dit product namelijk wel ongezond maken.