Vitamine D en zwangerschap: een vitamine D-tekort en zwanger

Een vitamine D-tekort en zwanger? Vitamine D is belangrijk voor zwangere vrouwen. Onderzoek wijst herhaaldelijk op een verband tussen een laag vitamine D-gehalte in het bloed en zwangerschapsdiabetes en zwangerschapsvergiftiging. Ook blijkt er een verband te zijn tussen een laag vitamine D gehalte bij de moeder en een lager geboortegewicht bij de baby's. Voor zwangere vrouwen geldt het advies van de Gezondheidsraad om extra vitamine D te nemen. Naast vitamine D is er nog een tweede vitamine die als supplement aan zwangere vrouwen wordt geadviseerd: foliumzuur.

Vitamine D zwangerschap

• Soorten vitaminen
• Vitamine D
• Twee soorten vitamine D
• Functie
• Vitamine D en voedselallergie
• Vitamine D zeer belangrijk tijdens de zwangerschap
• Aanbevolen hoeveelheid vitamine D
• Vitamine D tijdens de zwangerschap
• Foliumzuur tijdens de zwangerschap

Soorten vitaminen

Er zijn dertien vitamines: negen wateroplosbare vitamines en vier vetoplosbare vitamines. De vetoplosbare vitamines zijn vitamine A, vitamine D, vitamine E en vitamine K. De vetoplosbare vitamines zijn vooral aanwezig in het vet van voedingsmiddelen en kunnen in de weefsels van het lichaam worden opgeslagen. De wateroplosbare vitamines zijn vitamine B1, B2, B3, B5, B6, B8, B11 (foliumzuur) en B12 en vitamine C. Deze vitamines zitten juist in het vocht dat in voedingsmiddelen zit. Het lichaam kan deze wateroplosbare vitamines (uitgezonderd vitamine B12) niet goed opslaan; een teveel verlaat het lichaam via de urine.

Vitamine D

Twee soorten vitamine D

Vitamine D is belangrijk voor je. Vitamine D heeft dan ook een positieve reputatie. Er worden twee soorten vitamine D onderscheiden:

• vitamine D2 dat in planten aanwezig is;
• en vitamine D3, dat je lichaam aanmaakt als je huid wordt blootgesteld aan de uv-stralen van de zon.

Functie

Je lichaam heeft vitamine D nodig om calcium op te nemen, het bevordert de opname van fosfor en het voorkomt dat de nieren eiwitten in de urine afscheiden. Vanwege zijn rol bij de opname van mineralen versterkt vitamine D je botten en tanden. Daarnaast is het van belang voor je afweersysteem. Bovendien helpt het je spieren en je zenuwstelsel. Maar te veel vitamine D tijdens de zwangerschap is niet goed voor het ongeboren kind. Vitamine D wordt geassocieerd met het ontstaan van allergieën. Dat melden Duitse onderzoekers van de Universiteit van Halle-Wittenberg die daar onderzoek naar hebben verricht.¹

Vitamine D en voedselallergie

Aan het Duitse onderzoek deden 622 vrouwen en hun 629 kinderen mee. De onderzoekers bepaalden onder meer het vitamine D-gehalte in het bloed van de zwangere vrouwen en in de navelstreng. Tijdens de eerste twee jaar na de geboorte werd met behulp van vragenlijsten bijgehouden of er eventuele voedselallergieën ontstonden. Uit het onderzoek blijkt dat er een verband is tussen het vitamine D gehalte in het bloed en het ontstaan van allergieën bij het kind, gedurende de eerste twee jaren hun leven. Van de vrouwen met veel vitamine D in hun bloed kregen meer kinderen een voedselallergie. Door de hoge hoeveelheid vitamine D in het bloed van een zwangere vrouw, ontwikkelen zich minder T-cellen (cellen uit het afweersysteem) in het lichaam van de baby. Hierdoor neemt de kans op allergieën bij de baby toe.

Vitamine D zeer belangrijk tijdens de zwangerschap

Betekent dit nu dat zwangere vrouwen moeten uitkijken wat betreft vitamine D? Dat ze maar beter tijdens hun zwangerschap niet in de zon kunnen lopen? Nee, want ander (groot) wetenschappelijk onderzoek toont ook aan dat een tekort aan vitamine D de kans op zwangerschapsdiabetes, zwangerschapsvergiftiging en een laag geboortegewicht vergroot.²

In het British Medical Journal verscheen in 2013 een publicatie waarin meerdere onderzoeken werden geanalyseerd. Er werd een verband gevonden tussen een laag vitamine D-gehalte in het bloed en zwangerschapsdiabetes en zwangerschapsvergiftiging. Ook werd door de onderzoekers vastgesteld dat een laag vitamine D gehalte bij de moeder bij de baby's voor een lager geboortegewicht zorgde. Vitamine D is kortom juist belangrijk tijdens de zwangerschap.

Aanbevolen hoeveelheid vitamine D

Vitamine D tijdens de zwangerschap

Zwangere vrouwen lijken geen verhoogde behoefte aan vitamine D te hebben, zo stelt de Gezondheidsraad. Het advies van de Gezondheidsraad voor alle zwangere vrouwen is om toch voor de zekerheid dagelijks 10 microgram extra vitamine D per dag te nemen, aangezien vooral zwangere vrouwen die een donkere huidskleur hebben of onvoldoende blootstaan aan zonlicht een verhoogd risico lopen op een tekort. Bovendien heeft ongeveer 10 procent van de zwangeren met een westerse achtergrond een vitamine D-tekort. Volgens de Gezondheidsraad lijkt het van belang om al voorafgaande de zwangerschap met suppletie te beginnen, omdat de aanleg van bot bij het kind reeds in het eerste trimester van de zwangerschap begint.³

Foliumzuur tijdens de zwangerschap

Naast vitamine D is er nog een tweede vitamine die als supplement aan zwangere vrouwen wordt geadviseerd, te weten foliumzuur (vitamine B11), wat nodig is voor een goede aanleg van het zenuwstelsel van de baby. Als je in het begin van de zwangerschap extra foliumzuur neemt, dan verklein je daarmee de kans op geboorteafwijkingen als het neurale-buisdefect (NBD) of open ruggetje, een hazenlip en open gehemelte.

Noten:

1. K. Weisse, S. Winkler, F. Hirche, G. Herberth, D. Hinz, M. Bauer, S. Röder, U. Rolle-Kampczyk, M. von Bergen, S. Olek, U. Sack, T. Richter, U. Diez, M. Borte, G. I. Stangl, I. Lehmann. Maternal and newborn vitamin D status and its impact on food allergy development in the German LINA cohort study. Allergy, 2013; 68 (2): 220 DOI: 10.1111/all.12081
2. Vitamine D juist belangrijk tijdens de zwangerschap, http://www.vitamine-info.nl/nieuwsartikel/article/vitamine-d-van-groot-belang-tijdens-de-zwangerschap-184/#.VCheCvl_tS0 (voor de laatste keer geraadpleegd op 28-09-2014)
3. www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/samenvatting_vitamine_D.pdf (voor de laatste keer geraadpleegd op 28-09-2014)

Lees verder

• Vitamine D: tekort symptomen en overdosis vitamine D2, D3
• Vitamine D-tekort: symptomen, gevolgen en behandeling
• Waar zit vitamine D in: in welke voeding en hoeveel nodig?
• Hoge bloeddruk tijdens zwangerschap: symptomen & behandeling
• Symptomen zwangerschap eenling en tweeling (meerling)