Candida: symptomen bij mannen en vrouwen en behandeling

Candida symptomen variëren al naar gelang de plek waar de candida zich voordoet. Candida (vaak aangeduid als 'candidiasis' of 'candida infectie') is een infectieuze aandoening die veroorzaakt wordt door candida albicans, een vrij onschuldige schimmelsoort die saprofytisch voorkomt, wat betekent dat deze schimmel overal voorkomt en geen ziektebetekenis heeft. Dat betekent echter niet dat het onder sommige omstandigheden de schimmel kan gaan overheersen en klachten veroorzaken. Een infectie kan zich op verschillende plaatsen van het lichaam manifesteren: op het mondslijmvlies, op de penis, in de vagina, op de huid en in het bloed. Zowel mannen als vrouwen kunnen last krijgen van candida.

• Wat is candida?
• Gistachtige schimmel
• Normaal geen klachten
• Candida symptomen
• Candida op het mondslijmvlies
• Candida symptomen in de vagina
• Candida symptomen op de penis
• Candida symptomen op de huid
• Candida tussen de nagelriemen
• Candida in het bloed
• Candida oorzaken
• Verminderde weerstand
• Oorzaken mondschimmel
• Verstoring van het evenwicht in de vagina
• Candida behandeling

Wat is candida?

Gistachtige schimmel

Candida albicans is een relatief onschuldige gistachtige schimmel. De schimmel is van nature aanwezig in en op het menselijk lichaam. Deze gist voelt zich uiterst senang en gedijt goed op warme en vochtige plekjes van het lichaam zoals:

• in huidplooien (de borstplooien, oksels en tussen de billen); en
• op de slijmvliezen zoals in de vagina, de mond, slokdarm en in het maag-darmkanaal.

Normaal geen klachten

Bij gezonde mensen die voldoende weerstand hebben, veroorzaakt de gist normaliter niet voor klachten. Door diverse factoren kan candida de kans schoon zien om zich te vermenigvuldigen, waardoor het kan uitgroeien tot een besmettelijk agens. De gist vormt draden en vanaf dat moment wordt van een schimmel gesproken. Welke klachten je ontwikkelt, hangt af van de plaats van de ontsteking.

Candida symptomen

Candida infecties kunnen op verschillende plaatsen van het lichaam voorkomen, zoals:

Candida op het mondslijmvlies

Dit wordt mondspruw genoemd en is te herkennen aan witte vlekken op het mondslijmvlies. Deze infectie komt met name voor bij pasgeborenen en jonge kinderen en bij mensen met een sterk verminderde weerstand, bijvoorbeeld doordat ze een chemokuur ondergaan. Ongeveer 4% van de pasgeborenen zou spruw doormaken, vooral zieke zuigelingen en prematuren. Veelal heeft een kind met spruw nergens last van, soms is er sprake van lichte pijn en heeft de baby moeite met drinken.

Candida symptomen in de vagina

De klachten bestaan uit irritatie en branderig gevoel van de huid en slijmvliezen, (hevige) jeuk en dikke, witte kwarkachtige afscheiding uit de vagina. Daarnaast kan er witte aanslag of puntjes op het slijmvlies in de vagina, pijn bij het plassen en pijn bij het vrijen optreden.

Candida symptomen op de penis

De klachten bestaan uit roodheid, irritatie, schilferige huid (losse velletjes), kleine rode bobbeltjes, vlekjes en een witte aanslag. Daarnaast kan pijn bij het plassen optreden.

Candida symptomen op de huid

Vooral op vochtige en warme plekken van het lichaam, zoals in huidplooien, komt een candida-infectie van de huid voor, wat zich uit in rode en vochtige plekken op de huid en tevens kunnen er kleine met vocht gevulde blaasjes ontstaan. Luieruitslag of luieruitslag bij baby’s is een bekend voorbeeld van een infectie met Candida albicans.

Candida tussen de nagelriemen

Deze variant wordt ook wel candida-paronychia genoemd. Dit is een schimmelinfectie van de nagelriem(wal), wat gepaard gaat met pijn, roodheid en zwelling. Het wordt veel gezien bij mensen die vaak natte handen hebben door hun werk (schoonmakers, keukenpersoneel) of hun handen vaak wassen. Door het veelvuldige contact met water wordt de huid rond de nagels opgeweekt en toegankelijk gemaakt voor micro-organismen.

Candida in het bloed

Slechts zelden kan candida in het bloed terechtkomen, wat gepaard gaat met ontstekingen aan bijvoorbeeld de nieren en de lever waardoor deze organen niet goed of helemaal niet meer functioneren. Dit wordt een 'gegeneraliseerde infectie' of 'systemische candidiasis' genoemd. Deze vorm wordt alleen gezien bij ernstig zieke mensen met een sterk verminderde weerstand.

Candida oorzaken

Verminderde weerstand

Van nature komt candida bij veel mensen voor op en in het lichaam. Je merkt normaal gesproken niets van de gist, doch wanneer candida de kans krijgt de overhad te krijgen en zich te verspreiden, kun je klachten ontwikkelen. Dit gebeurt wanneer je algehele weerstand verminderd is, bijvoorbeeld tijdens een periode meet veel stress of emotionele spanning of tijdens of na een antibioticakuur.

Oorzaken mondschimmel

Candida-infectie van de mond ofwel mondschimmel kan verschillende oorzaken hebben, zoals:

• het gebruik van inhalatiemedicijnen (bijvoorbeeld bij astma) of antibioticagebruik;
• overmatig gebruik van antibacterieel mondspoelwater;
• een slecht passend kunstgebit;
• een droge mond door bijvoorbeeld bepaalde medicijnen, zoals antidepressiva, antipsychotica en chemotherapie)
• ijzertekort of een ernstig tekort aan vitamine B; en
• een verminderde weerstand.

Verstoring van het evenwicht in de vagina

Vaginale schimmelinfecties door komen vaak voor zonder duidelijke oorzaak, ofschoon er verschillende factoren aan te wijzen zijn die het evenwicht tussen bacteriën en schimmels in de vagina kunnen verstoren:

• hormonale verandering, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap of rond de menstruatie, kunnen een schimmelinfectie veroorzaken en tevens wordt een candida-infectie vaker gezien bij gebruik van de pil;
• diabetici hebben meer kans op vaginale schimmelinfecties;
• het grondig reinigen van je vagina met al dan niet neutrale zeep, irriteert het slijmvlies en verstoort de natuurlijke zuurgraad (PH), waardoor de kans op schimmelinfecties wordt vergroot;
• het gebruik van een antibioticum kan bepaalde soorten bacteriën in de vagina doden, waardoor schimmels de overhand krijgen;
• andere medicijnen, zoals corticosteroïden, kunnen ook de kans op het ontstaan van schimmelinfecties vergroten;
• Een verminderde algemene conditie, bijvoorbeeld door bijvoorbeeld aanhoudende stress, kan het evenwicht tussen bacteriën en schimmels verstoren.

Candida behandeling

Een candida-infectie wordt vrijwel altijd behandeld met antischimmel medicijnen (anti-mycotica). Afhankelijk van de plaats van de infectie, kan de arts je een zalf, drank of, tabletten voorschrijven. Bij een gegeneraliseerde infectie zullen de medicijnen per infuus toegediend worden.

Lees verder

• Candida albicans: symptomen, oorzaak en behandeling
• Schimmelinfectie vagina: schimmel vagina vrouw behandelen
• Vaginale schimmelinfectie: symptomen, oorzaken & behandeling
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling
• Huiduitslag met rode vlekken, puntjes en bultjes op de huid