Eten uit eigen tuin – pinksterbloem en zuring

Je eigen tuin kan een schat aan groente herbergen. Wie even neust tussen al de plantjes die in een niet al te aangeharkte tuin staan, kan verschillende eetbare soorten ontdekken. En dan bedoelen we niet bloemkool en sperziebonen, maar kruiden en planten die we als onkruid hebben geëtiketteerd. De planten ogen niet allemaal als de groente die we in plastic verpakt in de supermarkt aantreffen of die in potten en blikken in het schap staan. Wie iets verder kijkt en zich een beetje verdiept in wat er wel en niet eetbaar is, ontdekt een rijkdom.

Bloemen uit je eigen tuin eten

• Wie overleeft Nederland - eten uit de tuin
• Zuring: spinaziezuring, veldzuring en schapezuring
• Vitaminen en oxaalzuur
• Vergeten groente
• Pinksterbloem
• Schuimkruid
• Scheurbuik

Wie overleeft Nederland - eten uit de tuin

Er worden televisieprogramma’s te over gemaakt over eten uit de natuur. Culinaire nomade René Pluijm gaat regelmatig met een kenner op zoek in de natuur. Wat bij sommigen in de tuin staat zag Pluijm in het weiland en hij at ervan: zuring. De televisiepresentator van het programma over lekker eten en mooie culinaire tradities vermaalt regelmatig onbekende groentes tussen de kiezen. Hij is er niet bang voor en hapt het allemaal smakelijk weg terwijl hij er meteen commentaar over geeft. De zuring vond hij lekker, heel lekker. In het programma Wie overleeft Nederland gaan bekende Nederlanders op zoek naar eetbaars uit de natuur. Ze gaan bijvoorbeeld de Boschplaat van Terschelling op en zoeken hun kostje uit de natuur bij elkaar. Het kan, als je maar weet waar je moet kijken.

Zuring: spinaziezuring, veldzuring en schapezuring

Laat die zuring nu bijna in ieders wat wilde tuin groeien, naast het fluitekruid. Zuring is er in heel veel varianten en de meeste soorten zijn eetbaar. De bekendste soorten zijn spinaziezuring, veldzuring en schapezuring. De plant is te herkennen aan de lange rode stelen. In weilanden en langs de slootkanten zie je ze volop en overal in Europa.

In tuin of op balkon

De plant houdt niet van uitlaatgassen en bestrijdingsmiddelen. Heb je hem nog niet in je eigen tuin of heb je geen tuin, dan kun je hem ook in een pot op het balkon kweken. Je hoeft hem maar één keer te zaaien en dan heb je elk jaar weer plezier van je zuring. Hij komt namelijk telkens terug en van zuring kun je het hele seizoen blijven plukken.

Vitaminen en oxaalzuur

In zuring zit veel vitamine C en ijzer. Ook zit er oxaalzuur in dat calcium onttrekt aan de botten; het is familie van rabarber. Daarom moet je er niet dagen achtereen van eten en niet teveel tegelijk. Het is echt een groente van ‘gezond maar met mate’. Het oxaalzuur zit vooral in jonge planten. Aan te bevelen is om zuring alleen als smaakmaker te gebruiken, kleine beetjes dus.

Bloemen en bladeren

Van de plant zijn de bloemen en de bladeren eetbaar. Ze kunnen in een salade worden verwerkt en geven er een frisse smaak aan. In die salade kun je dan de azijn weer achterwege laten. Zuring is ook te stoven als spinazie (denk aan paling in het groen, waarbij zuring een belangrijk ingrediënt is) en mee te koken in de soep. Zuring stoven doe je in een roestvrijstalen pan met een klein beetje boter. Heb je een vette maaltijd, voeg dan wat zuring toe. Je zult merken dat het eten dan beter wordt verteerd.

Vergeten groente

Zuring is een oude inheemse groente en we kunnen hem indelen bij de categorie ‘vergeten groente’. In de middeleeuwen at met zuring als preventief middel tegen de pest. Men verpakte er destijds ook de boter in. In Nederland werd de groente in de oorlog herontdekt en veel gegeten.

Pinksterbloem

De pinksterbloem is het kleine lila bloemetje waar menig kind hele bossen van plukte in het weiland om er de deuren mee langs te gaan voor bloemenverkoop. Die pinksterbloemen zijn eetbaar. De plant is heel rijk aan vitamine C en de blaadjes, de jonge toppen en de bloemknoppen zijn als salade of gesnipperd op de boterham niet te versmaden.

Schuimkruid

Aan de plant is vaak schuim te zien en daarom wordt het ook wel schuimkruid genoemd. Het schuim komt van de schuimcicade, die in zijn eigen schuim leeft. Het diertje heeft een zwak voor de pinksterbloem. Voor de bereiding in soep dan wel salade moet dat schuim worden gemeden of verwijderd.

Scheurbuik

De geneeskrachtige werking van pinksterbloemen is al heel lang bekend. Het werd vroeger toegepast als middel tegen scheurbuik, de aandoening die optrad na langdurig gebrek aan vitamine C. De bloemstengels werden ook ingezet bij huidkwalen en krampen. De plant heeft een mosterdachtig scherp aroma.

Vitamine C

De vitamine zit vooral in de jonge bladeren. Voor de soep zijn de stengeltoppen met bloemknoppen en bladeren te gebruiken. Ze kunnen in de soep en in de salade verwerkt worden en brengen meteen het voorjaar binnen.

Overleven

In elke onkruidbestrijdingsloze en rounduploze tuin staan heel wat planten die je kunt eten of waar je een verkwikkende thee van kunt trekken. Uit je eigen tuintje kun je de volgende planten eten:

• brandnetel
• madeliefjes
• Oost-Indische kers
• paardenbloemen
• pinksterbloem
• vlier
• weegbree
• zevenblad
• zuring

Lees verder

• Eten uit eigen tuin – brandnetel, madeliefjes en paardebloem
• Eten uit eigen tuin – onkruidgroente weegbree en zevenblad
• Oost-Indische kers – eetbare plant tropaeolum
• Vlierstruik - vlier, vledder, vliender en flierenhout
• Bramen - bramenpluk en Brommelfestival