Gesprekken met kinderen met hechtingsproblematiek

Een van de problemen die kinderen met hechtingsproblematiek hebben is dat ze niet veel vertellen. En dat ze hun emoties niet voelen, dan wel niet (goed) onder woorden kunnen brengen. Wanneer een kind met hechtingsproblemen een voor hem moeilijk verhaal wil vertellen is het van belang om er voor het kind er te zijn. Een gesprek voeren met een kind met hechtingsproblematiek is niet makkelijk, maar kan wel heel waardevol en bijzonder zijn. Het is mogelijk om je kind te helpen met een moeilijk emotioneel gesprek. Hieronder wat handvatten die gebruikt kunnen worden op dit soort moeilijke momenten.

Controle

Vaak willen kinderen met een hechtingsprobleem de controle houden. En zeker wanneer er een moeilijk verhaal verteld gaat worden, willen ze eerst alles onder controle hebben. Laat je kind maar bepalen waar hij wil zitten en waar hij wil dat jij zit. Het belangrijkste is dat het verhaal verteld wordt.

Luister naar het kind

Op het moment dat het kind begint te vertellen begin je ook met luisteren. Dit klinkt heel logisch, maar is wel heel belangrijk. Geef op het juiste ogenblik ontvangstbevestigingen door bijvoorbeeld te knikken of te hummen. Reageer op wat het kind zegt en herhaal dit, of benoem de emotie die je bij het kind ziet: ‘je bent boos op de juf, dat zie ik aan je’ of ‘je wilde helemaal niet dat bal door het raam ging, maar toch gebeurde het’.

Vul het verhaal niet in

Het is voor het kind al moeilijk genoeg om het verhaal te vertellen aan een volwassene. Verwacht dan ook niet dat het verhaal er vlekkeloos en chronologisch uitkomt. Een van de problemen van kinderen met hechtingsproblemen is chronologie: het is vaak chaos in hun hoofden. Ga echter niet het verhaal invullen of onderbreken. Wees blij dat het kind je in vertrouwen neemt, dit is al een cadeautje van een kind met hechtingsproblematiek.

Aanraken

Kinderen met een hechtingsprobleem hebben vaak moeite met lichamelijk contact. Eigenlijk wil je je kind troosten door het op schoot te nemen of door hem te strelen. Veel kinderen met hechtingsproblematiek vinden aanraken te dichtbij komen. Vraag daarom aan het kind wat het kind zelf wil: wil het op schoot zitten of tegenover je aan tafel, of misschien wel naast je op de bank. Misschien wil het niet op schoot zitten, maar mag je wel zijn handje vasthouden. Mag het allemaal niet, vat het dan niet persoonlijk op, het kind heeft nu eenmaal een hechtingsprobleem.

Geen waardeoordeel

Probeer geen waardeoordeel te geven. Het verhaal zal waarschijnlijk warrig en chaotisch zijn, het kind zal misschien veel gehakkeld en gestotterd hebben, maar geef hier geen oordeel over. Zelfs al heb je het idee dat het maar een half verhaal is, dit is de informatie die gedeeld wordt, ga hiermee aan de slag.

Bedank je kind

Bedank het kind aan het einde van het gesprek. Het is fijn dat hij met dit moeilijke onderwerp naar je toe is gekomen om te praten. Je kan aangeven wat jouw emotie is naar aanleiding van het gesprek. Bijvoorbeeld dat je niet wil dat hij verdriet heeft en dat je dat moeilijk vindt, maar dat je wel heel erg trots bent dat hij dit verhaal met je wilde delen.

Na het gesprek

Het is prettig om samen met je kind iets te doen na het gesprek. Misschien wil het kind wat lichamelijk contact zoals knuffelen of een massage, misschien vindt het kind het prettig om voorgelezen te worden. Een warm bad is ook fijn om lekker te ontspannen. Laat het aan het kind over om te beslissen wat hij wil.

De dag erna

Probeer nog een paar keer terug te komen op het gesprek. Misschien komt er nog een vervolg op het gesprek, misschien zijn er voor het kind nog dingen niet duidelijk of wil hij iets nogmaals bespreken. Neem hier dan wel de tijd voor. Kom op het gesprek terug wanneer je hier echt de tijd voor hebt. Het zou niet prettig zijn wanneer het kind nogmaals een emotioneel gesprek wil beginnen en je hebt er eigenlijk geen tijd voor omdat het eten opstaat.

Geniet

Hoe moeilijk het ook is: wees blij met het moment. Geniet ervan dat je kind jou zijn vertrouwen geeft, dat hij jou vertrouwt. Dit is zo vreselijk bijzonder en mooi wanneer een kind met hechtingsproblemen aangeeft je te vertrouwen.

Voor jezelf

Moeilijke gesprekken zijn nooit leuk. En zeker wanneer je kind al zoveel problemen heeft (gehad) in zijn leven, wil je niet dat je kind nog meer moeilijkheden heeft. Je zou zo graag je kind alle pijn en ellende willen besparen. Het kost heel veel energie van je om dit soort gesprekken te houden. Achteraf wil je ook graag van iemand terugkoppeling hebben, een klankbord hebben: heb je het wel goed aangepakt. Veel mensen begrijpen niet hoe moeilijk het is om een kind met hechtingsproblemen te hebben. Probeer dan ook mensen te vinden die je kunnen helpen. Zoek een goede orthopedagoog of therapeut die je kan steunen en kan helpen.

Lees verder

• Verschil hechtingsproblematiek en ADHD
• Verschil hechtingsproblematiek en hechtingsstoornis
• Ontvangstbevestiging en benoemen bij hechtingsproblemen