Witte stok: Herkenningsstok, taststok, steunstok

Een (zwaar) slechtziende of blinde persoon gebruikt een witte stok (blindenstok). Bij de aanvraag om machtiging dient de oogarts een attest op te stellen waaruit blijkt dat de persoon na optische correctie, voor elk oog hetzij een gezichtsscherpte van 1/10 of minder, hetzij een gezichtsveld van minder dan 20° heeft. Er zijn vier verschillende soorten witte stokken: een herkenningsstok, een taststok, een steunstok en een slimme stok. Een blinde of slechtziende persoon gebruikt elke soort stok op een andere manier. Hij krijgt hiervoor een specifieke training die is aangepast aan de noden van de persoon met een visuele handicap.

• Witte stok: Herkenningsstok bij obstakels en in het verkeer
• Witte stok: Taststok voor blinde of slechtziende persoon
• Gebruik
• Verplaatsingen in het verkeer
• Witte stok: Steunstok bij obstakels en in het verkeer
• Witte stok: Slimme stok voor blinde of slechtziende personen

Witte stok: Herkenningsstok bij obstakels en in het verkeer

Sommige slechtzienden gebruiken een herkenningsstok bij het oversteken. Met de stok laat een slechtziende persoon zien dat hij slechtziend is. Ziende personen “herkennen” bijgevolg door de stok dat de gebruiker slechtziend is. De visueel gehandicapte persoon gebruikt een herkenningsstok niet om zijn weg te vinden of om obstakels te herkennen en te omzeilen. Daarvoor is een herkenningsstok te kort.

Een slechtziende persoon oriënteert zich bij het verplaatsen anders dan een blinde persoon. Een blinde persoon gebruikt, in tegenstelling tot een slechtziende persoon, een taststok. Een slechtziende persoon gebruikt meestal een herkenningsstok als taststok. Het gebruik van een herkenningsstok hangt af van de eigen wensen van de persoon.

Een herkenningsstok is aan te kopen bij de regionale centra / blindennazorgwerken. Zeker in moeilijke situaties is deze stok erg handig. Daarnaast zijn er badges om op te spelden waar het woord "slechtziend" op staat.

Als een slechtziende persoon zich in het verkeer wil verplaatsen, dan gebruikt hij niet altijd een herkenningsstok. Dit in tegenstelling tot een blinde persoon die wel een taststok gebruikt. Hij gebruikt de taststok om de weg voor zich te verkennen. Sommige slechtziende personen vinden het wel handig om in het verkeer een herkenningsstok te gebruiken. De verkeersdeelnemers herkennen immers de slechtziende persoon. Een slechtziende persoon heeft andere mobiliteitsproblemen dan een blinde persoon. Een slechtziende persoon oriënteert zich veelal op kleuren en/of contrastverschillen.

Witte stok: Taststok voor blinde of slechtziende persoon

Een blinde persoon gebruikt een taststok om zich zelfstandig, bewust en veilig te verplaatsen in het verkeer. De taststok heeft naast de functie van de weg te verkennen en obstakels te herkennen en te omzeilen eveneens een signaalfunctie. Dit wil zeggen dat andere verkeersdeelnemers zien dat een persoon met een taststok blind (of zeer slechtziend) is. Daarnaast maakt de blinde persoon gebruik van zijn gehoor om zijn weg te vinden en obstakels te herkennen.

Gebruik

De taststok is op twee manieren te gebruiken. De eerste methode is de "tikmethode" en de tweede is de "schraaptechniek" (veegtechniek).

Tikmethode
Bij de tikmethode houdt de blinde persoon de taststok in de rechter- of linkerhand. Dan beweegt hij de taststok schouderbreed van links naar rechts voor het lichaam langs waarbij de punt van de taststok telkens op de grond tikt.

Schraaptechniek
De andere techniek is de schraaptechniek. Deze techniek is veelal te gebruiken in gebouwen. Maar de schraaptechniek komt eveneens van pas bij het in- en uitstappen van bus, tram en trein en bij verkeersaanpassingen zoals geleidelijnen. De blinde persoon neemt de taststok in de rechter- of linkerhand en schuift de taststok van links naar rechts over de grond. Op deze wijze herkent en omzeilt hij snel en adequaat obstakels.

Verplaatsingen in het verkeer

Het geluid dat de taststok geeft als de blinde persoon ermee op de grond tikt, vertelt de persoon waar hij op tikt, bijvoorbeeld van een zogenoemde hard/zacht verkanting. Een hard/zacht verkanting is bijvoorbeeld een grasrand die pal naast een stoep ligt.

Als de persoon met de taststok op het gras tikt, hoort hij een ander geluid dan wanneer hij met de taststok op een betonnen stoeptegel tikt. Gevels van huizen en/of gebouwen helpen ook om de weg te blijven volgen. Op deze wijze gebruikt de visueel gehandicapte persoon de gevel als geleiding.

Uiteraard zijn er meer van deze natuurlijke gidslijnen, zoals tuinmuurtjes, hekjes, bloembakken enzovoort. Wanneer de blinde persoon de taststok op de juiste wijze gebruikt, beleeft hij er veel plezier aan.

Witte stok: Steunstok bij obstakels en in het verkeer

De witte steunstok is een herkenningsstok die tevens als wandelstok fungeert voor een persoon die naast de visuele beperking slecht ter been is. Sommige blinde en slechtziende ouderen, die slecht ter been zijn, gebruiken wel eens een witte rollator met rode banden.

Witte stok: Slimme stok voor blinde of slechtziende personen

Tot slot bestaat er nog een speciale slimme witte stok. Hierin zit objectherkenning ingebouwd zodat de blinde of slechtziende gebruiker via trillingen verneemt dat hij een obstakel nadert. Een voorbeeld hiervan is een Ultracane-stok.

Lees verder

• Witte stok: Redenen voor gebruik voor visueel gehandicapten