Oogbolletsel: Stomp of diep voorwerp in het oog

Oogbolletsel: Stomp of diep voorwerp in het oog Een oogbolletsel treedt op wanneer een stomp of diep voorwerp de buitenste membranen van het oog binnendringt. Een trauma aan de oogbol is een oogheelkundige noodsituatie en vereist een onmiddellijke behandeling door een oogarts. De aandoening kent een zeer hoge frequentie van permanente blindheid. Af en toe valt het gezichtsvermogen toch te redden door een snelle (chirurgische) behandeling.

Epidemiologie oogbolletsel

Een oogbolletsel heeft geen raciale voorkeur. Mannen zijn het meeste getroffen door een oogbolletsel, voornamelijk vanwege het werk en de recreatieve voorkeuren. Mannen hebben meer kans op indringende verwondingen, terwijl bij vrouwen vaker stompe oogbolbreuk voorkomen. Een oogbolletsel treedt meestal op jongere leeftijd op bij mannen (gemiddelde leeftijd 36 jaar) dan bij vrouwen (mediane leeftijd 73 jaar). Een hoog percentage van oogbolletselverwondingen zijn te vinden bij adolescente jongens.

Oorzaken en indeling: Stomp of diep voorwerp in het oog

Niet-perforerend

De oorzaak van een niet-perforerend oogbolletsel bij volwassenen is meestal een stomp trauma dat het gevolg is van oppervlakkige oogverwondingen van het hoornvlies, chemische letsels, thermische letsels, stralingsletsels, een vuurwerkletsel, een auto-ongeval, een sportactiviteit, mishandeling, het shaken baby-syndroom (vorm van kindermishandeling) of een andere trauma.

Perforatie

Oogbolpenetratie of perforatie treedt op door een scherp voorwerp, zoals bij schotwonden en steekwonde, door arbeidsongevallen en door andere ongelukken met slijpsel of projectielen. Artsen rapporteren steeds meer oogletsels door paintballwapens.

Symptomen

De oogpijn is soms ernstig maar in andere gevallen valt het vooral bij scherpe letsels in eerste instantie mee. Oogpijn bij het knipperen van de ogen is een voorbeeld van pijn bij een oogletsel. De gezichtsscherpte is verlaagd. Scotomen (blinde vlekken in het oog) zijn soms mogelijk. Maar ook plotse blindheid treedt soms op. Dit is meestal het gevolg van geknelde oogspieren met bijbehorende oogkasfracturen, dat veroorzaakt is door traumatische hersenzenuwverlamming van een geassocieerd hoofdletsel. Dubbelzien aan één oog is mogelijk het gevolg van een lensdislocatie of subluxatie (ectopia lentis = verplaatste ooglens)). Nog een ander symptoom is dat het oog van de patiënt bloedt en de inhoud van het oog naar buiten komt. Afhankelijk van het oogtrauma is lagoftalmie mogelijk, een symptoom waarbij de patiënt de oogleden niet meer volledig kan sluiten. Ook mydriasis (verwijding van pupillen in het oog) behoort tot de mogelijkheden. Gezwollen ogen en/of oogleden, wallen onder de ogen en rode oogleden zijn tot slot andere mogelijk tekens van een oogtrauma.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van een oogbolletsel is meteen zichtbaar voor de oogarts. Bijgevolg is een diagnose gemakkelijk te stellen. Soms zit er nog een herkenbaar vreemd lichaam in het oog. Vooral bij jonge kinderen onderzoekt de oogarts het kind onder sedatie. De oogarts doet naast een uitgebreid oogonderzoek met een spleetlamp, ook een onderzoek naar de gezichtsscherpte van beide ogen bij de patiënt. Door dit oogtrauma, meet hij zeker de oogdruk niet via tonometrie. Hij inspecteert wel grondig de oogleden, de wimpers, het hoornvlies, de sclera en de pupillen. Voorts voert hij een CT-scan van het oog uit om het oog goed te beoordelen. Soms gebruikt de arts een MRI om een organisch vreemd lichaam te identificeren, zoals hout, wat moeilijk of niet te zien is via een CT-scan.

Behandeling

Een zeer snelle behandeling is vereist om het gezichtsvermogen zo goed mogelijk te behouden. Helaas lukt dit niet altijd. Om een infectie te voorkomen, krijgt de patiënt breedspectrum antibiotica toegediend. De misselijkheid en het braken zijn indien nodig eveneens te behandelen. Indien nodig is een tetanusvaccinatie aanbevolen. Verder moet de patiënt nuchter blijven in het geval een chirurgische ingreep vereist is.

Preventie

De patiënt draagt best een goede, beschermende bril om een oogbolletsel of ander oogletsel te voorkomen. Wanneer een patiënt tuinwerkzaamheden uitvoert of bezig is met hout- of metaalbewerkingsmateriaal, moet hij zeker oogbescherming hanteren.

Complicaties trauma aan het oog

Mogelijke complicaties van een oogbolletsel zijn een exogene endoftalmitis en een infectie aan de diepe oogstructuren. Soms presenteert de endoftalmitis of infectie zich meteen, soms pas enkele weken later.

Prognose gezichtsvermogen

De prognose hangt grotendeels af van de omvang van de schade en de tijd van de schade tot de juiste chirurgische behandeling. Een oogbolletsel en schade aan het achterste segment is vaak geassocieerd met een hoge frequentie van visusverlies. Met moderne diagnostische technieken, chirurgische benaderingen en revalidatie, valt het gezichtsvermogen van vele patiënten nog (gedeeltelijk te) behouden. Bij een mogelijke chirurgische ingreep is de prognose pas na de ingreep duidelijk.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Fuchs' hoornvliesdystrofie: Oogziekte met troebel hoornvliesFuchs' hoornvliesdystrofie: Oogziekte met troebel hoornvliesHoornvliesdystrofie van Fuchs, ook gekend als Fuchs' hoornvliesdystrofie, is een progressieve oogziekte die het hoornvli…
Decoratieve contactlenzen: Gevaren & tips bij aankoop lenzenDecoratieve contactlenzen: Gevaren & tips bij aankoop lenzenHalloween of een verjaardagsfeest zijn slechts enkele voorbeelden waarbij mensen soms decoratieve contactlenzen gebruike…
Oogaandoeningen - keratoconusOogaandoeningen - keratoconusOns gezichtsvermogen wordt geregeld door het hoornvlies, dit is het heldere centrale gedeelte in het vooroppervlak van h…
Keratoconus: Bolling van het hoornvlies in het oogKeratoconus: Bolling van het hoornvlies in het oogKeratoconus is een oogziekte waardoor bij de patiënt de structuur van het hoornvlies is aangetast. Het hoornvlies is het…

Sotos-syndroom: Neurologische aandoeningSotos-syndroom: Neurologische aandoeningHet Sotos-syndroom is een genetische niet-progressieve neurologische aandoening die al zichtbaar is vanaf de geboorte. D…
Strudwick-syndroom: BotgroeiaandoeningStrudwick-syndroom: BotgroeiaandoeningHet Strudwick-syndroom is een uiterst zeldzame erfelijke botgroeiaandoening waarbij naast skeletafwijkingen ook probleme…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Frank Boston, Flickr (CC BY-2.0)
  • http://emedicine.medscape.com/article/798223-clinical#showall
  • http://emedicine.medscape.com/article/798223-followup#showall
  • http://emedicine.medscape.com/article/798223-overview#showall
  • http://emedicine.medscape.com/article/798223-treatment#showall
  • http://emedicine.medscape.com/article/798223-workup#showall
  • http://www.touchophthalmology.com/articles/management-ruptured-eye
  • http://www.oogartsen.nl/oogartsen/het_oog/ongevallen_oogletsels_trauma/
  • https://wikem.org/wiki/Globe_rupture
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 10-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.