Preseptale en orbitale cellulitis: Oogontsteking

Preseptale en orbitale cellulitis: Oogontsteking Orbitale cellulitis is een ontsteking van het zachte weefsel van de oogkas achter het orbitale septum, een dun weefsel dat het ooglid van de oogkas scheidt. Een preseptale (of periorbitale) cellulitis heeft betrekking op een infectie juist voor het orbitale septum. Orbitale cellulitis verwijst meestal naar een acute verspreiding van de infectie in de oogkas (orbita) van zowel de aangrenzende sinussen, de huid of van verspreiding via het bloed. Een snelle diagnose is noodzakelijk, want zeker bij orbitale cellulitis zijn tal van (levensbedreigende) complicaties mogelijk.

Epidemiologie preseptale en orbitale cellulitis

Orbitale cellulitis komt over het algemeen vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Een verhoogde incidentie van orbitale cellulitis treedt op in de winter, als gevolg van de verhoogde incidentie van sinusitis bij koud weer. Bij jongens is een orbitale cellulitis twee keer zo vaak gemeld dan bij meisjes. Bij volwassenen echter is er geen verschil in de frequentie van orbitale cellulitis tussen de geslachten, behalve bij orbitale cellulitis veroorzaakt door meticilline-resistente Staphylococcus aureus (MRSA) die meer voorkomt bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaken oogontsteking

Door de structuur van de oogkas zijn de weefsels hieromheen erg gevoelig voor (snel verspreidende) infecties, zoals cellulitis (huidinfectie met pijnlijke, rode en gezwollen huid). De oorzaak van orbitale cellulitis is vaak een stafylokokken- of streptokokkeninfectie, maar een schimmelinfectie is ook mogelijk. Veelal start de infectie in de sinussen. Vervolgens verspreidt de infectie zich naar de oogkas of het ooglid. Huidwonden (vooral op het gezicht), sinusitis, insectenbeten, een recente operatie (inclusief een tandheelkundige ingreep) leiden mogelijk eveneens tot infectie. Orbitale cellulitis gebeurt eveneens bij astma, pokken en andere systemische ziekten.

Soorten

Cellulitis is een bacteriële infectie van weefsel die zowel de ogen als de huid aantast. Cellulitis in de ogen komt voor in een orbitale en preseptale of periorbitale vorm.

Preseptum cellulitis / Periorbitale cellulitis

De oogontsteking beperkt zich tot de weefsel van het ooglid en is in het algemeen minder ernstig. Meestal lijden (jonge) kinderen aan pre-septum cellulitis.

Orbitale cellulitis

Orbitale cellulitis tast de oogbolstructuren aan waardoor de patiënt problemen krijgt met de oogbewegingen (als gevolg van zwelling van de oogleden of ogen). Deze vorm is ernstig en vraagt meestal een agressieve behandeling.

Symptomen

Periorbitale cellulitis

Meestal geeft periorbitale cellulitis - in tegenstelling tot orbitale cellulitis - geen problemen met het gezichtsvermogen en de patiënt lijdt ook geen pijn. Wel heeft de patiënt met een periorbitale cellulitis last van een acute zwelling en warmte van het ooglid, is hij eveneens koortsig en voelt hij zich slecht en heeft hij een hangend ooglid (ptosis). Kinderen zijn soms erg prikkelbaar bij periorbitale cellulitis.

Orbitale cellulitis

Orbitale cellulitis is ernstiger dan periorbitale cellulitis. Een patiënt heeft koorts en weinig energie en daarnaast heeft hij rode oogleden, uitpuilende ogen (exoftalmie), oftalmoplegie (medische term voor oogspierverlamming / een verminderde oogbeweging), een verminderd en wazig gezichtsvermogen en een zwelling van het ooglid of van de weefsels rond de ogen. Bovendien komt oogpijn tot stand.

Diagnose en onderzoeken

Oogheelkundig onderzoek

De diagnose van orbitale cellulitis is gebaseerd op een grondig oogheelkundig onderzoek. De oogarts diagnosticeert de oogkasgerelateerde symptomen zoals proptosis, pijnlijke oogbewegingen, oftalmoplegie, oogzenuwbetrokkenheid. Deze symptomen bevestigen in combinatie met koorts en leukocytose de diagnose.

Ruggenprik / Bron: Brainhell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Ruggenprik / Bron: Brainhell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Diagnostisch onderzoek
Een CT-scan van de ogen en oogkas, een uitstrijkje van de neus en keel, en een bloedonderzoek bevestigen de diagnose. Een lumbale punctie (ruggenprik: onderzoek van hersenvocht) is nodig bij een vermoeden van een hersenontsteking of hersenvliesontsteking.

Differentiële diagnose

De differentiële diagnoses omvatten volgende ziektes en medische factoren:

Behandeling

Een antibioticakuur verhelpt de pre-septum cellulitis. De patiënt is meestal binnen de twee dagen al beter. Is dit niet het geval, dan krijgt de patiënt wellicht een intraveneuze antibioticakuur in het ziekenhuis om de infectie te verslaan. Bij een orbitale cellulitis is een ziekenhuisopname vrijwel steeds de standaard behandeling. Artsen dienen de patiënt een intraveneuze antibioticabehandeling toe. Soms is chirurgie vereist.

Prognose

De prognose van cellulitis rond het ooglid is meestal erg goed als de behandeling tijdig is ingezet. Orbitale cellulitis verspreidt zich enorm snel. Mogelijke complicaties zijn blindheid, een caverneuze sinustrombose (vorming van een bloedstolsel in een holte bij de basis van de hersenen), gehoorverlies, hersenvliesontsteking, oogzenuwbeschadiging en verlies van het gezichtsvermogen, sepsis (bloedvergiftiging: overdreven reactie van het immuunsysteem op ziektekiemen) en zelfs de dood. Met een snelle diagnose en agressieve medische en chirurgische behandeling is de prognose van orbitale cellulitis uitstekend.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat te doen bij een oogontsteking?Wat is een oogontsteking? Een oogontsteking is een ontstekingsreactie binnen in of rond om het oog. Een oogontsteking is…
Cellulitis: Voorkomen, genezen of accepterenWat is cellulitis, wie krijgt het en kun je er iets tegen doen? In dit artikel worden deze vragen beantwoord.
Orbitale pseudotumor: Oogkasaandoening met zwelling weefselsOrbitale pseudotumor: Oogkasaandoening met zwelling weefselsBij orbitale pseudotumor ervaart de patiënt een zwelling van het weefsel achter het oog. De oogkasaandoening komt om onb…
Oogontsteking bij kinderenOogontsteking komt vrij vaak voor bij kinderen. Als ouder kun je hiervan schrikken, wat moet je doen als je kind een oog…

Cri-du-chat syndroom: chromosoomafwijking, huilen als katjeCri-du-chat syndroom: chromosoomafwijking, huilen als katjeHet cri-du-chat syndroom is een zeldzame chromosoomafwijking, per jaar worden er in Nederland drie tot vier kinderen geb…
Feingold-syndroom: Craniofaciale afwijkingFeingold-syndroom: Craniofaciale afwijkingHet Feingold-syndroom kenmerkt zich door microcefalie (een klein hoofd) in combinatie met afwijkingen aan ledematen, de…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: AdinaVoicu, Pixabay
  • http://emedicine.medscape.com/article/1217858-clinical#showall http://emedicine.medscape.com/article/1217858-overview#showall
  • http://emedicine.medscape.com/article/1217858-differential
  • http://eyewiki.aao.org/Orbital_Cellulitis
  • http://patient.info/doctor/orbital-and-preseptal-cellulitis
  • http://www.aao.org/eye-health/diseases/cellulitis-cause
  • http://www.aao.org/eye-health/diseases/cellulitis-diagnosis
  • http://www.aao.org/eye-health/diseases/cellulitis-symptoms
  • http://www.aao.org/eye-health/diseases/cellulitis-treatment
  • http://www.aao.org/eye-health/diseases/what-is-cellulitis
  • http://www.healthline.com/health/orbital-cellulitis
  • http://www.merckmanuals.com/professional/eye-disorders/orbital-diseases/preseptal-and-orbital-cellulitis
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/001012.htm
  • Afbeelding bron 1: Brainhell, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 30-03-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 14
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.