Colposcopie: Onderzoek baarmoederhals, vagina en vulva

Colposcopie: Onderzoek baarmoederhals, vagina en vulva Een colposcopie is een inwendig kijkonderzoek van de baarmoederhals (schede), de vagina en de vulva. Hiervoor gebruikt de arts een colposcoop, een soort microscoop met een lichtje en vergroting aan om de baarmoederhals en de omgeving hiervan duidelijk weer te geven. De arts beoordeelt aan de hand van een colposcopie de gebieden in de baarmoederhals. Indien nodig neemt hij door middel van een colposcopie eventueel een biopt van afwijkend weefsel. Meestal voert een arts een colposcopie uit nadat de patiënt een afwijkend uitstrijkje heeft gehad. Een colposcopie is een relatief veilig onderzoek met minimaal ongemak voor de patiënt. Het onderzoek veroorzaakt overigens geen onvruchtbaarheid bij de patiënt.

Indicatie colposcopie bij de patiënt: Abnormale resultaten uitstrijkje

Meestal heeft de patiënte een afwijkend uitstrijkje gehad in het verleden. Een andere mogelijkheid is dat de patiënte een bloeding gehad heeft na de geslachtsgemeenschap. Daarnaast is het mogelijk dat de arts tijdens een bekkenonderzoek (gynaecologisch onderzoek) een abnormale groei aan de baarmoederhals of elders in de vagina heeft gezien. Ook bij genitale wratten of genitale herpes door het humaan papillomavirus is een colposcopie aangewezen, ook om de behandeling nadien mee op te volgen. Bovendien is cervicitis (irritatie of ontsteking van de baarmoederhals) een aanwijzing om een colposcopie uit te voeren. Dankzij een colposcopie is het tot slot mogelijk om baarmoederhalskanker (abnormale vaginale bloedingen en een vaginale afscheiding) of veranderingen in de schede die mogelijk hiertoe leiden, te diagnosticeren.

Voor het onderzoek

Periode

Een colposcopie is niet mogelijk tijdens de menstruatieperiode. De beste periode om een colposcopie plannen is tijdens het eerste deel van de menstruele cyclus, acht tot twaalf dagen na het begin van de laatste menstruatie.

Voorbereidingen

De patiënte hoeft geen speciale voorbereidingen te treffen voor het onderzoek. Zij vertelt wel aan de arts of zij (mogelijk) zwanger is. Tevens mag zij 24-48 uur voor het onderzoek geen tampon of andere producten in de vagina plaatsen. Ook mag ze geen geslachtsgemeenschap hebben tot 24-48 uur voor het onderzoek. Ook douchen vlak voor het onderzoek is niet aanbevolen. Dertig tot zestig minuten voor het onderzoek mag de patiënte een algemene pijnstiller zoals ibuprofen nemen. Het onderzoek kent een totale tijdsduur van tien tot twintig minuten.

Tijdens het onderzoek: Biopt nemen is mogelijk

Onderzoek baarmoederhals

De patiënte ligt met zijn rug op een onderzoekstafel en plaatst zijn voeten in de stijgbeugels. De arts brengt een speculum (soort instrument) in de vagina in. Hierdoor is het voor de arts of verpleegkundige beter mogelijk om de baarmoederhals te beoordelen. Dit voelt voor de patiënte soms wat ongemakkelijk aan. Bij een aantal patiënten is dit een vervelender gevoel dan bij een uitstrijkje. De arts smeert voorzichtig de baarmoederhals en de vagina in met een azijn- of jodiumoplossing. Sommige patiënten krijgen hierdoor een licht stekend, brandend of tintelend gevoel. Deze oplossing verwijdert het slijm dat het oppervlak bedekt en maakt het mogelijk om op abnormale gebieden beter te beoordelen. De arts plaatst de colposcoop op enkele centimeters van de opening van de vagina en onderzoekt de omgeving dankzij een lampje en vergroting. De arts is eveneens in staat om foto’s te nemen.

Biopt nemen

Een arts neemt een klein biopt of meerdere biopten van het weefsel of indien dit abnormaal lijkt. Bij endocervicale curettage (ECC) verwijdert de arts een weefselmonster aan de binnenkant van de cervix. Dit cervicale biopt zorgt voor een licht ongemak maar is meestal niet zo pijnlijk. Wel voelt de patiënte mogelijk enige druk of krampen. Een vaginale biopt is meestal pijnloos omdat het grootste deel van de vagina pijnloos is. Niettemin is het onderste gedeelte van de vagina of vulva wel gevoelig waardoor de arts eerst een lokale verdoving toedient alvorens een biopt te nemen.

Na het onderzoek

De arts verwijdert na het onderzoek het speculum. De patiënte mag na het onderzoek naar huis. Wel mag de patiënte enkele dagen tot een week na de biopsie niet douchen, geen geslachtsgemeenschap hebben, geen tampon dragen of iets anders in de vagina inbrengen.

Risico’s en bijwerkingen

De patiënte voelt na het onderzoek soms wat (milde) krampen. Ook lichte steken en milde bloedingen die tot één week na de biopsie duren, zijn gebruikelijk. De patiënte heeft bovendien een donkere afscheiding gedurende enkele dagen. De patiënte mag hiervoor maandverband dragen. Zware of langdurige bloedingen die langer dan twee weken duren, zijn ongebruikelijk, maar moest dit toch het geval zijn, dan neemt de patiënte best zo snel mogelijk contact op met de arts. Soms treedt eveneens bekkenpijn op.

Normale en abnormale resultaten onderzoek baarmoederhals, vagina en vulva

Afhankelijk van de resultaten zijn verdere onderzoeken of behandelingen nodig.

Normale resultaten

De baarmoederhals ziet er normaal uit indien deze een glad en roze oppervlak heeft. Als de colposcopie of biopsie geen informatie bieden over het abnormale uitstrijkje, voert de arts mogelijk een kegelbiopsie (of koud mes conization) uit. Een patholoog onderzoekt het weefsel van de cervicale biopsie. Meestal krijgt de patiënte één à twee weken later de biopsieresultaten. Een normaal resultaat betekent dat de arts geen kanker en geen abnormale veranderingen heeft waargenomen.

Abnormale resultaten

Tijdens een colposcopie merkt de arts bijvoorbeeld volgende abnormaliteiten op: abnormale patronen in de bloedvaten, gebieden die gezwollen zijn of atrofisch zijn, cervicale poliepen (goedaardige gezwellen in baarmoederhals), genitale wratten en witachtige vlekken op de baarmoederhals. Abnormale biopsieresultaten zijn tot slot mogelijk het gevolg van veranderingen (dysplasieën) die leiden tot baarmoederhalskanker.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Meest gemaakte fouten bij een uitstrijkjeHet uitstrijkje is een zeer effectief middel ter voorkoming van baarmoederhalskanker en het behoud van een gezonde baarm…
Uitstrijkje bij vrouwen: Doel, indicatie en resultatenUitstrijkje bij vrouwen: Doel, indicatie en resultatenEen uitstrijkje is een betrouwbare en eenvoudige manier om baarmoederhalskanker op te sporen of te voorkomen, zodat de v…
Wat is een uitstrijkje van de baarmoederhals?Een uitstrijkje wordt aan alle vrouwen die reeds seksuele betrekking hadden, aangeraden. Aan de hand van het uitstrijkje…
HPV-infectie: Virale infectie door humaan papillomavirusHPV-infectie: Virale infectie door humaan papillomavirusEen humaan papillomavirus-infectie (HPV-infectie) is een virale infectie veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV…

Cryotherapie: Behandeling met bevriezing bij prostaatkankerCryotherapie: Behandeling met bevriezing bij prostaatkankerCryotherapie maakt gebruik van zeer koude temperaturen om prostaatkankercellen in een vroeg stadium te bevriezen en te d…
Verstopte talgklier: symptomen & behandeling talgkliercysteVerstopte talgklier: symptomen & behandeling talgkliercysteEen verstopte talgklier, kun je die uitknijpen of kun je een verstopte talgklier het beste laten verwijderen? Een talkli…
Bronnen en referenties
  • http://nl.winesino.com/family-health/womens-health/1002082520.html
  • http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/colposcopy/basics/definition/prc-20014027
  • http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/colposcopy/basics/how-you-prepare/prc-20014027
  • http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/colposcopy/basics/results/prc-20014027
  • http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/colposcopy/basics/risks/prc-20014027
  • http://www.mayoclinic.org/tests-procedures/colposcopy/basics/what-you-can-expect/prc-20014027
  • http://www.webmd.com/cancer/cervical-cancer/colposcopy-and-cervical-biopsy?page=2
  • https://en.wikipedia.org/wiki/Colposcopy
  • https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003913.htm
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 15-10-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.