Prognathie: Vooruitstekende kaak door syndroom of trauma

Bij prognathie steekt de kaak uit naar voor. Dit gebeurt als de tanden scheef staan door de vorm van de gezichtsbotten. Prognathie valt in te delen in drie soorten. Een vooruitstekende kaak veroorzaakt malocclusie (foute aansluiting) van de boven- en ondertanden. Tevens geeft dit patiënten een boos, strijdlustig uiterlijk. Prognathie is mogelijk een symptoom van een aangeboren syndroom of een verworven aandoening. Het treedt bovendien soms op bij een trauma. Het is echter eveneens mogelijk dat prognathie een gewoon uiterlijk kenmerk is van een persoon. Omwille van medische en/of cosmetische redenen is een behandeling soms vereist waarbij diverse specialisten samenwerken. Prognathie is afgeleid uit het Grieks waarbij "pro" staat voor vooruitstekend en "gnathos" voor kaak.

• Synoniemen prognathie
• Epidemiologie vooruitstekende kaak
• Oorzaken
• Indeling van kaakafwijking
• Onderkaakprognathie
• Maxillaire prognathie
• Bimaxillaire prognathie
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van schedel en tanden
• Prognose prognathie

Synoniemen prognathie

Prognathie is eveneens gekend onder deze synoniemen:

• Lange kin
• Habsburg kaak
• Habsburg lip
• Lantaarnkaak
• Oostenrijkse lip
• Verlengde kin
• Vooruitstekende kaak

Epidemiologie vooruitstekende kaak

Prognathie treft patiënten van alle leeftijden. Informatie over de geografische voorliefde van dit symptoom is niet gevonden in de geraadpleegde bronnen.

Oorzaken

Een vooruitstekende kaak maakt mogelijk deel uit iemands normale gezichtsvorm die bij de geboorte aanwezig is. Soms echter veroorzaken erfelijke aandoeningen deze vooruitstekende kaak zoals:

• het syndroom van Crouzon
• het Cornelia de Lange Syndroom
• het Nance-Horan Syndroom
• het Beckwith-Wiedemann-syndroom
• het syndroom van Down
• het basale cel nevus syndroom

Ook bij een trauma loopt een patiënt mogelijk prognathie op. Soms ontwikkelt prognathie zich bij patiënten ten gevolge van aandoeningen. Bij acromegalie bijvoorbeeld vergroten de weefsels. Ook bij gigantisme komt prognathie voor. Hierbij maakt het lichaam te veel groeihormonen aan wat leidt tot reuzengroei (voor de puberteit). Acrodysostose is een zeer zeldzame aangeboren aandoening waarbij een patiënt verkorte armen en benen, gehoorproblemen, een korte neus, een vooruitstekende kaak, en een mentale beperking heeft.

Indeling van kaakafwijking

Onderkaakprognathie

Bij onderkaakprognathie, de medische term voor een “onderbeet”, steekt de onderkaak verder naar voor dan normaal.

Maxillaire prognathie

Iets vaker komt maxillaire prognathie voor. Dit is ook gekend als een “overbeet”. Maxillaire prognathie treedt op wanneer de bovenkaak vooruitsteekt.

Bimaxillaire prognathie

Bij bimaxillaire prognathie steken beide kaken verder naar voor dan de rest van het gezicht.

Symptomen

Symptomen die verband houden met de aandoening zijn bijvoorbeeld ademhalingsproblemen, moeite met praten (lispelen, moeilijkheden om bepaalde woorden uit te spreken) of eten (kauwen of bijten). Verkeerd gepositioneerde tanden zijn ook moeilijker te reinigen, waardoor het risico op een tandvleesontsteking en tandbederf toeneemt.

Diagnose en onderzoeken

Diagnostische onderzoeken omvatten een röntgenfoto (radiografisch onderzoek) van de schedel, een röntgenfoto van de tanden en een gipsmal (beetafdruk) van de tanden.

Behandeling van schedel en tanden

Een tandarts of orthodontist diagnosticeert prognathie en dus de foute stand van de kaak en tanden. Een mondchirurg, plastisch chirurg, of neus-keel-oorarts opereren indien nodig prognathie. Dit is vooral nodig omwille van cosmetische redenen en/of bij kauwproblemen, bijtproblemen, spraakproblemen of ademhalingsproblemen. Vaak gaat eerst een orthodontische behandeling vooraf aan de corrigerende operatie. Deze operatie gebeurt onder algemene verdoving waardoor de patiënt pijnvrij is en slaapt. Na een ingreep krijgt de patiënt pijnbehandeling, en volgt hij tijdelijk een aangepast dieet. Na de ziekenhuisopname volgt nog een orthodontische nabehandeling. De hersteltijd van deze operatie bedraagt ongeveer twaalf maanden. Uiteraard volgt een arts eveneens de eventueel onderliggende medische aandoening van de patiënt op.

Prognose prognathie

De prognose van een behandeling voor prognathie is gunstig; de meeste patiënten zijn na de behandeling in staat om opnieuw goed te eten, praten en ademen.

Lees verder

• Gezwollen kaak/wang: Oorzaken van zwelling kaken of wangen
• Stijve kaak: Oorzaken van kaakstijfheid (strakke kaken)
• Kaakpijn: Oorzaken en symptomen van pijnlijke kaak of kaken
• Temporomandibulaire dysfunctie: Pijn aan kaak en gezicht
• Klikkende geluiden in kaak: Oorzaken van knallend gevoel