Transvaginale echografie: Onderzoek via sonde in vagina
Een transvaginale echografie is een onderzoek waarmee de gynaecoloog via hoogfrequente geluidsgolven kijkt naar de voortplantingsorganen van een vrouw (baarmoeder, eileiders, eierstokken, baarmoederhals en vagina). Hij gebruikt hiervoor een ultrasone sonde die hij inbrengt in de vagina. Dit onderzoek is mogelijk bij tal van aandoeningen maar ook bij zwangere vrouwen. Het is pijnloos en veilig onderzoek waarbij de arts snel resultaten verkrijgt.
Synoniemen onderzoek
Een transvaginale echografie is eveneens gekend onder deze synoniemen:
- echografie - zwangerschap
- echografisch onderzoek
- inwendige echografie
- ultrageluidonderzoek via de vagina
- ultrasound - transvaginaal
- vaginale echografie
- verloskundig sonogram
- verloskundige echografie
- zwangerschap sonogram
Indicatie transvaginale echografie
Wanneer een patiënte
abnormale vaginale bloedingen en menstruatieproblemen heeft, besluit de gynaecoloog vaak om een transvaginale
echografie uit te voeren. Dit is eveneens mogelijk bij afwijkende bevindingen tijdens een lichamelijk onderzoek, zoals
cysten (abnormaal gevormde holten in lichaam), vleesboomtumoren, of andere gezwellen. Vrouwen met
bekkenpijn, met bepaalde soorten
onvruchtbaarheid (
vrouwelijke onvruchtbaarheid) of met een
buitenbaarmoederlijke zwangerschap, krijgen eveneens dit onderzoek. Tot slot is ook een
zwangerschapsechografie mogelijk. Dit is een beeldvormend onderzoek waarbij de gynaecoloog een beeld krijgt van hoe een
baby zich ontwikkelt in de
baarmoeder.
Tegenindicatie transvaginale echografie
Sommige patiënten waaronder kinderen hebben liever geen transvaginale echografie. Voor hen is een
transabdominale echografie een mogelijk alternatief.
Voor het onderzoek
Dit onderzoek vindt poliklinisch plaats. De patiënte mag met andere woorden na het onderzoek meteen naar huis. De patiënt komt best met comfortabele kledij naar het ziekenhuis. Bij een transvaginale moet de blaas van de patiënte leeg of gedeeltelijk gevuld zijn. Hierover krijgt de patiënte op voorhand informatie van de gynaecoloog. Een zwangere vrouw komt best met een volle blaas naar het onderzoek; zij drinkt met andere woorden ongeveer één uur voor het onderzoek twee à drie glazen water. Voorts verwijdert de vrouw een tampon. De patiënte kleedt zich uit vanaf de taille naar beneden. Het onderzoek kent een tijdsduur van vijftien tot zestig minuten.
Tijdens het onderzoek: Gynaecoloog gebruikt sonde in vagina
De patiënte ligt op een tafel met de knieën gebogen, met de voeten geplaatst in voetsteunen. Daarna plaatst de gynaecoloog een transducer (een soort sonde) in de vagina. De probe is bedekt met een condoom en een soms koud en nat aanvoelende gel. De sonde stuurt geluidsgolven die op lichaamsstructuren weerkaatsen. Een computer ontvangt deze golven en gebruikt ze om een beeld te creëren. De echografietechnicus of gynaecoloog ziet hierbij het beeld op een tv-scherm. De gynaecoloog verplaatst de sonde rond het gebied naar de bekkenorganen. In sommige gevallen is een speciale transvaginale echografie nodig waarbij de arts een zoutoplossing gebruikt om de baarmoeder duidelijker te zien (
medische term: saline infusie echografie). Dit gebeurt echter niet bij zwangere vrouwen. De patiënte heeft in principe geen
pijn bij het onderzoek, maar sommige vrouwen vinden de druk van de sonde licht ongemakkelijk. De gynaecoloog plaatst echter slechts een klein deel van de sonde in de vagina.
Resultaten
Na het onderzoek deelt de gynaecoloog de onderzoeksresultaten mee aan de patiënt waarop mogelijk een behandeling of verder onderzoek volgt. Gewoonlijk zijn de resultaten binnen de vierentwintig uur bekend.
Normale resultaten
De bekkenstructuren zijn normaal. Bij een zwangerschap zijn de ontwikkelende baby, de placenta, het vruchtwater en de omliggende structuren normaal voor de zwangerschapsduur.
Abnormale resultaten
Allerlei aandoeningen
Vele aandoeningen veroorzaken mogelijk abnormale resultaten. Deze omvatten
aangeboren afwijkingen, gezwellen in of rond de baarmoeder en eierstokken, zoals cysten of
vleesbomen (goedaardige gezwellen in de baarmoeder), verdraaide de eierstokken, een infectie (bijvoorbeeld een
een bekkenontsteking: infectie van de vrouwelijke voortplantingsorganen) en
kanker van de baarmoeder (
baarmoederkanker), eierstokken (
eierstokkanker), vagina (
vaginakanker), en andere bekkenstructuren.
Zwangerschap
Specifiek bij een zwangerschap omvatten abnormale resultaten onder andere aangeboren afwijkingen, een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, meerlingzwangerschappen, een miskraam, een slechte groei van een baby in de baarmoeder, te veel vruchtwater (
polyhydramnion), te weinig vruchtwater en zwangerschapstumoren. Mogelijk zijn ook problemen met de eierstokken, baarmoeder, en de andere bekkenstructuren te zien. Tijdens een transvaginale echografie merkt de gynaecoloog tevens problemen met de placenta op, zoals placenta previae en een
placentaloslating. Tot slot identificeert hij tijdens het onderzoek problemen met de positie van de baby in de baarmoeder.
Risico’s en bijwerkingen bij de patiënte
Aan dit onderzoek zijn geen bekende schadelijke effecten verbonden, in tegenstelling tot radiografie (
radiografisch onderzoek). Dit onderzoek is met andere woorden veilig voor zowel een patiënte als de foetus.
Lees verder