Slaapzucht (slaperigheid): Overdag abnormaal slaperig

Slaapzucht (slaperigheid): Overdag abnormaal slaperig Bij slaapzucht is een patiënt overdag abnormaal slaperig waardoor hij overdag mogelijk in ongepaste situaties of op ongelegen momenten in slaap valt. Mogelijk wijst slaapzucht op een slaapstoornis, al leiden ook andere oorzaken tot een overdreven slaperig gevoel overdag. Hierdoor verliest de patiënt veel energie en is hij eerder apathisch voor activiteiten. De behandeling van de patiënt is afhankelijk van de oorzaak van de slaapproblemen.

Synoniemen slaapzucht

Slaapzucht is eveneens gekend onder deze synoniemen
  • hypersomnia
  • hypersomnie
  • lethargia
  • lethargie
  • lethargus
  • slaperigheid
  • somnolentie
  • ziekelijke slaaptoestand

Oorzaken slaperigheid: Overdag abnormaal slaperig

Zowel een medische aandoening, een levensstijlkeuze als een psychische toestand veroorzaken mogelijk slaperigheid.

Medische problemen

Bloed
Enkele bekende voorbeelden van bloedgerelateerde aandoeningen die het risico op slaapzucht verhogen zijn een transfusiereactie, hypercalciëmie (medicijnen: verhoogd calciumgehalte van het bloed), te weinig natrium in het bloed (hyponatriëmie) en te veel natrium in het bloed (hypernatriëmie).

Hart
Voorbeelden van hartproblemen die soms resulteren in slaapzucht zijn alcoholische cardiomyopathie (hartspieraandoening), carotisstenose (vernauwing van de halsslagader) en chronische respiratoire insufficiëntie.

Hersenen
Aseptische meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn, koorts en een stijve nek), een hersenabces (verzameling van pus in de hersenen) en een hersentumor veroorzaken mogelijk de slaperigheid.

Medicatie
Antihistaminica (geneesmiddel dat de arts gebruikt bij de behandeling van overgevoeligheidsreacties), kalmerende medicijnen en opioïden (krachtige pijnstillers) leiden mogelijk tot meer slaperigheid.

Medische noodsituaties
Ook bij enkele medische noodsituaties waarbij de patiënt onmiddellijk naar het ziekenhuis moet, is slaapzucht een symptoom. Enkele voorbeelden hiervan zijn een hoofdwonde, een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen), delirium (acute verwardheid met wijzigingen in hersenfunctie), een hersenschudding (mild hersenletsel door stoot tegen schedel met symptomen aan geheugen en gedrag), een hypovolemische shock, een cardiogene shock (onvoldoende bloed door hartschade), een hersenvliesontsteking (meningitis), een hersenontsteking (encefalitis), een epiduraal hematoom, acute nier tubulaire necrose, een schedelbreuk (breuk in schedel door hoofdtrauma, een acetonvergiftiging, het shaken baby-syndroom (vorm van kindermishandeling) en een harttamponnade (vloeistof in hartzakje met pijn op de borst).

Nieren
Andere mogelijke risicofactoren zijn een chronische, medullaire of polycystische nierziekte, glomerulonefritis (nierfilterontsteking: ontsteking van de vaatkluwens in de nierschors, vorm van een nierontsteking) en nierfalen (verminderde of afwezige nierfunctie).

Slapen
Langdurige slapeloosheid en andere problemen met inslapen of doorslapen, slaappillen, onvoldoende lang slapen en slaapstoornissen zoals slaapapneu (slaapstoornis met tijdelijk gestopte ademhaling) en narcolepsie (overmatig slaperig en verlies van controle ledematen) zorgen mogelijk eveneens voor de slaapzucht.

Verslaving
Een patiënt die verslaafd is aan amfetamine, marihuana of nicotine, loopt tot slot ook meer risico op het ontwikkelen van slaapzucht.

Andere aandoeningen
Andere aandoeningen die resulteren in slaapzucht zijn onder andere:

Levensstijl

Veel uren werken of in verschillende ploegen werken vormt eveneens een risico op slaperigheid.

Psychische stoornis

Een psychische stoornis is mogelijk eveneens de oorzaak van slaapzucht. Hiertoe behoren onder andere depressie, angst, verveling of spanning. De patiënt is vaak apathisch voor activiteiten.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts bevraagt de patiënt met slaapzucht grondig. Zo komt hij te weten of de oorzaak van het probleem mogelijk ligt aan angst, stress, depressie of verveling. Hij informeert tevens naar de werkomstandigheden en andere activiteiten van de patiënt. De patiënt geeft tevens informatie mee over eventueel medicatiegebruik. Het is voor de arts nuttig om een slaapdagboek mee te nemen waarin de patiënt noteert wat hij doet als hij overdag slaperig is, of hij daadwerkelijk in slaap valt overdag, hoeveel uur de patiënt heeft geslapen, of hij ’s nachts wakker is geworden enzovoort.

Diagnostisch onderzoek

De arts voert een grondig bloedonderzoek en urineonderzoek uit. Ook een urineonderzoek is mogelijk. Daarnaast beveelt hij een slaaponderzoek (polysomnografie) bij de patiënt aan. Bij het slaaponderzoek gaat de patiënt naar het ziekenhuis of een speciaal slaapcentrum. Hier controleert de arts de bloeddruk, de hartslag, de ademhaling en de hersengolven gedurende de hele nacht op tekenen van een slaapstoornis. Beeldvormend onderzoek zoals een CT-scan van het hoofd en een EEG (elektro- encefalogram) (= radiografisch onderzoek) zijn tot slot ook aangewezen.

Behandeling is afhankelijk van de oorzaak

De behandeling van de patiënt hangt af van de oorzaak van de slaapzucht. In sommige omstandigheden, bijvoorbeeld wanneer de patiënt plots gaat werken in ploegen of in nachtdienst, went het lichaam hieraan en verdwijnen de problemen. Bij andere psychische stoornissen lost de patiënt mogelijk ook zelf het probleem op. Een doorverwijzing naar een psychotherapeut is evenwel ook een mogelijkheid. Neemt de patiënt medicatie, dan bekijkt de arts of de slaapzucht en sufheid hieruit voortvloeien. De arts besluit hierop mogelijk om de medicatie of dosis aan te passen. De patiënt mag dit alleszins niet zelf veranderen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hypergrypnie of hypersomnia: Altijd kunnen slapenHypergrypnie of hypersomnia: Altijd kunnen slapenKun jij altijd wel slapen? Heb jij ongelofelijk moeite je bed uit te komen? Kun jij slapen wanneer en hoe lang je wilt?…
Langer blijven leven, door minder te slapenWie vind het niet vervelend als 's morgens de wekker gaat? Graag zouden we nog even willen blijven liggen... Ongeveer ee…
Slaapproblemen bij kinderen: overmatig slapen (hypersomnie)Slaapproblemen bij kinderen: overmatig slapen (hypersomnie)Slaapproblemen bij kinderen komen dikwijls voor. Overmatig slapen, ook wel hypersomnie genoemd, is een slaapstoornis waa…
Temazepam: een middel tegen slapeloosheidTemazepam: een middel tegen slapeloosheidTemazepam is een middel dat wordt gegeven bij slapeloosheid. Meestal zal de huisarts niet direct een slaapmiddel voorsch…

Dyspepsie: symptomen, klachten, oorzaak en behandelingDyspepsie: symptomen, klachten, oorzaak en behandelingWat zijn dyspepsie symptomen en verschijnselen? Klachten en symptomen als een opgeblazen gevoel in de maag, een vol gevo…
Duchenne spierdystrofie: Neurologische en spieraandoeningDuchenne spierdystrofie: Neurologische en spieraandoeningDuchenne spierdystrofie, vaak beter bekend als de ziekte van Duchenne, is een erfelijke aandoening die vrijwel alleen bi…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Adolfo Monti, Flickr (CC BY-2.0)
  • 45 possible conditions, http://www.healthline.com/symptom/drowsiness, geraadpleegd op 28 april 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Drowsiness, https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003208.htm, geraadpleegd op 29 april 2016
  • Lethargie (of slaapzucht), http://www.kanker.be/lexicon/l/lethargie-slaapzucht, geraadpleegd op 28 april 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.