Osteomalacie: Verweking van de botten met breuken als gevolg

Osteomalacie: Verweking van de botten met breuken als gevolg Osteomalacie is de medische term voor verweking van de botten. Deze aandoening is het gevolg van een gebrek aan vitamine D of een probleem met het vermogen van het lichaam om deze vitamine af te breken en te gebruiken. Het lichaam is door middel van vitamine D in staat om calcium op te nemen. Calcium is nodig om de sterkte en de hardheid van de botten te behouden. Door de verweking van de botten ontstaan bij de patiënt sneller breuken, vooral in de ribben, rug en benen. Het risico op het ontwikkelen van osteomalacie valt te verminderen door voldoende blootstelling aan zonlicht, de inname van voeding met voldoende vitamine D en eventueel een supplement van calcium en/of vitamine D.

Synoniemen osteomalacie

Osteomalacie is ook gekend onder deze synoniemen
  • Beenverweking
  • Botverweking
  • Botverzachting
  • Mollities ossium
  • Verweking van het beenderstelsel
  • Verzwakte botten

Epidemiologie botverzachting

Osteomalacie komt wereldwijd voor, maar vooral mensen uit Azië, met name uit het Indiase subcontinent en de omliggende regio vertonen een hogere prevalentie. Ook patiënten die omwille van religieuze redenen een boerka dragen of andere kledij dragen die de huid bedekt, lopen meer risico op de ziekte. Dit heeft te maken met het feit dat zonlicht nodig is om het lichaam vitamine D te geven.

Oorzaken: Tekort vitamine D en calcium

Probleem fosfor- en calciumstofwisseling

Collageen is een eiwitbestanddeel uit bindweefselvezels en (kraak)been dat structuur geeft aan de botten. De hoeveelheid collageen in de verweekte botten is normaal bij osteomalacie. Het probleem bevindt zich bij de hoeveelheid calcium die ontoereikend is om de botten hard te houden. Osteomalacie treedt op door onvoldoende verkalking van het bot als gevolg van een probleem in of aandoening van de fosfor- en calciumstofwisseling.

Diverse aandoeningen

Vele problemen in de fosfor- en calciumstofwisseling leiden tot osteomalacie. Bij kinderen ontwikkelt zich soms de Engelse ziekte, ook gekend als rachitis. Deze infantiele vorm van osteomalacie ontstaat door een tekort aan vitamine D en een tekort aan calcium. Voorts veroorzaakt malabsorptie (problemen met de opname van voedingsstoffen) van vitamine D door de darmen ook osteomalacie. Ook een tekort aan vitamine D in de voeding en onvoldoende blootstelling aan zonlicht (die vitamine D produceert voor het lichaam) resulteren in de ziekte. Ouderen en patiënten die geen melk drinken, lopen tevens een hoger risico op het krijgen van osteomalacie. Andere aandoeningen die osteomalacie veroorzaken omvatten aandoeningen van vitamine D-metabolisme, bijwerkingen van medicijnen voor de behandeling van epileptische aanvallen (anti-epileptica), complicaties van een operatie (bijvoorbeeld van een gastrectomie), een leveraandoening, een gebrek aan voldoende fosfaat in de voeding, coeliakie (maag- en darmproblemen na het eten van gluten), kanker, nierfalen (verminderde of afwezige nierfunctie) en acidose (acidose is de medische term voor (te hoge zuurtegraad van het bloed, zuurvergiftiging).

Symptomen: Verweking van de botten

Bij osteomalacie vertoont de patiënt spierzwakte, spontaan optredende botbreuken en en vermoeidheid. Bovendien treedt zeurende, doffe en wijd verspreide botpijn op, vooral in de heupen, maar ook in de onderrug (lage rugpijn), het bekken (bekkenpijn), de benen en de ribben. ’s Nachts is de pijn vaak erger, en dit geldt ook wanneer de patiënt gewicht op de botten zet. De patiënt loopt regelmatig in een waggelende gang door de spierzwakte. Bij een laag calciumniveau heeft de patiënt gevoelloosheid rond de mond, gevoelloosheid van de armen en benen, spasmen van de handen (handkrampen) of voeten (voetkrampen) en soms ook hartritmestoornissen.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts bemerkt bij een lichamelijk onderzoek dat een wervel bij een wervelfractuur erg gevoelig is als hij deze aanraakt. Daarnaast treedt kyfose op (achterwaartse verkromming van de wervelkolom: bolle rug). De arts identificeert tevens evenwichtsproblemen en de waggelende gang van de patiënt.

Diagnostisch onderzoek

De arts voert een uitgebreid bloedonderzoek uit. De bloedresultaten tonen aan dat de patiënt lijdt aan hypofosfatemie (verlaagd fosfaatgehalte in het bloed) en hypocalciëmie (verlaagd calciumgehalte in het bloed). Via een radiografisch onderzoek van de botten spoort de arts pseudofracturen, botverlies en botverweking op. In sommige gevallen is een botbiopsie nodig waarbij de arts bekijkt of osteomalacie aanwezig is.

Differentiële diagnose

De arts verwart osteomalacie soms met deze ziektes of aandoeningen:

Behandeling ziekte

De behandeling bestaat uit orale supplementen van vitamine D, calcium en fosfor. Patiënten die niet goed in staat zijn om voedingsstoffen door de darmen op te nemen, krijgen grotere doses vitamine D en calcium. Patiënten met bepaalde aandoeningen hebben daarnaast regelmatig een bloedonderzoek nodig. De arts behandelt verder de onderliggende aandoening bij de patiënt.

Prognose botverweking

Bij de meeste patiënten met vitamine deficiëntieaandoeningen verbeteren de symptomen met een behandeling. De verbetering treedt op binnen de paar weken tot zes maanden. Een late diagnose bemoeilijkt het herstel, vooral als botten gebroken zijn.

Complicaties: Breuken

De patiënt ontwikkelt makkelijk breuken indien hij geen behandeling krijgt. Ook keren de symptomen terug. Door osteomalacie treden soms ernstige misvormingen op.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De oorzaken, symptomen en behandeling van rachitisDe oorzaken, symptomen en behandeling van rachitisRachitis - ook wel Engelse ziekte genoemd - is een botaandoening die vooral voorkomt bij kinderen. Het ontstaat door een…
Vitamine D-tekort, hoe te voorkomenVitamine D-tekort, hoe te voorkomenVitamine D is een vetoplosbaar prohormoon. Belangrijkste functie van vitamine D is het faciliteren van het calciumopname…
Melk is goed voor elk‘Melk is goed voor elk’ is de alom bekende slogan. Het goede van melk zit in de bouwstoffen. In welke, leest u hier.
Tekorten aan vitamine KTekorten aan vitamine KVitamine K is een in vetoplosbare vitamine en wordt derhalve in vet opgeslagen. Deze vitamine is nog niet zo bekend. Dat…

Osteomyelitis: Ontsteking van het beenmerg (botontsteking)Osteomyelitis: Ontsteking van het beenmerg (botontsteking)Osteomyelitis is de medische term voor ontsteking van het beenmerg, die zich meestal uitbreidt naar het bot en de verder…
Osler-Weber-Rendu syndroom: BloedvataandoeningOsler-Weber-Rendu syndroom: BloedvataandoeningHet Osler-Weber-Rendu syndroom is een erfelijke bloedvataandoening waardoor de patiënt mogelijk overmatig gaat bloeden.…
Bronnen en referenties
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia – Causes, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomalacia/basics/causes/con-20029393, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia – Complications, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomalacia/basics/complications/con-20029393, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia – Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomalacia/basics/definition/con-20029393, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia – Prevention, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomalacia/basics/prevention/con-20029393, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia – Symptoms, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/osteomalacia/basics/symptoms/con-20029393, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia Differential Diagnosis, http://bestpractice.bmj.com/best-practice/monograph/517/diagnosis/differential.html , geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia, http://www.healthline.com/health/osteomalacia, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Osteomalacia, https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/000376.htm, geraadplegd op 15 mei 2016
  • Osteoporosis Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/330598-differential, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • What is the outlook for osteomalacia?, http://www.arthritisresearchuk.org/arthritis-information/conditions/osteomalacia/outlook.aspx, geraadpleegd op 15 mei 2016
  • Who gets osteomalacia?, http://www.arthritisresearchuk.org/arthritis-information/conditions/osteomalacia/who-gets-it.aspx, geraadpleegd op 15 mei 2016
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-01-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.