Jeuk in de mond: symptomen en oorzaken jeukende mond

Jeuk in de mond, gehemelte en soms de keel, kent meerdere mogelijke oorzaken zoals het oraal allergiesyndroom. Dit is een allergische reactie die specifiek de mond, lippen, tong en keel aantast. Het is gerelateerd aan hooikoorts. Het oraal allergiesyndroom treedt op door kruisreagerende allergenen in zowel pollen als rauwe vruchten, groenten of noten. Deze eiwitten in bepaalde voedingsmiddelen zijn vergelijkbaar met de eiwitten in de pollen die worden geassocieerd met hooikoorts en seizoensgebonden allergieën. Omdat deze voedingsmiddelen meestal het hele jaar door verkrijgbaar zijn, is het oraal allergiesyndroom niet seizoensgebonden. Jeuk in de mond kan ook komen door andere oorzaken, zoals hooikoorts, verkoudheid of griep. Vooral bij hooikoorts is ene jeukende mond ene veel geziene klacht, die je humeur behoorlijk kan vergallen. Een andere oorzaak is mondschimmel, een candida-infectie van de mond. Vaak ontstaan schimmelinfecties in de mond bij mensen met een verzwakt immuunsysteem.

• Oorzaken van jeuk in de mond
• Symptomen van jeukende mond
• Hooikoorts
• Wat is hooikoorts?
• Symptomen van hooikoorts
• Mondschimmel
• Symptomen van schimmelinfectie in de mond
• Oraal allergiesyndroom (OAS)
• Wat is OAS?
• Wie krijgen het?
• Oorzaken: vers fruit, rauwe groenten en noten
• Symptomen: jeuk in de mond, gehemelte en keel
• Koortslip
• Wat is een koortslip?
• Besmettelijk
• Symptomen van koortsblaasjes
• Griep
• Wat is griep?
• Wie loopt meer risico?
• Hoe krijg je griep?
• Hoe lang duurt de griep?
• Verkoudheid
• Wat is verkoudheid?
• Oorzaak van verkoudheid
• Symptomen van verkoudheid
• Mondbranden
• Wat is mondbranden?
• Symptomen van mondbranden
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van jeuk in de mond
• Wat te doen aan OAS?
• Wat te doen bij hooikoorts?
• Wat te doen tegen monsdchimmel?
• Wat te doen bij koortslip?
• Griep behandelen en verspreiding voorkomen
• Verkoudheid behandelen
• Wat te doen bij mondbranden?

Oorzaken van jeuk in de mond

Er zijn meerdere oorzaken van jeuk in de mond. De belangrijkste oorzaken zijn:

• hooikoorts
• mondschimmel
• oraal allergiesyndroom
• koortslip (koortsblaasjes)
• verkoudheid en griep
• mondbranden

Symptomen van jeukende mond

Afhankelijk van de oorzaak, kun je verschillende symptomen bij een jeukende mond ervaren, waaronder:

• brandend of tintelend gevoel in je mond, tong of keel
• gezwollen tong
• gezwollen lippen
• gezwollen keel
• jeukende keel
• jeuk of kruipend gevoel in een of beide gehoorgangen
• loopneus
• niezen
• hoesten (droge hoest)
• waterige ogen
• rode ogen

Hooikoorts

Wat is hooikoorts?

Hooikoorts is een allergie voor stuifmeel van bloeiende bomen of planten, hetgeen tot vervelende klachten kan leiden. Hooikoorts ontwikkelt zich wanneer het immuunsysteem van het lichaam gevoelig wordt en overreageert op pollen of stuifmeel. De klachten treden in de lente- en zomermaanden op.

Symptomen van hooikoorts

Symptomen van hooikoorts zijn onder meer:

• niezen en hoesten
  Verstopte neus door hooikoorts / Bron: Istock.com/mkrberlin
• een loopneus of verstopte neus
• jeukende, rode of waterige ogen
• jeukende keel, mond, neus en oren
• verlies van geur
• pijn rond je slapen en voorhoofd
• hoofdpijn
• oorpijn
• moeheid

Als je astma hebt, kun je ook de volgende klachten ervaren:

• een strak gevoel in je borst
• kortademigheid
• piepende ademhaling en hoest

Mondschimmel

Mondschimmel, ook wel orale candidiasis genoemd, is een aandoening waarbij de schimmel Candida albicans zich ophoopt aan de binnenkant van je mond. Candida is een normaal organisme in je mond, maar soms raakt het natuurlijke evenwicht verstoord en vindt er overgroei plaats. Dit kan klachten veroorzaken zoals jeuk in de mond, maar ook roomwitte laesies, meestal op je tong of wangen. Soms kan mondschimmel zich verspreiden naar je verhemelte, je tandvlees of amandelen of de achterkant van je keel.

Symptomen van schimmelinfectie in de mond

Mogelijke symptomen van mondschimmel zijn:

• roomwitte laesies op je tong, wangen en soms op je verhemelte, tandvlees en amandelen
• licht verhoogde laesies met een kaasachtig uiterlijk
• roodheid, branderigheid of pijn die ernstig genoeg kan zijn om problemen met eten of slikken te veroorzaken
• lichte bloeding als over de plekken wordt gewreven of geschraapt
• kloofjes en roodheid in de mondhoeken
• een katoenachtig gevoel in je mond
• jeuk in de mond
• verlies van smaak

Oraal allergiesyndroom (OAS)

Wat is OAS?

Jeuk in de mond, gehemelte en keel kan veroorzaakt worden door het oral allergy syndrome, ook wel 'pollen-related food allergy' of 'oraal allergiesyndroom' genoemd. Dit is een milde vorm van voedselallergie waarbij de verschijnselen zich beperken tot het mond- en keelgebied. Het wordt vaak veroorzaakt door kruisreagerende allergenen in zowel pollen als rauwe vruchten, groenten of noten. Deze reactie treedt op als iemand allergisch is geworden voor een stof en vervolgens ook allergisch reageert op een andere stof met een vergelijkbaar allergeen. Het immuunsysteem herkent de pollen en soortgelijke eiwitten in de voeding en reageert met een allergische reactie. Mensen met het oraal allergiesyndroom kunnen meestal wel de vruchten of groenten in gekookte of gebakken vorm eten zonder dat daarbij een allergische reactie optreedt, omdat de allergene eiwitten bij verhitting hun structuur verliezen en inactief worden. Hierdoor herkent het immuunsysteem de allergene eiwitten niet meer.

Het oral allergy syndrome (OAS) komt meestal voor bij mensen die allergisch zijn voor pollen van bomen en grassen. Aangetoond is dat pollen van bomen en grassen een soortgelijke eiwitstructuur bevatten als die in vele verschillende soorten vruchten, groenten, noten en sommige specerijen. Deze eiwitten, die een essentiële rol spelen bij de groei en afweer tegen ziekten in een plantensoort, worden door het immuunsysteem van een hooikoortspatiënt herkend, en dit kan bij daarvoor gevoelige personen tot een allergische reactie leiden. Deze aandoening treft daarom veelal mensen die in het voorjaar of de zomer last krijgen van hooikoorts. De meest voorkomende pollen die betrokken zijn bij OAS zijn de berkenpollen. Dit komt doordat het belangrijkste allergeen in berkenpollen, heel erg lijk op de eiwitstructuur van veel plantaardige voedingsmiddelen. Het komt dan ook regelmatig voor dat personen die allergisch zijn voor een bepaald allergeen, bijvoorbeeld berkenpollen, ook allergisch reageren op bepaalde groenten en fruit. Hun lichaam is dan niet in staat om de structuren die veel op elkaar lijken van elkaar te onderscheiden. Dit fenomeen wordt 'kruisreactiviteit' genoemd.

Wie krijgen het?

Oraal allergie syndroom komt meestal niet voor bij jonge kinderen; het komt vaker voor bij oudere kinderen, tieners en jongvolwassenen die jarenlang zonder problemen de betreffende groenten of fruit hebben gegeten. Degenen met het oraal allergiesyndroom hebben meestal een allergie voor berkenpollen, pollen van de ambrosia (ook wel 'hooikoortsplant' genoemd), of graspollen.

Oorzaken: vers fruit, rauwe groenten en noten

Vers fruit, rauwe groenten en noten zijn veel voorkomende oorzaken van OAS. Sommige mensen hebben er last van bij slechts één of twee voedingsmiddelen en anderen kunnen reageren op een breed scala aan levensmiddelen. De meest voorkomende voedingsmiddelen die betrokken zijn, betreffen appels, perziken, kiwi, hazelnoten en amandelen, maar zowat elke fruit- of groentesoort kan voor problemen zorgen. In de meeste gevallen kan het allergeen worden geïnactiveerd door verhitting (koken of bakken). Soms kan dit effect ook optreden bij inmaken of invriezen.

Hoewel niet iedereen met een pollenallergie last heeft van OAS bij het eten van de volgende voedingsmiddelen, worden ze vaak geassocieerd met deze allergenen:

• Berkenpollen: appel, amandel, wortel, selderij, kersen, hazelnoot, kiwi, perzik, peer, pruim
• Graspollen: selderij, meloenen, sinaasappels, perziken, tomaten
• Ambrosia pollen: banaan, komkommer, meloen, zonnebloempitten, courgette.

Symptomen: jeuk in de mond, gehemelte en keel

De symptomen blijven meestal beperkt tot de mond en keel en bestaan vaak uit jeuk in de mond, gehemelte en keel (tot vaak in de oren). Veel mensen met OAS hebben naast jeuk ook last van zwelling van lippen, gehemelte, tong, of glottis, en blaartjes in de mond. Je kunt soms ook een beklemd gevoel in de keel ervaren.

Deze symptomen treden vaak op binnen enkele minuten nadat je in aanraking bent gekomen met het allergeen en verdwijnen vaak ook weer snel en spontaan. Kenmerkend voor het oral allergy syndrome is dat de verschijnselen en klachten beperkt blijven tot het mond- en keelgebied. Soms kunnen de klachten zich uitbreiden en krijg je ook last van:

• buikpijn;
• urticaria (netelroos);
• atopische allergieklachten zoals astma en atopisch eczeem.

Normaal gesproken verdwijnen de symptomen snel zodra het verse fruit of de rauwe groente wordt ingeslikt of verwijderd uit de mond. Behandeling is meestal niet nodig.

Koortslip

Wat is een koortslip?

De medische benaming van een koortslip is 'herpes labialis'. Een koortslip is een vaak terugkerende virusinfectie van huid en slijmvliezen, vooral van de lippen en/of de huid daaromheen. Een koortslip kan ook in de mond optreden en aldaar klachten als jeuk veroorzaken. Het wordt veroorzaakt door het herpessimplexvirus type 1 (HSV-1). Meer dan de helft van de bevolking is drager van dit virus, toch krijgt slechts een kwart van de besmette mensen bij tijd en wijle een koortslip. De een wat vaker dan de ander en sommigen slechts zeer zelden. Een koortslip wordt gekenmerkt door blaasjes, later korstjes. Dit gaat gepaard met klachten als een branderig gevoel en jeuk. Een koortslip is een onschuldige, maar wel hinderlijke aandoening die in 7 tot 10 dagen vanzelf verdwijnt.

Besmettelijk

Een koortslip is besmettelijk. Het vocht in de blaasjes bevat veel van het virus, maar als de blaasjes zijn ingedroogd ben je niet langer besmettelijk. Baby's en jonge kinderen kunnen behoorlijk ziek kunnen worden van een herpesinfectie. Het virus bevindt zich slapend in de zenuwknopen van de huid. Het virus kan worden gereactiveerd door uitlokkende factoren, zoals:

• stress
• ziekte
• blootstelling aan (fel) zonlicht (de huid wordt daardoor kwetsbaarder)
• UV-straling schraal weer streng vriesweer
• een verminderde weerstand (bijvoorbeeld bij koorts en ziekte)
• menstruatie

Een koortslip verschijnt telkens op dezelfde plaats. Dit komt doordat het virus zich ophoudt in dezelfde zenuw en zich niet verplaatst.

Symptomen van koortsblaasjes

De eerste besmetting kan symptoomloos verlopen. Je kunt evenwel ook last krijgen van allerlei klachten, zoals:

• koorts
• opgezette klieren in de hals en onder de kaak
• pijnlijke blaren en zweertjes op de lippen, het tandvlees en binnenkant van de wangen

Na ongeveer een week treedt spontane genezing op. Het virus trekt zich terug en verbergt zich in de zenuwknopen in het gezicht, waar het levenslang latent aanwezig blijft. Op een later moment kan het weer via een zenuwtak de kop opsteken en opnieuw de huid infecteren. Een tweede of latere infectie verlopen meestal minder hevig. Je krijgt dan eerst last van branderige pijn op de lip, waarna een rood plekje ontstaat. Daarop verschijnen blaasjes welke gevuld zijn met helder vocht. Deze drogen n tot een korstje en na ongeveer 7 tot 10 dagen zijn de klachten verdwenen.

Griep

Griep kan ook een jeukende mond veroorzaken, evenals allerlei andere klachten.

Wat is griep?

Griep is in de volksmond vaak een verzamelnaam voor allerlei milde ziekten. Iemand die (flink) verkouden is en last heeft van overgeven en/of diarree of andere (griepachtige klachten) klachten, noemt zich al gauw grieperig. Maar de echte griep (influenza) wordt veroorzaakt door het griepvirus (influenzavirus). Als je (echt) de griep te pakken hebt, dan voel je je vaak binnen enkele uren flink ziek. Je krijgt hoge koorts en koude rillingen. Dit gaat vaak gepaard met bonzende hoofdpijn, een loopneus, keelpijn, een droge hoest en spierpijn (vooral in de ledematen).

Deze klachten verdwijnen grotendeels in drie tot vijf dagen. Maar het kan zeker een paar weken duren voordat je weer volledig hersteld bent en je weer de oude voelt. Soms kun je nog langere tijd last blijven houden van een droge hoest.

Wie loopt meer risico?

De griep kan ernstige gevolgen hebben voor alle bevolkingsgroepen, maar het hoogste risico op complicaties treden op bij kinderen jonger dan 2 jaar, volwassenen van 65 jaar of ouder, zwangere vrouwen en mensen met bepaalde medische aandoeningen, zoals chronische hart-, long-, nier-, lever, bloed- of metabolische ziekten (zoals diabetes), of een verzwakt immuunsysteem. Ieder jaar wordt de griepprik gratis aangeboden aan kinderen en volwassenen die extra risico lopen om ernstig ziek te worden door griep.

Hoe krijg je griep?

Griep verspreidt zich gemakkelijk, vooral waar veel mensen bij elkaar komen zoals scholen, verpleeghuizen en bedrijven. Wanneer een besmet persoon hoest of niest, kunnen besmette druppeltjes via de lucht een andere persoon besmetten doordat deze ze inademt. Het virus kan ook worden verspreid door handen die besmet zijn met het virus doordat je bijvoorbeeld een deurklink beetpakt of op een toetsenbord werkt waar het virus op aanwezig is. Om overdracht te voorkomen, moeten mensen in een papieren zakdoekje hoesten en deze daarna direct weggooien. En regelmatig je handen wassen helpt ook. Zorg daarnaast voor voldoende weerstand door gezond en gevarieerd te eten, op tijd naar bed te gaan en stress te voorkomen.

Hoe lang duurt de griep?

Griep is een infectieziekte die wordt veroozaakt door het griepvirus. Griep kenmerkt zich door een plotseling begin met hoge koorts en koude rillingen. Je kunt ook last hebben van hoofdpijn, keelpijn, hoesten, spierpijnen en moeheid. Je kunt je vreselijk lamlendig voelen als je de griep hebt. Ieder jaar verandert het virus een beetje en eens in de tien tot vijftien jaar ontstaat een geheel nieuw subtype. In 2009 was dat de zogeheten Mexiaanse griep (zo genoemd omdat het eerste bekende ziektegeval zich voordeed in Mexico). Bij een nieuw subtype worden meer mensen ziek, omdat onder de bevolking nog geen immuniteit (afweer) tegen deze variant bestaat.

Verkoudheid

Ook een verkoudheid kan een jeukende mond en keel veroorzaken.

Wat is verkoudheid?

Verkoudheid is net als griep een infectieziekte die van mens op mens overdraagbaar is. Griep wordt echter veroorzaakt door een influenzavirus (griepvirus) en verkoudheid door één van de vele verkoudheidsvirussen. Bij verkoudheid zijn vaak alleen de bovenste luchtwegen ontstoken, dat wil zeggen het slijmvlies in de neus- en keelholte en/of bijholten. Ongeveer de helft van de bevolking in Europa is ten minste eenmaal per jaar verkouden. Jonge kinderen zijn kwetsbaarder dan volwassenen. Dit komt doordat ze nog maar weinig in aanraking zijn gekomen met verkoudheidsvirussen en daardoor weinig weerstand hebben opgebouwd tegen deze boosdoeners. Bovendien hebben jonge kinderen op school en op de kinderopvang veel onderling contact, waardoor virussen zich gemakkelijker kunnen verspreiden. Jonge kinderen kunnen soms wel tien keer per jaar verkouden worden. Dit is geen probleem als ze verder gezond van lijf en leden zijn.

Oorzaak van verkoudheid

Verkoudheid kan worden veroorzaakt door ten minste tweehonderd zeer besmettelijke virussen, die zich gemakkelijk verspreiden via druppeltjes in de lucht door hoesten, niezen en praten, door fysiek contact met iemand die besmet is of door een besmet voorwerp, bijvoorbeeld een deurklink. Verkoudheidsvirussen gedragen zich als commensale virussen en brengen pas ziekte teweeg als de gastheer door afkoeling niet voldoende weerstand meer biedt. Bekende virussen zijn het rhinovirus, het coronavirus of het respiratoir syncytieel virus (RS-virus). Normaal gesproken gaat een verkoudheid na 1 tot 3 weken vanzelf over. Bij kinderen kan het soms ietwat langer duren.

Symptomen van verkoudheid

Er is een verband tussen kouvatten (in de zin van het blootstaan aan plotselinge temperatuurdalingen) en het uitbreken van de ziekte. Als een deel van het lichaamsoppervlak plotseling afkoelt, wordt de werking van het trilhaarepitheel in de neus vertraagd waardoor – zo vermoedt men althans – commensale virussen de kans krijgen het slijmvlies te beschadigen. Als het trilhaarepitheel in de luchtwegen vertraagt, dan raakt de schoonmaakfunctie verstoord en kan het slijm niet goed getransporteerd worden met als gevolg ophoping van slijm en ontstekingen. Bij verkoudheid is het slijmvlies in voornamelijk de bovenste luchtwegen ontstoken, dat wil zeggen in de neus- en keelholte en/of bijholten. De symptomen en klachten bij verkoudheid beginnen geleidelijk en bestaan uit:

• keelpijn (meestal als eerste klacht)
• jeuk in de mond en keel
• hoesten (ophoesten van slijm)
• hoofdpijn
• lichte spierpijn
• loopneus, snotteren
• koorts (soms bij kinderen, bij volwassenen gaat verkoudheid bijna nooit gepaard met koorts)

Vaak is de afscheiding eerst waterig, later slijmerig en tenslotte kan als gevolg van een secundaire bacteriële infectie een etterige afscheiding ontstaan; reuk en smaak zijn in enige mate verstoord, evenals het algemene welbevinden. Bij sommige personen en bij sommige virussen komen infecties van de luchtpijp voor, wat gepaard gaat met lichte benauwdheid op de borst en een branderig gevoel. Als je chronische bronchitis of astma hebt, kun je tijdens en na een verkoudheid meer last hebben van ademhalingsmoeilijkheden. Een veel voorkomende complicatie van verkoudheid is een bacteriële infectie van het oor.

Mondbranden

Wat is mondbranden?

Mondbranden is een relatief veel voorkomende klacht die zich kan voordoen op de tong, aan de binnenkant van de lippen, in het gehemelte of in de keel. Het kan een klacht op zich zijn, doch het kan ook een verschijnsel zijn bij een andere aandoening of stoornis.

Symptomen van mondbranden

Symptomen van mondbranden zijn:

• pijnlijk en/of branderig gevoel in de mondholte en op de tong
• jeuk in de mond, een kriebelend gevoel
• steken in de mondholte.
• een gevoel van droge mond met verhoogde dorst
• smaakveranderingen in de mond, zoals een bittere smaak of een metaalmaak
• verlies van smaak
• tintelingen, prikkelingen of gevoelloosheid in de mond

Onderzoek en diagnose

De diagnose van het oraal allergiesyndroom komt tot stand na een uitvoerig gesprek met de arts waarin je medische geschiedenis de revue passeert en je huidige klachten worden besproken. Een positieve priktest waarbij onderzocht wordt of je allergisch reageert op bepaalde stoffen, voorspelt met hoge waarschijnlijkheid het oral allergy syndrome.

Hooikoorts kan ook worden vastgesteld middels een huidpriktest. Een bloedonderzoek is ook mogelijk. Hierbij wordt onderzocht of er antistoffen in je bloed aanwezig zijn specifiek gericht tegen boom- of graspollen.

De diagnose mondschimmel wordt gesteld op basis van de gepresenteerde klachten en lichamelijk onderzoek. Bij twijfel kan er door de arts een schimmelkweek worden afgenomen of er kan wat schraapsel van de tong of van de huid onder de microscoop worden onderzocht op de aanwezigheid van schimmeldraden.

Bij mondbranden zal de arts je mondholte onderzoeken. Aanvullend kan bloedonderzoek gedaan worden. Zo nodig word je verwezen naar een KNO-arts (een keel-, neus-, en oorarts) of internist voor verder diagnostisch onderzoek.

Behandeling van jeuk in de mond

De behandeling van een jeukende mond hangt af van de oorzaak.

Wat te doen aan OAS?

Behandeling van AOS bestaat uit het vermijden van de uitlokkende factoren. Als je overgevoelig bent voor bepaalde voedingsmiddelen, dan kun je deze producten soms wél consumeren als ze goed gekookt of gebakken zijn. Diepvriezen wil ook wel eens helpen.

Wat te doen bij hooikoorts?

Tegen de klachten die gepaard gaan met hooikoorts kun je een neusspray of tabletten met antihistaminica nemen.

Wat te doen tegen monsdchimmel?

Monschimmel kan behandeld worden met miconazol. Dit middel doodt schimmels en gisten, zoals de Candida-gist.

Wat te doen bij koortslip?

Je kunt weinig aan een koortslip doen als je er eenmaal één hebt. Wel moet je zorgen voor een goede hygiëne, door bijvoorbeeld na aanraking van de koortslip je handen te wassen. Krab verder niet te veel aan de laesie en ga niet zoenen en vermijdt oraal seksueel contact. Het virus is besmettelijk bij direct contact. Het virus is vooral veelvuldig aanwezig in koortsblaasjes. Je moet weten dat het virus zich gemakkelijk via de vingers kan verspreiden naar nieuwe plekken, zoals de ogen of de geslachtsdelen.

Je kunt verder maatregelen nemen om een koortslip te voorkomen, zoals voorkomen dat je lippen bij vorst, schraal weer en felle zon uitdrogen. Dit kun je doen door ze te beschermen met vaseline of een lippenbalsem (met bijvoorbeeld een zonnefilter in de zomer). Verder is het zo dat een goede lichamelijke conditie, het vermijden van stress en gevarieerde, gezonde voeding een gunstig effect hebben op het voorkomen van een koortslip.

Er zijn middelen verkrijgbaar die de genezingsduur van een koortslip behoorlijk kunnen bekorten, mits je ermee begint zodra de tinteling en roodheid opkomt, welke aan een koortslip voorafgaat. Het gaat om aanstipvloeistof, crème, gel of olie, met als werkzaam bestanddeel zinkoxide of zinksulfaat. Ook kun je je toevlucht nemen tot antivirusmiddelen zoals aciclovir en penciclovir.

Griep behandelen en verspreiding voorkomen

De aanbevolen behandeling van milde tot matige griep is:

• In bed blijven en goed uitrusten totdat je lichaamstemperatuur normaal is gedurende ten minste 48 uur.
• Drink voldoende vocht om de normale urineproductie te handhaven en uitdroging te voorkomen.
• Neem eventueel paracetamol om koorts en pijn te bestrijden.
• Het vroegtijdig gebruiken van antivirale medicatie (door de huisarts voorgeschreven) kan de duur en de ernst van de ziekte verkorten. Dit geldt ook voor het gebruik van Sambucol, vlierbessenextract.
• Vermijd blootstelling aan tabaksrook en drink geen alcohol.

Bel in de volgende gevallen de huisarts:

• als de koorts langer duurt dan 5 dagen;
• als de koorts opnieuw terugkomt;
• als de zieke benauwd is.

Sowieso geldt: schakel de huisarts in als er ernstige klachten ontstaan of als je het niet vertrouwt.

Het is belangrijk om de verspreiding van griep te voorkomen. Enkele van de grondbeginselen van goede persoonlijke hygiëne zijn onder meer:

• Bedek je neus en mond met een tissue als je hoest of niest.
• Gooi het zakdoekje direct weg na gebruik.
• Hoest of nies in de holte van je arm.
• Was je handen met water en zeep na hoesten en niesen.
• Was je handen vaak en grondig.
• Raak je ogen, neus of mond niet aan met je vingers, want ziektekiemen verspreiden zich op die manier.
• Ga niet werken of naar school als je denkt griep te hebben, want zo voorkom je dat je anderen besmet met het griepvirus.

Verkoudheid behandelen

Meestal gaat een verkoudheid na 1 tot 3 weken vanzelf over; het virus wordt dan door het eigen afweersysteem opgeruimd. Er is geen geneesmiddel tegen verkoudheid. Wel kun je de symptomen verlichten met allerlei geneesmiddelen:

• Je kunt pijn of koorts onderdrukken met pijnstillers. Bij kinderen bij voorkeur met paracetamol of ibuprofen, aangezien aspirine wordt geassocieerd met het Reye-syndroom, een mogelijk dodelijke aandoening.
• Decongestiva kan de neus helpen vrijmaken. Tot de meest gebruikte decongestiva behoren efedrine, fenylefrine en oxymetazoline.
• Een hoestdrank kan gebruikt worden bij een geïrriteerde keel.

Wat te doen bij mondbranden?

Medicijnen kunnen de klachten als jeuk en brandend gevoel helpen beheersen en een droge mond verlichten. Omdat mondbranden een complexe pijnstoornis is, werkt de behandeling die bij de ene persoon aanslaat mogelijk niet bij de andere persoon. Symptomen van secundair mondbranden (dus als mondbranden veroorzaakt wordt door een onderliggende aandoening) verdwijnen als de onderliggende medische aandoening, zoals diabetes of schimmelinfectie, wordt behandeld. Als een medicijn de klachten van mondbranden veroorzaakt, kan je arts mogelijk een alternatief medicijn voorschrijven.

Lees verder

• Jeukende ogen: oorzaken en symptomen jeuk aan de ogen
• Allergie huisstofmijt: symptomen, oorzaak en behandeling
• Hooikoorts: symptomen, medicijnen en hooikoortstabletten
• Angio-oedeem (vochtophopingen): symptomen en behandeling
• Mond-tong aandoeningen: aften/zweertjes/ontsteking en pijn