Brandende ogen: Oorzaken en symptomen van branderige ogen

Brandende ogen hebben mogelijk meerdere oorzaken, zoals een oogziekte, een allergie of omgevingsfactoren. Het branderig gevoel treedt op met of zonder andere symptomen zoals jeuk, pijn aan de ogen, tranende ogen of een oogafscheiding. Om de juiste behandeling te kiezen, is het belangrijk dat de oogarts eerst de oorzaak (of oorzaken) van de brandende ogen vaststelt. Meestal zijn irriterende stoffen de oorzaak van het branderige gevoel aan de ogen. Dankzij enkele preventieve maatregelen zoals een goede ooggezondheid en ooghygiëne, zijn brandende ogen te voorkomen.

• Oorzaken branderige ogen
• Symptomen gepaard met brandende ogen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Preventie brandend gevoel aan de ogen
• Belang van medisch advies

Oorzaken branderige ogen

Aandoeningen

Brandende ogen zijn een symptoom van een groot aantal milde tot ernstige oogaandoeningen zoals:

• andere bacteriële en virale ooginfecties
• blefaritis (een ontsteking van de ooglidranden)
• conjunctivitis (een oogbindvliesontsteking) (waaronder ook allergische conjunctivitis)
• droge ogen (meest voorkomend)
• een hoornvliesletsel (schade aan cornea in het oog)
• een hoornvlieszweer (cornea ulcus)
• een oogtrauma
• fotofobie (overgevoeligheid voor licht)
• granulomatose met polyangiitis (Wegener)
• het computer vision syndrome (vermoeide ogen bij computergebruik, computerogen)
• het Stevens-Johnson-syndroom (reactie op medicatie of infectie)
• het syndroom van Sjögren (aandoening aan ogen, mond en keel)
• meibomklierdisfunctie (meibomitis: ontsteking van de talgklieren van het ooglid)
• oculaire herpes (herpes in het oog: virale infectie)
• oculaire parapemphigus (littekens op de ogen)
• oculaire rosacea (droge, rode, jeukende ogen en ooginfecties)
• opthalmia neonatorum
• orbitale cellulitis (ontsteking van het zachte weefsel van de oogkas achter het orbitale septum, een dun weefsel dat het ooglid van de oogkas scheidt)
• sarcoïdose (aandoening aan huid, longen, ogen, zenuwstelsel)
• scleritis (oogontsteking van de harde oogrok)
• uveïtis (ontsteking van de uvea, de middelste laag van het oog)
• verziendheid (hypermetropie) (objecten vlakbij wazig zien)

Allergie

Allergiegerelateerde (allergische reactie door contact met uitlokkende stof) oorzaken zijn onder meer:

• stuifmeel
• stof
• schimmels
• huidschilfers van huisdieren (bijvoorbeeld huidschilfers van honden)
• geuren, zoals het branden van wierook, parfum of eau de cologne
• parfums
• schoonmaakmiddelen

Omgevingsfactoren
De meest voorkomende oorzaak van een brandend gevoel in de ogen is een omgevingsfactor. Enkele voorbeelden hiervan zijn:

• andere irriterende stoffen
• chloor in een zwembad
• de (langdurige) blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht
• droge/warme/koude lucht zoals bijvoorbeeld bevriezing van het hoornvlies tijdens de winter
• felle lampen
• haarspray
• het (langere tijd) dragen van contactlenzen (een foute contactlenshygiëne)
• huishoudelijke producten zoals bleekmiddel en zeep
• in de lucht irriterende stoffen
• leeftijd: Naarmate de patiënt veroudert, produceert het lichaam minder olie. Hierdoor gebeurt een snellere verdamping van tranen wat zorgt voor droge plekken op de ogen. Dit geeft een branderig en jeukend gevoel en leidt ook nog tot andere ooggerelateerde symptomen.
• luchtverfrisser
• make-up en oogcosmetica
• medicatiegebruik
• parfum
• rook
• smog
• vochtinbrengende crèmes op de huid
• winderige dagen
• zonnebrandcrème

Veelal verdwijnt het branderige gevoel wanneer de patiënt zich niet meer blootstelt aan de uitlokkende omgevingsfactor.

Symptomen gepaard met brandende ogen

Brandende ogen gaan vaak gepaard met andere symptomen, zoals:

• dubbelzien (diplopie)
• een oogafscheiding
• een wazig gezichtsvermogen
• fotopsie (lichtflitsen zien)
• jeukende ogen
• oogfloaters (drijvers, vlekken of mouches volantes in het gezichtsvermogen zien)
• oogpijn
• roodheid of ernstig bloeddoorlopen ogen
• waterige ogen

Diagnose en onderzoeken

De patiënt bezoekt een oogarts wanneer hij reeds enkele dagen brandende ogen ervaart en het niet helpt om de uitlokkende factor te vermijden. Vaak treden brandende ogen op in combinatie met andere symptomen. Deze geven dan reeds een indicatie over de oorzaak van het probleem. Wanneer bijvoorbeeld brandende ogen optreden in combinatie met jeuk, wijst dit mogelijk op een oogallergie. Brandende ogen en een oogafscheiding wijst dan weer op een ooginfectie. De oogarts bekijkt na het bevragen van de patiënt de ogen en oogleden via een grondig oogonderzoek, kijkt naar de pupilreactie op licht, bestudeert de oogbewegingen en voert een gezichtsveldonderzoek uit. Op deze manier is hij in staat een eventueel onderliggende oogaandoening op te sporen.

Behandeling

De behandeling van brandende ogen is afhankelijk van de oorzaak. Meestal zorgt een irriterende stof voor een gevoel van branderige ogen. De patiënt vermijdt de situatie of gaat weg uit de omgeving. Wanneer een huishoudmiddel in de ogen terechtgekomen is, spoelt hij de ogen grondig en controleert hij het productlabel grondig voor instructies. Hij volgt verder de EHBO-richtlijnen bij oogletsels. Hij neemt nadien meteen contact op met een oogarts. Het toepassen van koele kompressen op de oogleden verzacht eveneens het branden en de jeuk. Kunsttranen verlichten de symptomen, vooral bij droge ogen. Niet alle kunsttranen en vrij verkrijgbare oogdruppels verlichten de symptomen; soms verergeren ze zelfs. Het is bijgevolg belangrijk om de oogarts te raadplegen bij aanhoudende of steeds erger wordende klachten. De oogarts zet mogelijk eveneens bepaalde medicijnen in voor de behandeling van allergieën, zoals antihistaminica. Bacteriële infecties aan de ogen zijn te behandelen via antibiotica. Voor de behandeling van bepaalde virale infecties zoals oculaire herpes, zet de oogarts antivirale geneesmiddelen in.

Preventie brandend gevoel aan de ogen

Via enkele maatregelen voorkomt de patiënt een brandend gevoel in de ogen.

Kunsttranen

Bij het föhnen van het haar gebruikt de patiënt kunsttranen omdat de patiënt soms per toeval de ogen föhnt, wat zorgt voor brandende ogen.

Contactlenzen
Patiënten moeten zorgen voor een goede contactlenshygiëne. Contactlenzen doet de patiënt zoveel mogelijk uit, bijvoorbeeld na het werk. Hij draagt dan een bril om de ogen zo veel mogelijk te ontlasten en een brandend gevoel aan de ogen te voorkomen. Bij het kiezen van een contactlensvloeistof opteert de patiënt voor een oplossing zonder conserveringsmiddelen. Bij het dragen van contactlenzen is het belangrijk om bij de aanwezigheid van klachten meteen met een oogarts contact op te nemen.

Korstige oogleden

Warme kompressen zijn in te zetten bij korstige oogleden. De patiënt wast de oogleden vervolgens met milde zeep en babyshampoo. Op deze manier is hij in staat de korst weg te vegen als deze loskomt.

Omgeving

De patiënt blijft uit omgevingen die de brandende ogen veroorzaken. Vooral “passief roken” resulteert snel in brandende ogen.

Oogbescherming
Voorts is het belangrijk om de ogen te beschermen door het dragen van zonnebrillen, brillen, … Hierdoor heeft de patiënt minder last van lichtgevoeligheid en voorkomt hij oogletsels.

Voeding

Een gezonde en evenwichtige voeding is daarnaast belangrijk voor de ooggezondheid in het algemeen. Dit houdt in dat de patiënt gevarieerd eet met veel groenten, fruit en vezelrijke producten maar met weinig zout en suiker. De patiënt beperkt bovendien de consumptie van alcohol. Alcohol leidt tot uitdroging van de ogen. De ogen blijven vochtig door het drinken met mate.

Belang van medisch advies

Een regelmatig oogonderzoek is nodig om gebruikelijke oogaandoeningen tijdig op te sporen en te behandelen, zodat een brandend gevoel aan de ogen te vermijden valt. Veelal zijn irriterende stoffen de oorzaak van brandende ogen. Treden nieuwe symptomen of veranderingen in het gezichtsvermogen op, dan zijn dit alarmtekens waarbij de patiënt met branderige ogen steeds de oogarts opzoekt. Het nemen van andere medicijnen, contactlensoplossingen enzovoort is daarnaast soms vereist om het branderig gevoel te voorkomen. Dit overlegt de patiënt steeds met de oogarts om mogelijke complicaties die het gezichtsvermogen bedreigen, te vermijden. Bij de aanwezigheid van een onderliggende oogaandoening is het tot slot nodig om deze zo goed mogelijk te (laten) behandelen en te laten opvolgen door de oogarts want op deze manier verminderen eveneens de klachten van brandende ogen.

Lees verder

• Brandende gevoelens: Oorzaken en locaties branderig gevoel
• Jeukende ogen: Oorzaken, symptomen en behandelingen
• Rode ogen (bloeddoorlopen ogen): Oorzaken en behandelingen
• Tranende ogen: Oorzaken, symptomen en behandeling
• Gezwollen ogen & oogleden: Oorzaken, symptomen & behandeling