Cellulitis: Huidinfectie met rode en gezwollen huid

Cellulitis: Huidinfectie met rode en gezwollen huid Cellulitis is een veel voorkomende huidinfectie veroorzaakt door bacteriën. Het tast de middelste laag van de huid (dermis) en de daaronder liggende weefsels aan. Soms zijn de spieren eveneens getroffen door de ziekte. Een rood, pijnlijk en gezwollen huidgebied in combinatie met koorts en algemene zijn kenmerkend voor de huidziekte. Pijnstilling en antibiotica zijn nodig voor de behandeling van cellulitis. De vooruitzichten voor behandelde patiënten is zeer goed; zij herstellen veelal binnen enkele dagen. Onbehandeld leidt de zieke tot tal van (ernstige) complicaties.

Oorzaken cellulitis

Bij cellulitis ontstaat een infectie van de diepe onderhuidse laag. Dit is meestal het gevolg van Streptococcus-bacteriën (streptokokken) en zelden door Staphylococcus-bacteriën (stafylokokken). Bij patiënten met diabetes mellitus of een verzwakt immuunsysteem, zijn gramnegatieve organismen of anaërobe bacteriën vaak de oorzaak. In de meeste gevallen is een duidelijke toegangspoort voor de infectie aanwezig, zoals een recente huidschram of een huidzweer op het onderbeen (ulcus cruris).

Risicofactoren huidinfectie

Risicofactoren voor cellulitis zijn onder meer:

Symptomen: Rode, gezwollen en pijnlijke huid

Bij cellulitis heeft de patiënt meestal vrij plots een warm, soms gevoelig en pijnlijk rood huidgebied (pijnlijke huiduitslag) dat vergroot wanneer de infectie zich verspreidt. Zo komen bijvoorbeeld een gezwollen bovenlip of een ontstoken vinger tot stand. De huid heeft verder een strak, glanzend en uitgerekt uiterlijk. Een huiduitslag rond de ogen of een ander getroffen gebied behoort eveneens tot de mogelijkheden. Stijfheid van de gewrichten, een zwelling van het weefsel rond het gewricht en haaruitval op de plaats van de infectie zijn andere kenmerken van cellulitis. Af en toe ontstaat blaarvorming, vooral wanneer de zwelling prominent aanwezig is. Vaak is het onderbeen aangetast en verspreidt de infectie zich naar boven. Ook één zijde van het gezicht is mogelijk getroffen door cellulitis, waardoor soms de ogen ook zijn aangetast (preseptale en orbitale cellulitis). Patiënten voelen zich voorts niet lekker (malaise). Dit gaat bij sommige patiënten (veelal met ernstige of verspreide cellulitis) gepaard met hoge koorts, diarree, een snelle hartslag (tachycardie), snelle ademhaling (tachypneu), misselijkheid en braken, rillingen of bevingen, vermoeidheid, duizeligheid, spierpijn, een warme huid, verwardheid en zweten.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

Bij het lichamelijk onderzoek bemerkt de arts een rode, warme en gezwollen huid. Soms komt een afscheiding uit de huid als gevolg van een ophoping van pus (abces) wat gepaard gaat met de huidinfectie. Voorts presenteert de patiënt zich vaak met gezwollen lymfeklieren in de buurt van het getroffen gebied. Soms markeert de arts de randen van de roodheid met een pen en laat hij de ziekte enkele dagen een beloop, om daarna te controleren of de roodheid voorbij de gemarkeerde grens gaat. De arts moet de ruimten tussen de tenen onderzoeken op de aanwezigheid van een schimmelinfectie.

Diagnostisch onderzoek

De bevestiging van de infectie gebeurt het beste via een bloedonderzoek, een cultuur van de vloeistof of het materiaal in het getroffen gebied en/of een biopsie (stukje weefsel wegnemen en microscopisch laten onderzoeken). Het is niet altijd eenvoudig om een diagnose te stellen want de kenmerken van cellulitis lijken op erysipelas, een oppervlakkige infectie (meestal op het gezicht) van de bovenste en onderhuidse huidlaag die zich klinisch presenteert met een goed gedefinieerde rand.

Differentiële diagnose

Volgende aandoeningen lijken wat het klinisch beeld betreft sterk op cellulitis. Daarom moet de arts grondig de huidinfectie onderzoeken alvorens tot de bevestiging van de diagnose over te gaan.

Behandeling huidinfectie met antibiotica

De behandeling van cellulitis gebeurt met fenoxymethylpenicilline (of erytromycine) en flucloxacilline, allen antibiotica. Als de ziekte wijdverspreid is, krijgt de patiënt een intraveneuze (via een ader toegediend) antibioticabehandeling gedurende drie à vijf dagen, gevolgd door ten minste twee weken orale (via de mond) therapie. Het is ook noodzakelijk om een identificeerbare onderliggende oorzaak te behandelen. Verder schrijft de arts nog pijnstillers voor. Heel af en toe is het nodig om dood weefsel te verwijderen of het pus uit een gevormd abces af te voeren (draineren).

Prognose

Cellulitis verdwijnt meestal na het nemen van de antibioticakuur (binnen enkele dagen). Soms is een langere behandeling wel noodzakelijk wanneer de symptomen van cellulitis ernstiger zijn. Ernstigere symptomen verschijnen vooral bij patiënten met een chronische ziekte of bij patiënten met een verzwakt immuunsysteem. Bij patiënten met een schimmelinfectie aan de voeten komt cellulitis vaak terug.

Complicaties

Volgende aandoeningen zijn mogelijk wanneer de patiënt geen tijdige of effectieve behandeling krijgt:
  • bloedvergiftiging (sepsis)
  • een botinfectie (osteomyelitis)
  • een onderbeenzweer
  • een ontsteking van de binnenkant van het hart (endocarditis)
  • een ontsteking van de lymfevat(en), meestal veroorzaakt door bacteriën (lymfangitis)
  • een schok
  • gangreen (afsterven van weefsel met wijzigingen aan de huid)
  • gevoelloosheid van het gebied
  • meningitis (hersenvliesontsteking met hoofdpijn, koorts en een stijve nek)
  • nierschade

Preventie door goede hygiëne en zelfzorg

De huid beschermen door het dragen van beschermende kledij bij werk- of sportgerelateerde activiteiten is vereist. Ook goed passende schoenen met voldoende ruimte voor de voeten is nodig. Verder bevochtigen lotions of zalven de huid waardoor niet snel huidletsels ontstaan. Ook is het belangrijk om de nagels op een correcte wijze te knippen en de huid daarrond met rust te laten. Is de huid toch beschadigd, dan is het belangrijk om het huidletsel zorgvuldig te reinigen met water en zeep en hierop dan dagelijks een antibioticumcrème of antibioticumzalf aan te brengen Beschadigde huid wordt tevens afgedekt met een dagelijks te vervangen windel (totdat een korstje gevormd is op het letsel). Verder let de patiënt op de tekenen van cellulitis zoals roodheid, pijn, een afscheiding, koorts, … en bezoekt hij zo snel mogelijk een arts.
© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het verschil tussen cellulite en cellulitisHet verschil tussen cellulite en cellulitisLast van cellulite of cellulitis? Wat is nu eigenlijk het verschil tussen deze twee? Hoe ontstaan deze putjes in je huid…
Ecthyma: Huidinfectie met puisten (zweren)Ecthyma: Huidinfectie met puisten (zweren)Ecthyma is een puistenvormende huidinfectie vergelijkbaar met impetigo (etterige huidontsteking), alleen zijn de wonden…
Nasale vestibulitis: Infectie in neus met pijn en zwellingNasale vestibulitis: Infectie in neus met pijn en zwellingDe nasale vestibule is het gebied net binnen het neusgat (voorste deel van de neusholte). Dit lichaamsdeel is, net als a…
Lymfangitis: Ontsteking lymfevat(en), meestal door bacteriënLymfangitis: Ontsteking lymfevat(en), meestal door bacteriënBij lymfangitis ontstaat een ontsteking van de lymfevaten (lymfekanalen). Deze aandoening is meestal een complicatie van…

Hidradenitis suppurativa: Chronische huidziekteHidradenitis suppurativa: Chronische huidziekteHidradenitis suppurativa is een chronische huidziekte die vooral patiënten na de puberteit treft. De aandoening kenmerkt…
Darmontsteking (ontstoken darm): symptomen en behandelingDarmontsteking (ontstoken darm): symptomen en behandelingDarmontsteking symptomen zijn buikpijn, (acute en ernstige) diarree, verlies van eetlust en braken. Darmontsteking staat…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: RafaelLopez, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Geraadpleegd op 13 januari 2017:
  • Cellulitis, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 1229
  • Cellulitis, Cellulitis, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 1229
  • Cellulitis, http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/cellulitis#2
  • Cellulitis, http://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/guide/cellulitis#1
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/214222-differential-diagnoses#showall
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/214222-overview#showall
  • Overview, http://www.nhs.uk/conditions/Cellulitis/Pages/Introduction.aspx
  • Symptoms, http://www.nhs.uk/Conditions/Cellulitis/Pages/Symptoms.aspx
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 13-05-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 12
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.