Teleangiëctasieën: Huidaandoening met verwijde bloedvaten

Teleangiëctasieën is een goedaardige huidaandoening die zich voornamelijk presenteert bij gezonde personen als gevolg van langdurige blootstelling aan de zon of veroudering. Ook andere risicofactoren zijn bekend voor teleangiëctasieën. Kleine, verwijde bloedvaten bevinden zich vlakbij de huidoppervlakte, de slijmvliezen of het oogwit, al zijn deze bijna overal op het lichaam mogelijk. Teleangiëctasieën zijn meestal onschuldig maar veroorzaken soms jeuk en zijn pijnlijk door druk op de bloedvaten. In sommige gevallen zijn teleangiëctasieën een symptoom van ernstige ziekte. Afhankelijk van de plaats en de ernst van de symptomen, zijn diverse behandelingen beschikbaar. Op deze manier verdwijnen de symptomen van deze vaak onaantrekkelijke huidafwijking.

• Synoniemen teleangiëctasieën
• Oorzaken: Langdurige blootstelling aan zonlicht en veroudering
• Teleangiëctasieën als onderdeel van een ziekte
• Symptomen aan huid, slijmvliezen en wit van ogen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling verwijde bloedvaten
• Prognose van de huidaandoening

Synoniemen teleangiëctasieën

Teleangiëctasieën zijn eveneens gekend onder deze synoniemen:

• telangiëctasieën
• vasculaire ectasias
• vasculaire ectasie

Oorzaken: Langdurige blootstelling aan zonlicht en veroudering

Teleangiëctasieën komen vaak voor op het lichaam van een persoon met een lichte huidskleur als gevolg van een langdurige blootstelling aan de schadelijke UV-stralen van zonlicht. In veel gevallen is de exacte oorzaak van telangiectasia onbekend. Verschillende risicofactoren zijn bekend naast de chronische blootstelling aan de zon, zoals:

• acne (huidaandoening met ontsteking van de talgklieren)
• blootstelling aan extreme warmte of koude
• blootstelling aan wind
• chirurgische incisies
• een trauma aan de huid
• een zwangerschap: Bij zwangere vrouwen groeit het lichaam, waardoor een aanzienlijke druk op de bloedvaten ontstaat.
• genetica
• langdurig gebruik van orale of lokale (op de huid aangebracht) corticosteroïden (sterke ontstekingsremmende medicijnen)
• medicijnen die de bloedvaten verwijden
• overmatig alcoholgebruik
• rosacea
• spataderen
• veroudering

Teleangiëctasieën als onderdeel van een ziekte

Ziekten die mogelijk gepaard gaan met deze aandoening zijn:

• ataxia telangiectasia (een erfelijke kinderziekte die de hersenen en andere lichaamsdelen aantast)
• bindweefselaandoening dermatomyositis: Vooral de aan de zon blootgestelde huidgebieden zijn getroffen met een huiduitslag, zoals delen van de hals en de borst, of delen in het schouder-, arm- en bovenruggebied. Daarnaast komen spierproblemen voor
• bindweefselaandoening lupus: Teleangiëctasieën van de nagelplooien treden hierbij op. Ook verschijnen de verwijde bloedvaten op de randen van letsels veroorzaakt door discoïde lupus erythematosus (symptomen aan huid, haar en mond).
• bindweefselaandoening sclerodermie: Vooral de huid van het gezicht, de handen en de voeten is aangetast bij beperkte sclerodermie. Wanneer sclerodermie diffuus (verspreid) is, tast dit de inwendige organen en de huid aan. Telangiectasieën komen echter vaker voor bij patiënten met beperkte sclerodermie. Bij sclerodermie gebeurt een opbouw van littekenweefsel in de huid en organen.
• cutis marmorata teleangiectatica congenita (bloedvataandoening)
• de ziekte van Rendu-Osler-Weber (het Osler-Weber-Rendu syndroom: Bij deze bloedvataandoening ontwikkelen teleangiëctasieën zich in vitale organen)
• een leverziekte
• een wijnvlek (roze of paarse verkleuring van huid)
• het Baller-Gerold syndroom (afwijkingen aan hoofd, bot, gezicht en huid)
• het Bloom-syndroom (afwijkingen aan gestalte, huid en gezicht)
• het Kindler-syndroom (lichtgevoelige huid met blaarvorming)
• het Klippel-Trenaunay-Weber-syndroom (wijnvlek, reuzengroei en spataderen)
• het Osler-Weber-Rendu syndroom (bloedvataandoening met bloedingen aan de huid, de slijmvliezen, de hersenen, de longen en het maagdarmkanaal)
• het Rothmund-Thomson-syndroom (huidaandoening met symptomen aan gezicht, groei en ontwikkeling, huid, ogen en skelet)
• het Sturge-Weber-syndroom (symptomen aan hersenen, huid en ogen)
• rosacea (huidaandoening met roodheid en zwelling in gezicht)
• spider naevus (huidafwijking nabij het huidoppervlak bestaande uit een verzameling van kleine bloedvaatjes die uit een centraal punt - vaak een bultje - komen waardoor roodheid in het gezicht en een knolneus ontstaan)
• xeroderma pigmentosum (een zeldzame aandoening waarbij de huid en ogen zeer gevoelig zijn voor ultraviolet licht en soms ook de hersenen getroffen zijn)

Symptomen aan huid, slijmvliezen en wit van ogen

Teleangiëctasieën ontwikkelen zich mogelijk overal in het lichaam, maar een bij patiënt treden teleangiëctasieën voornamelijk op op de huid, de slijmvliezen en het wit van de ogen. Deze huidafwijking komt vaak voor in gemakkelijk zichtbare gebieden zoals op het gezicht (de mond, de neus, de kin, de wangen, de ogen). Maar ook de borst, de rug, de armen en benen zijn mogelijk getroffen. Wanneer de benen zijn aangetast door teleangiëctasieën, is sprake van “spataderen”. De zichtbare tekenen van teleangiëctasieën ontwikkelen zich geleidelijk aan, maar ze verergeren wel door huidirritatie door het gebruik van schoonheidsproducten (schurende zeep en sponzen).

Teleangiëctasieën verschijnen meestal als fijne draadvormige roze of rode lijnen (patronen) en worden witter wanneer druk wordt uitgeoefend op deze plaats. Zodra de teleangiëctasieën op de huid verschijnen, variëren de kleine lijnen in kleur van rood tot blauw en paars. Ze zijn verder meestal tussen één en drie millimeter in de breedte. Meestal heeft een patiënt verder geen symptomen. Pijn en jeuk komen echter wel voor.

Wanneer teleangiëctasieën de hersenen treffen, hetgeen sporadisch ook gebeurt, veroorzaakt dit bloedingen en ernstige neurologische schade.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

In de meeste gevallen stelt de arts de diagnose aan de hand van een grondig klinisch onderzoek bij de patiënt. Hij bekijkt de bloedvaten, vraagt aan de patiënt of hij gemakkelijk bloedingen heeft en ook welke andere symptomen hij vertoont.

Diagnostisch onderzoek

Om andere aandoeningen uit te sluiten, voert de arts een volledig bloedonderzoek en een leverfunctieonderzoek uit. Daarnaast zet hij nog beeldvormende onderzoeken in zoals: een CT-scan, een MRI-scan en een een röntgenfoto (radiografisch onderzoek).

Behandeling verwijde bloedvaten

Sommige patiënten vinden teleangiëctasieën (erg) onaantrekkelijk en daarom willen ze deze laten verwijderen. Teleangiëctasieën op de benen behandelt de arts via sclerotherapie. Hierbij injecteert hij een zoutoplossing of andere chemische middelen rechtstreeks in de spataderen op de benen. Bij de behandeling van teleangiëctasieën op het gezicht, zet een arts vaak een laserbehandeling in. Deze techniek veroorzaakt weinig pijn en heeft een korte hersteltijd. Chirurgie is ook mogelijk, maar dit kent wel een langere herstelperiode. Wanneer een patiënt lijdt aan acne of rosacea, zet hij orale (via de mond ingenomen) antibiotica in.

Prognose van de huidaandoening

Bij patiënten die lijden aan teleangiëctasieën als gevolg van een onderliggende ziekte, vormen zich vaak geleidelijk nieuwe bloedvaten. Sommige oorzaken van teleangiëctasieën zijn echter niet te corrigeren, waardoor een regelmatig behandeling voor de nieuwe teleangieëctasieën vereist is. Patiënten met teleangiëctasieën hervatten normaalgezien de normale activiteiten na de behandeling. Wel is het nodig om de behandelde gebieden te beschermen tegen de zon, totdat de huidskleur in dat gebied weer normaal is. Verder is het verstandig om de huidgebieden voorzichtig te reinigen en antibiotische zalf toe te passen bij blaarvorming of korstvorming.

Lees verder

• Spider naevi (spinnenkopjes): Verwijde rode vaatjes op huid