Laxeermiddelen: de gevaren van laxativa

Een laxerend middel wordt vaak gebruikt in onze samenleving. Dit vooral bij de oudere generaties. Ook zijn er veel mensen die een laxeermiddel preventief eenmaal dagelijks nemen. Toch is een laxeermiddel niet zo onschuldig als het lijkt. De meeste mensen zijn zich niet bewust van de gevaren van laxeermiddelen.

Wat is een laxeermiddel?

Een laxeermiddel is een medicament dat er voor zorgt dat je stoelgang makkelijker door de darm kan. Het dient voor mensen die lijden aan constipatie. Constipatie wordt ook wel een verstopping genoemd. Een laxeermiddel is in verschillende vormen verkrijgbaar; er zijn oplosbare poeders, pillen, siropen en kleine lavementen.

De verschillende werkingen van een laxeermiddel

Er zijn drie categorieën in laxeermiddelen. De eerste soort heeft een directe werking op de darm zelf. Deze zijn gewoon verkrijgbaar bij de drogist en zonder medisch voorschrift. Deze soort wordt ook wel contactlaxeermiddelen genoemd.

Een tweede soort zijn osmotische laxeermiddelen. Deze middelen bevatten een stof die er voor zorgt dat er vocht in de darm wordt vastgehouden. Op deze manier glijdt de stoelgang makkelijker door de darmen.

Als laatste zijn er volumevergrotende laxeermiddelen. Deze houden niet enkel het vocht in de darmen vast, maar vergroten ook het volume van de ontlasting in de darmen. Met andere woorden door het vocht wordt de stoelgang vloeibaarder. Dit heeft als voordeel dat het minder pijnlijk wordt als de stoelgang zich verder beweegt in de darm. Wel zal je daarna vaker naar het toilet moeten omdat het volume stoelgang groter is geworden.

Laxativagebruik in de samenleving

Laxeermiddelen worden veel gebruikt. Vooral de oudere generaties nemen veel laxeermiddelen. Velen nemen dit preventief. Met andere woorden: ze zijn bang om een verstopping te ontwikkelen en nemen een laxeermiddel in voor de zekerheid. Toch wordt door de media de nadruk gelegd op natuurlijke middelen. Zo wordt er reclame gemaakt voor natuurlijke middelen zoals veel vezels eten en bewegen. Het is veel gezonder om een verstopping te bestrijden met natuurlijke producten dan met medicatie.

Gevaren van laxativa

Een laxeermiddel is niet onschuldig. Toch loop je weinig risico op gevaar als je enkel op doktersadvies een laxeermiddel neemt. De arts zal dit enkel voorschrijven als je meer dan drie dagen geen stoelgang meer kan maken, buikpijn hebt en je buik hard aanvoelt. Naarmate je meer laxeermiddelen gebruikt, heb je meer kans op de gevaren. Je hoeft je geen zorgen te maken over deze gevaren als je een laxeermiddel voor een paar dagen neemt. Als je weer stopt met het laxeermiddel zal je darm weer werken zoals ervoor. Wanneer je voor maanden tot jaren elke dag laxeermiddelen neemt, is dit wel schadelijk.

De darm wordt lui

Een eerste gevaar van een laxeermiddel is dat je darm lui wordt. Dit is vooral het geval bij mensen die preventief een laxeermiddel nemen. Door dit dagelijks te doen, moet je darm minder hard werken. Na verloop van tijd, met andere woorden na verschillende maanden, went de darm hieraan. Als je dan toch stopt met de laxeermiddelen heb je onmiddellijk een verstopping. Het wordt ook moeilijker om deze verstopping te verwijderen. Als je last hebt van een terugkerende verstopping is het veel beter om je door een arts te laten onderzoeken dan laxativa te blijven nemen.

Verder kan het laxeermiddel voor een ernstigere vorm van een luie darm zorgen. Dit is het geval wanneer je afhankelijk van laxeermiddelen wordt. Je darm zal trager werken. Hij is het immers gewend dat hij hulp van buitenaf krijgt. Als de laxeermiddelen nog langer worden genomen, je neemt deze ondertussen meer dan een jaar, kan het zijn dat je darm volledig rekent op deze medicatie. Wanneer je dan ineens stopt met de laxeermiddelen, is de darm niet meer in staat om zelf al het werk op zich te nemen. In sommige gevallen valt de darmwerking letterlijk stil. Ook kunnen artsen tijdens een coloscopie merken dat je langdurig laxeermiddelen gebruikt. De darm heeft dan een hele andere kleur dan de normale roze kleur van een gezonde darm. Het gevolg van het stilvallen van je darm is dat je voor de rest van je leven laxeermiddelen moet blijven nemen om de darm in werking te houden.

Uitdroging

Een ander gevaar is uitdroging. Dit komt vooral bij de oudere generaties voor. Oudere mensen drinken minder. Als deze personen meer naar het toilet gaan door de laxeermiddelen, verliezen ze ook steeds vocht en elektrolyten. Door vaak laxativa te gebruiken wordt dit probleem enkel groter. Een belangrijk elektrolyt is kalium. Wanneer we te weinig kalium hebben, ontwikkelen we hartritmestoornissen. We kunnen dus hartritmestoornissen krijgen door langdurig laxeermiddelen te gebruiken. Bovendien verlies je door dagelijks gebruik ook veel vitamines en mineralen. Je lichaam krijgt de kans niet om deze op te nemen. Zo wordt je lichaam nog zwakker en ben je vatbaarder voor ziektes. Dit maakt het risico op een hartritmestoornis nog groter.

Het is gekend dat mensen met een eetstoornis ook vaak laxativa gebruiken. Ze hopen zo meer gewicht te verliezen. Doordat ze met de laxeermiddelen meer vocht verliezen, lijkt het alsof ze gewicht verliezen. Dit is een vals beeld. Wanneer het vocht namelijk weer op een normaal niveau is, is er niets meer van het gewichtsverlies te zien. Laxativa nemen om gewicht te verliezen is dus zinloos.

Lees verder

• Coloscopie, een bredere kijk op de darm