Vitiligo: Huidaandoening met witte vlekken in huid

Vitiligo: Huidaandoening met witte vlekken in huid Vitiligo is een huidaandoening waarbij een verlies van kleur (pigment) bij bepaalde huidgebieden optreedt. De auto-immuunaandoening leidt tot ongelijke witte vlekken die geen pigment hebben. Hierdoor is de patiënt zeer gevoelig voor blootstelling aan de zon, waardoor een degelijke bescherming tegen de zon nodig is. Naast de huidgebieden treft de huidziekte soms nog andere lichaamsgebieden. Bij vitiligo gaan geen lichamelijke symptomen gepaard, maar de emotionele consequenties zijn mogelijk wel groot, vooral bij mensen met een donkere huidskleur. Diverse behandelingen zijn beschikbaar, al zijn deze niet allemaal even effectief want deze ziekte valt niet te genezen. Het maskeren van de witte vlekken is voor een deel van de patiënten de enige oplossing.

Epidemiologie huidziekte

Vitiligo tast ongeveer 0,5-2% van de wereldbevolking aan. De gemiddelde leeftijd van begin van de symptomen bedraagt twintig jaar, al krijgt iedereen mogelijk te maken met de ziekte. Kinderen en ouderen zijn wel zelden getroffen door de huidziekte. Verder komt de huidziekte even vaak bij mannen als bij vrouwen voor. Vrouwen bezoeken echter vaker omwille van cosmetische redenen een schoonheidskliniek.

Oorzaken vitiligo

Vitiligo ontstaat wanneer immuuncellen de melanocyten vernietigen. Dit zijn cellen die het bruine pigment aanmaken. Deze vernietiging is het gevolg van een auto-immuunaandoening, waarbij het lichaam de eigen cellen aanvalt. Waarom dit gebeurt, is anno oktober 2020 onbekend. De vlekken verschijnen wanneer melanocyten in de huid afsterven. Melanocyten zijn de cellen die verantwoordelijk zijn voor het produceren van het huidpigment - melanine – wat de huid zijn kleur geeft en de huid beschermt tegen UV-straling van de zon.

Risicofactoren huidaandoening

Patiënten hebben vaak familieleden met andere orgaanspecifieke auto-immuunziekten. Soms leidt een trauma tot nieuwe letsels bij vitiligo. Vitiligo is voorts gekoppeld aan andere auto-immuunziekten zoals: ziekte van Addison (onvoldoende productie van hormonen door bijnieren), een schildklieraandoening, pernicieuze anemie (falen van absorptie van vitamine B12 met een vitamine B12-tekort als gevolg) en suikerziekte (diabetes mellitus). Een stressvolle gebeurtenis, schade aan de huid door zonlicht of een wonde en de blootstelling aan bepaalde chemicaliën vormen andere risicofactoren voor de huidafwijking.

Symptomen: Witte vlekken in de huid of andere lichaamsgebieden

Algemeen

De symptomen van vitiligo treden meestal in de kindertijd of in het vroege volwassen leven op, al zijn deze op eender welke leeftijd mogelijk. De totale oppervlakte van de huid die is aangetast door vitiligo varieert sterk van patiënt tot patiënt, en ook de grootte van de vlekken is variabel. Vitiligo tast vooral de huid aan, maar ook de ogen, de binnenkant van de mond en het haar zijn mogelijk getroffen.

Huid

Op de huid verschijnen plots of geleidelijk goed afgebakende vlakke macules (vlekken) zonder pigment (kleur). De randen zijn hierbij onregelmatig maar wel goed gedefinieerd. De huidletsels zijn vaak symmetrisch (beide lichaamszijden zijn gelijk aangetast) en bevinden zich voornamelijk op het gezicht, de rug van de handen en de voeten, de knieën en de genitaliën. De patiënten zijn door de huidafwijking zeer gevoelig voor zonnebrand (rode, pijnlijke huid door blootstelling aan de zon). Buiten het andere uiterlijk, zijn geen andere symptomen zoals pijn of jeuk merkbaar, en de huid zelf voelt ook normaal aan. Vitiligo is meer merkbaar bij mensen met een donkere huidskleur als gevolg van het contrast van de witte vlekken tegen de donkere huid.

Haar

Ook in het haar ontstaat soms pigmentverlies. Hierdoor presenteert de patiënt zich met voortijdige grijze of witte haren op de hoofdhuid, de wimpers, de wenkbrauwen of de baard (meestal voor de leeftijd van 35 jaar). Wanneer een witte haarlok aanwezig is, is sprake van poliose.

Nagels

Ook nagelafwijkingen komen mogelijk tot stand, zoals leukonychie (witte nagels).

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

De huidarts (dermatoloog) onderzoekt de huid en bemerkt zo de kleurloze vlekken.
In sommige gevallen is een huidbiopsie nodig om andere oorzaken van pigmentverlies uit te sluiten. Om die reden voert hij af en toe eveneens een bloedonderzoek uit om de niveaus van de schildklier of andere hormonen, het glucose-niveau, en het vitamine B12-niveau te controleren.

Differentiële diagnose

De symptomenreeks van vitiligo bootst enkele andere aandoeningen na, dus de huidarts moet goed onderzoek verrichten naar de witte huidvlekken. Volgende ziekten en syndromen vormen de differentiële diagnose voor vitiligo:

Behandeling van andere huidskleur

De behandeling van vitiligo is vaak onbevredigend en heeft geen invloed op het resultaat op lange termijn. Zonneblokkers zijn nodig om zonnebrand te voorkomen. Krachtige topische corticosteroïden (ontstekingsremmende medicijnen), fototherapie (blootstellen van de huid aan ultraviolet licht), lasertherapie of sommige crèmes en zalven verminderen de symptomen bij sommige patiënten. Wanneer de huid voor meer dan 50% is aangetast, is depigmentatie een mogelijkheid. Hierbij gebruikt de patiënt sterke topische zalven of lotions die hij toepast op de onaangetaste lichaamsgebieden. Dit leidt tot een wittere huidskleur in deze gebieden. De patiënt heeft hierdoor wel een erg kwetsbare huid. Een doorverwijzing naar een schoonheidskliniek om de huidaandoening te maskeren via tatoeages, kleurstoffen en make-up-technieken is vaak de meest behulpzame behandeling voor patiënten met vitiligo. Voor een deel van de patiënten is begeleiding en ondersteuning via contactgroepen en/of een psychotherapeut nodig.

Prognose huidafwijking is variabel

Het verloop van vitiligo varieert en is onvoorspelbaar. Soms ontstaat opnieuw pigment en dit begint dan vaak rond de haarzakjes, waardoor een gespikkeld uiterlijk ontstaat omdat de nieuwe huidskleur iets lichter of donkerder is dan de omringende huid. Maar dit fenomeen is wel zeldzaam als een letsel al meer dan één jaar aanwezig is of als het haar gepigmenteerd is. Ook ontstaan soms nieuwe gebieden met pigmentverlies, soms uitgelokt door een trauma maar soms ook om onbekende redenen. In de meeste gevallen blijven de getroffen gebieden echter levenslang verkleurd.

Complicaties door verlies van pigment

De psychologische gevolgen van vitiligo zijn soms ernstig, vooral bij mensen van Aziatische afkomst en bij mensen met een zwarte huidskleur omdat bij hen het kleurverschil harder opvalt. Huidkanker, oogproblemen (zoals een ontsteking van de iris), gehoorverlies en bijwerkingen als gevolg van de behandeling (zoals een droge huid en jeuk) zijn andere symptomen.
© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Vitiligo: oorzaak, symptomen en behandelingVitiligo: oorzaak, symptomen en behandelingVitiligo: de bekende popster Michael Jackson leed aan deze huidziekte. Toch werd er ook gespeculeerd dat Michael Jackson…
Idiopathische guttata hypomelanosis: Huidziekte met vlekjesIdiopathische guttata hypomelanosis: Huidziekte met vlekjesIdiopathische guttata hypomelanosis (IGH) is een veel voorkomende huidaandoening met onbekende oorzaak waarbij witte vle…
Vitiligo en samambiaVitiligo en samambiaDuizenden planten worden er wereldwijd gebruikt als medicijn, nog veel meer tropische planten van ver weg worden alleen…
Witte vlekjes op de huid: wat kan het zijn?Witte vlekjes op de huid: wat kan het zijn?De huid is het grootste orgaan van de mens. De huid kan gevoelig zijn voor plekken en vlekken. Sommige plekken zijn over…

Regelmatig last van een bloedneus?Regelmatig last van een bloedneus?Behalve dat een ogenschijnlijk spontane bloedneus lastig is, kan het regelmatig hebben van een bloedneus ook het gevolg…
Opgezette klieren in oksel: symptomen, oorzaak & behandelingOpgezette klieren in oksel: symptomen, oorzaak & behandelingOpgezette klieren in de oksel? Gezwollen oksels door lymfeklierzwelling? Deze klacht komt relatief vaak voor. Overal in…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: James Heilman, MD, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Geraadpleegd op 18 januari 2017:
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Complications, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/vitiligo/basics/complications/con-20032007
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/vitiligo/basics/definition/con-20032007
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/1068962-differential-diagnoses#showall
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/1068962-overview#showall
  • Symptoms, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/vitiligo/basics/symptoms/con-20032007
  • Treatments for vitiligo, http://www.medicalnewstoday.com/articles/245081.php?page=2
  • Vitiligo, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 1259-1264
  • Vitiligo, https://medlineplus.gov/ency/article/000831.htm
  • Vitiligo, https://www.niams.nih.gov/health_info/vitiligo/vitiligo_ff.asp
  • Vitiligo: Causes, Symptoms and Treatments, http://www.medicalnewstoday.com/articles/245081.php
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-10-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 13
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.