Anorectaal abces: Verzameling van pus rond anus en rectum

Anorectaal abces: Verzameling van pus rond anus en rectum Een anorectaal abces is een pijnlijke verzameling van pus in de omgeving van de anus en het rectum (endeldarm). De meeste anale abcessen zijn een gevolg van een infectie van kleine anale klieren die tot stand komt na het gebruik van medicijnen, bij een ziekte of bij andere omgevingsfactoren. Rond de anus ontstaat een zwelling en huidirritatie in combinatie met erg veel pijn, vooral bij het maken van stoelgang. Ook vermoeidheid, koorts en andere algemene symptomen treden op bij een abces aan het anale gebied. De diagnose gebeurt meestal aan de hand van en rectaal onderzoek. De behandeling gebeurt aan de hand van een chirurgische ingreep in combinatie met medicijnen en enkele zelfzorgmaatregelen.

Oorzaken anorectaal abces

Veelvoorkomende oorzaken van anorectaal abces zijn onder meer:

Diepe rectale abcessen zijn het gevolg van aandoeningen aan de ingewanden, zoals de ziekte van Crohn (aandoening met buikpijn, diarree en gewichtsverlies) of diverticulitis.

Risicofactoren verzameling van pus rond anus en rectum

Volgende factoren verhogen het risico op het ontwikkelen van een anorectaal abces:

Symptomen: Pijn en zwelling in anale gebied

Veel voorkomende symptomen zijn een constante, kloppende pijn met zwelling in en huidirritatie rond het anusgebied. De pijn is ernstig wanneer de patiënt stoelgang maakt, hoest en gaat zitten. Andere kenmerkende symptomen zijn constipatie, een verlies van pus of bloed uit het rectum, plasproblemen en roodheid, pijn en een verhard weefsel in het anusgebied. Bij inflammatoire darmziekten bevindt het abces zich dieper in het rectum, hetgeen resulteert in buikpijn. Koorts, koude rillingen, nachtzweten en vermoeidheid zijn enkele andere algemene symptomen die hiermee gepaard gaan. Af en toe is koorts zelfs het enige symptoom van een anorectaal abces. Bij zuigelingen verschijnt het abces vaak als een gezwollen, rode, gevoelige knobbel op de rand van de anus. Het kind is kieskeurig en prikkelbaar door het ongemak.

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk en diagnostisch onderzoek

Een rectaal onderzoek bevestigt de aanwezigheid van een anorectaal abces. Met een anoscoop kijkt de arts naar een zwelling of roodheid in het gebied, en soms zijn ook karakteristieke gezwelletjes te zien. Een proctosigmoïdoscopie is nodig om andere ziekten uit te sluiten. In zeldzame gevallen is een CT-scan, een MRI-scan of een onderzoek via echografie nodig om de ophoping van pus te lokaliseren. Af en toe zet de arts een colonoscopie in om de dikke darm te inspecteren, wat nodig is om de ziekte van Crohn uit te sluiten.

Differentiële diagnose

Bij volgende aandoeningen komt de symptomenreeks van een anorectaal abces ongeveer overeen, waardoor de arts eerst diverse onderzoeken moet uitvoeren alvorens de diagnose te stellen:
  • aambeien (gezwollen aderen in anus en/of rectum met rectale bloedingen)
  • acute proctitis (ontsteking van het rectum)
  • anale fistels (vorming van abnormale tunnels tussen rectum en huid en rond anus) en scheuren
  • buikpijn bij ouderen
  • een rectale prolaps (endeldarmverzakking met verlies van stoelgang)
  • inflammatoire darmziekte
  • necrotiserende weke delen infecties

Behandeling

Een anorectaal abces verdwijnt zelden spontaan en antibiotica alleen zijn niet toereikend voor de behandeling van de behandeling van een abces. De behandeling bestaat uit een operatie waarbij de arts het abces te opent en het pus afvoert en dit bij voorkeur wanneer het abces nog niet gebarsten is. Na de operatie verlichten warme zitbaden de pijn en verminderen ze de zwelling en daarnaast lekt het pus van het abces gemakkelijker uit. Uitgelekte abcessen laat de arts meestal open; hij brengt dus geen hechtingen aan. Pijnstillers en antibiotica zijn ook nodig na de chirurgische ingreep. Na de ingreep zijn medicijnen nodig om de ontlasting zachter te maken zodat het maken van stoelgang minder pijnlijk is. Zachte of vloeibare levensmiddelen zijn verder vereist totdat het abces genezen is.

Prognose

Met een snelle behandeling is de prognose van een anorectaal abces goed. Baby's en peuters herstellen meestal snel.

Complicaties

Bij een uitgestelde behandeling van een anorectaal abces treden complicaties op, zoals:
  • aanhoudende pijn
  • een anale fistel (abnormale verbinding tussen de anus en de andere structuren. Een fistula-in-ano is vaak het gevolg van een vroeger of huidig anaal abces. Dit treedt op bij 50% van de patiënten met abcessen)
  • een infectie die zich uitbreidt naar het bloed (sepsis)
  • een terugkeer van het probleem (recidief)
  • littekens

Preventie

De preventie of snelle behandeling van seksueel overdraagbare aandoening voorkomt de vorming van een anorectaal abces. Het gebruik van condooms tijdens de geslachtsgemeenschap voorkomt deze infecties. Bij zuigelingen en peuters is het nodig om de luier frequente te vervangen zodat zowel anale kloven als abcessen zich niet ontwikkelen.

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Anorectaal melanoom: Kanker aan anus en rectum met pijnAnorectaal melanoom: Kanker aan anus en rectum met pijnEen anorectaal melanoom (anorectaal mucosaal melanoom) is een zeldzame vorm van huidkanker die start in het gebied van h…
Anale fistel: symptomen, soorten, oorzaken en behandelingAnale fistel: symptomen, soorten, oorzaken en behandelingEen anale fistel is een fistel bij de anus, ook vaak 'peri-anale fistel' genoemd. Net binnen de anus bevinden zich een a…
Rectale pijn: oorzaken van pijn aan het rectum of endeldarmRectale pijn: oorzaken van pijn aan het rectum of endeldarmRectale pijn duidt op pijn in en rond het rectum of endeldarm. Rectale pijn is een veel voorkomende klacht. De meeste oo…
Steken in de anus, wat kan het zijn en wat doe je eraan?Het is een veelvoorkomend probleem. Dagelijks op onregelmatige momenten kun je er last van hebben: steken in de anus. De…

Pijn aan de longenPijn aan de longenHet is voor menigeen al snel beangstigend als de longen pijnlijk aanvoelen. Immers, zonder zuurstof ga je al snel dood.…
Amoebe leverabces: Pus in lever door parasiet met buikpijnAmoebe leverabces: Pus in lever door parasiet met buikpijnEen amoebe leverabces is een verzameling van pus in de lever als reactie op de parasiet Entamoeba histolytica die zich i…
Bronnen en referenties
  • Geraadpleegd op 22 januari 2017:
  • Abscess and Fistula Expanded Information | ASCRS, https://www.fascrs.org/patients/disease-condition/abscess-and-fistula-expanded-information
  • Anal abscess, http://www.webmd.com/a-to-z-guides/anal-abscess#1
  • Anal abscess, http://www.webmd.com/a-to-z-guides/anal-abscess#2
  • Anal/Rectal Abscess, http://www.healthline.com/health/anorectal-abscess
  • Anorectal Abscess, http://patient.info/doctor/anorectal-abscess
  • Anorectal abscess, https://medlineplus.gov/ency/article/001519.htm
  • Differential Diagnoses, http://emedicine.medscape.com/article/191975-differential-diagnoses#showall
  • Overview, http://emedicine.medscape.com/article/191975-overview#showall
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 16-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.