Scheikunde - Reactievergelijkingen kloppend maken

Scheikunde - Reactievergelijkingen kloppend maken Reactievergelijkingen in scheikunde is een veel voorkomend begrip. Deze reactievergelijkingen kunnen worden gezien als een symbolische weergave van wat er precies gebeurd tijdens een chemische reactie. Het aantal atomen in een reactievergelijking hoort aan beide zijden van de reactiepijl gelijk te zijn door middel van getallen. Maar wat is een reactievergelijking precies en hoe worden deze reactievergelijkingen in scheikunde kloppend gemaakt?

Wat zijn reactievergelijkingen

Bron: WikimediaImages, PixabayBron: WikimediaImages, Pixabay
Een reactievergelijking kan worden gezien als een geschreven weergave tijdens een chemische reactie. In de geschreven weergave is het de bedoeling dat het aantal atomen vóór en na de reactiepijl gelijk zijn. Om er voor te zorgen dat de atomen gelijk zijn worden er getallen ingevuld. Deze getallen komen voor de atomen te staan en worden in scheikunde ook wel coëfficiënten genoemd. Een atoom is simpelweg een bouwsteen waaruit moleculen en zouten zijn opgebouwd, denk aan een Zuurstofatoom (O), Koolstofatoom (C) en een Stikstofatoom (N). Een paar voorbeelden van reactievergelijkingen volgen hieronder.

Voorbeeld 1

...Fe (s) + ...O2 (g) → ...Fe2O3 (s)

Voorbeeld 2

...SO2 (g) + ...O2 (g) → ...SO3 (g)

In de twee voorbeelden hierboven zijn op de puntjes nog de coëfficiënten weggelaten. Een reactievergelijking vertelt ons dus hoeveel mol (stof) men nodigt heeft van een bepaalde stof om met een mol van de andere stof te reageren. Bij een chemische reactie gaan er nooit atomen verloren, daarom is het dus van belang dat zowel voor als na de reactiepijl het aantal atomen even zijn. Nu bekend is wat een reactievergelijking precies inhoudt, gaan we door naar de volgende stap om deze kloppend te maken.

Reactievergelijkingen kloppend maken

Kijk nogmaals eens naar de reactievergelijking hieronder, zoals u ziet ontbreken de coëfficiënten op de puntjes.

...Fe (s) + ...O2 → ...Fe2O3 (s)

Op de bovenstaande puntjes komen de coëfficiënten te staan. Om deze reactievergelijking kloppend te maken, moeten er zowel voor als na de reactiepijl een even aantal coëfficiënten staan. Na de reactiepijl (...Fe2O3) is al 2x Fe en 3x O aanwezig. Om de atomen voor de reactiepijl gelijk te maken aan de atomen na de reactiepijl gaan we getallen voor ...Fe en ...O invullen. Een tip is om deze vraag in gedachten te houden: Hoe veel getallen moeten er worden geplaatst om voor en na de reactiepijl alles gelijk te maken?

Voorbeeld 1

...Fe (s) + ...O2 → ...Fe2O3 (s)

4Fe (s) + 3O2 (g) → 2Fe2O3 (s)

Voor de reactiepijl is er nu aanwezig: 4x Fe en 6x O (3x O2 = 6)
Na de reactiepijl is er nu aanwezig: 4x Fe (2x Fe2) en 6x O (2x O3)
De reactievergelijking is nu kloppend gemaakt, zowel voor als na de reactiepijl zijn het aantal coëfficiënten gelijk. Hieronder volgt nog een voorbeeld.

Voorbeeld 2

...SO2 (g) + ...O2 (g) → ...SO3 (g)

Op de puntjes komen weer de coëfficiënten te staan. Deze gaan we nu invullen om de reactievergelijking kloppend te maken.

2SO2 (g) + O2 (g) → 2SO3 (g)

Voor de reactiepijl is er nu aanwezig: 2x S en 6x O (2x O2) + O2 (2x O)
Na de reactiepijl is er nu aanwezig: 2x S en 6x O (2x O3)
Ook nu is de reactievergelijking kloppend gemaakt, zowel voor als na de reactiepijl zijn het aantal coëfficiënten gelijk.

Toestandsaanduiding scheikunde

In scheikunde worden de atomen en moleculen in bijvoorbeeld reactievergelijkingen aangeven door middel van een (s), (g) of een (l). Deze letters staan voor Solid (s), Gas (g) en Liquid (l) en kunnen worden opgezocht in het Binasboekje dat alle scholen uitlenen. Deze toestandsaanduidingen in scheikunde zijn erg belangrijk om te vermelden want dit levert extra punten op.

Tips voor reactievergelijkingen

Reactievergelijkingen komen erg veel voor in examens. Het is daarom belangrijk om veel te oefenen met deze opgaven waardoor er toch extra belangrijke punten kunnen worden toegerekend op het examen. Hier zijn nog een paar tips die gemakkelijk te gebruiken zijn:
  • Schrijf het totaal aantal atomen voor en na de pijl duidelijk op.
  • Schrijf de reactievergelijking over op een kladblaadje, zodat u de coëfficiënten vaak kunt veranderen.
  • Vergeet de toestandsaanduidingen niet te vermelden aan het einde van de reactievergelijkingen.
  • Gebruik het Binasboekje dat de scholen uitlenen.
  • Blijf oefenen met reactievergelijkingen, dit is uiteindelijk de sleutel tot succes.

Lees verder

© 2017 - 2024 Shelob, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Reactievergelijkingen in orde brengen zonder trial and errorReactievergelijkingen in orde brengen zonder trial and errorDalton sprak: het aantal atomen van een bepaalde soort moeten voor en na de reactie gelijk zijn. Ken je dat ook, je wil…
Reactie- en verbrandingswarmte - theorie en berekeningReactie- en verbrandingswarmte - theorie en berekeningAls aardgas (CH4) verbrandt vormt het koolstofdioxide en waterdamp. De verbranding van aardgas is een reactie die dageli…
Evaluatie fermentatie van zetmeel in vgl met glucoseWe gaan het polysaccharide zetmeel, opgebouwd uit glucosemonomeren, testen als nutriënt-koolstofbron in een fermentatiem…
Atoomeconomie - theorie en berekeningAtoomeconomie - theorie en berekeningElke reactie die wordt uitgevoerd binnen de scheikunde heeft een of meerdere beginproducten en een eindproduct. Soms is…

Het pepsine-enzymHet pepsine-enzymPepsine, ook wel peptase genoemd, is een enzym dat in de maag eitwitmoleculen splitst. Naast het pepsine-enzym zijn er n…
Redoxreacties - theorie en berekeningRedoxreacties - theorie en berekeningLithium reageert vijandig met water, waarbij waterstofgas en een oplossing van lithiumhydroxide wordt gevormd. Cesium re…
Bronnen en referenties
Shelob (10 artikelen)
Laatste update: 12-02-2020
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Scheikunde
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.