Maagpoliepen: Goedaardige gezwellen op maagslijmvlies

Maagpoliepen zijn goedaardige gezwellen die zich vormen op het maagslijmvlies. Veelal veroorzaken deze goedaardige woekeringen geen symptomen, maar in sommige omstandigheden presenteert de patiënt zich met onder andere buikpijn, misselijkheid en bloed in de ontlasting. Het is belangrijk om maagpoliepen te diagnosticeren omdat sommige vormen die aanvankelijk goedaardig zijn, zich kunnen ontwikkelen tot kanker. De arts verwijdert dan ook veelal de poliepen door middel van een gastroscopie of een operatie, al hanteert hij soms ook een afwachtend beleid.

• Poliepvorming
• Oorzaken maagpoliepen
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken goedaardige gezwellen op maagslijmvlies
• Behandeling: Poliepen verwijderen via gastroscopie
• Complicaties van poliep in maag

Poliepvorming

Op volgende plaatsen in het lichaam bevinden zich mogelijk goedaardige steelgezwellen, al verschijnen ze eveneens in de maag:

• de baarmoeder (baarmoederpoliepen)
• de blaas (blaaspoliepen)
• de dikke darm (darmpoliepen)
• de galblaas (galblaaspoliepen)
• de keel / het strottenhoofd (keelpoliepen)
• de neus (neuspoliepen)
• het oor (oorpoliepen)

Oorzaken maagpoliepen

Poliepen (goedaardige steelvormige slijmvliesgezwellen) of adenomen (meestal goedaardige klierweefselgezwellen) bevinden zich op het maagslijmvlies. Deze ontstaan als reactie op schade aan de maagwand. De meest voorkomende oorzaken van maagpoliepen zijn een chronische maagontsteking, familiaire adenomateuze polyposis en het regelmatig gebruik van bepaalde maagmedicijnen. Tot slot veroorzaakt een erfelijke aandoening ook maagpoliepen.

Chronische maagslijmvliesontsteking

Gastritis, de medische term voor een maagslijmvliesontsteking, veroorzaakt soms hyperplastische poliepen en adenomen. Hyperplastische poliepen verschijnen het vaakst, en dan vooral bij oudere mannen. Deze weefsels van 'gewoon' slijmvlies zijn in principe goedaardig, maar bij een aantal patiënten ontaarden ze in een kwaadaardige tumor en dan vooral wanneer ze groter zijn dan 1 cm in diameter. Gastritis brengt mogelijk eveneens adenomen met zich mee, al gebeurt dit minder vaak dan hyperplastische poliepen. Maagkanker resulteert echter veelal uit adenomen. Daarom verwijdert de arts meestal maagadenomen en dan vooral wanneer de patiënt meerdere adenomen heeft of wanneer een adenoom (meestal goedaardige klierweefselgezwel) groter is dan 2 cm in diameter.

Familiaire adenomateuze polyposis (FAP)

Familiaire adenomateuze polyposis is een zeldzame, erfelijke aandoening waarbij bij patiënten erg veel poliepen ontstaan in de dikke darm alsook elders in het maagdarmkanaal. Bij FAP komt bijgevolg een specifiek type poliepen tot stand, met name funduspoliepen. De arts verwijdert steeds deze poliepen omdat ze mogelijk kwaadaardig worden. Familiaire adenomateuze polyposis brengt soms ook adenomen met zich mee.

Medicatiegebruik
Poliepen aan de fundus (bovenste deel van de maag) komen veel voor bij patiënten die regelmatig protonpompremmers (medicijnen die het maagzuur verminderen) nemen om maagzuur te verminderen. De meeste poliepen zijn erg klein en goedaardig. Wanneer deze echter groter zijn dan 1 cm in diameter, verhoogt het risico op maagkanker. Daarom beveelt de arts soms aan om te stoppen met protonpompremmers en/of verwijdert hij de poliep(en).

Peutz-Jeghers syndroom

Bij de erfelijke aandoening Peutz-Jeghers syndroom ontwikkelt de patiënt vooral in de dunne darm poliepen (darmpoliepen), maar deze komen af en toe eveneens tot uiting in de maag.

Symptomen

Symptomen komen veelal niet tot uiting bij maagpoliepen. Wanneer echter de poliepen vergroten, ontstaan soms maagzweren op het maagoppervlak. Het klinisch beeld waarmee een patiënt dan verschijnt bestaat uit: braken, brandend maagzuur, een snel vol gevoel na een maaltijd, een verlies van eetlust, misselijkheid, pijn in de bovenbuik en slikproblemen. In zeldzame gevallen blokkeert een maagpoliep de opening tussen de maag en de dunne darm, hetgeen resulteert in een vertraagde maaglediging. Misselijkheid, bloed braken en een zwarte ontlasting (als gevolg van bloedverlies) zijn dan de voornaamste symptomen.

Diagnose en onderzoeken goedaardige gezwellen op maagslijmvlies

De arts identificeert een pijnlijke en gevoelige maagstreek wanneer hij hierop drukt. Bij een bloedonderzoek bemerkt hij dat de patiënt lijdt aan anemie (bloedarmoede). Een gastroscopie is voorts nodig om de binnenkant van de maag te bekijken en eventueel een biopt te nemen zodat een arts dit microscopisch verder onderzoekt om te bepalen welk type poliep zich in de maag bevindt.

Behandeling: Poliepen verwijderen via gastroscopie

Om ferriprieve anemie (bloedarmoede door ijzertekort) en maagkanker te voorkomen, is het nodig om de maagpoliepen via hitte, een elektrische stroom of een krachtige lichtstraal te verwijderen hetgeen mogelijk is via een gastroscopie (inwendig kijkonderzoek van de maag). Bij de aanwezigheid van erg veel of grote poliepen is hiervoor een chirurgische ingreep vereist (polypectomie). Kleinere adenomen laat de arts soms onbehandeld maar de arts volgt de patiënt dan wel periodiek op om te controleren of deze geen symptomen veroorzaken of ontaarden in kanker. Verder behandelt de arts de tekenen van gastritis als deze de aanleiding zijn van poliepvorming door het voorschrijven van een antibioticakuur.

Complicaties van poliep in maag

De patiënt verliest soms onzichtbaar bloed (occult bloedverlies), hetgeen resulteert in ferriprieve anemie (bloedarmoede door ijzertekort). Af en toe ontaarden deze poliepen in een kwaadaardige tumor, vooral wanneer deze groter zijn dan twee centimeter.

Lees verder

• Poliepen: Oorzaken, soorten en symptomen van poliepvorming