Griepsymptomen en griepverschijnselen: behandeling van griep

Griepsymptomen en griepverschijnselen: behandeling van griep Jaarlijks zijn er circa 164.000 gevallen bekend die getroffen worden door de griep of een influenza-achtig ziektebeeld vertonen. Het aantal gevallen met een dergelijk ziektebeeld in de huisartspraktijk is de laatste jaren gedaald door o.a. een betere gezondheidstoestand en doordat steeds meer risicogroepen gevaccineerd worden tegen de griep. Wat is griep, wat zijn de symptomen van griep en hoe kun je griep voorkomen of genezen? En wat zijn de mogelijke risico's?

Wat is griep en welke complicaties kunnen er optreden?

Griep of influenza moet onderscheiden worden van een verkoudheid. Het wordt veroorzaakt door het zeer besmettelijke influenza-A- of B-virus en het is een acute infectie van de bovenste luchtwegen. Bij sommige personen kan dit virus leiden tot een longontsteking of een verergering van chronische bronchitis, astma en COPD. Middenoorontsteking bij jonge kinderen, luchtwegstoornissen, een bacteriële infectie en spierontsteking kunnen zich ook aandienen.[1] Dit zijn ernstige complicaties waarbij de huisarts direct ingelicht moet worden.

Andere klachten die om behandeling vragen zijn:
  • wanneer bloed of veel slijm loskomt bij het hoesten;
  • hoesten dat langer dan twee weken aanhoudt;
  • koorts (een temperatuur van >38 °C) dat langer aanhoudt dan 5 dagen;
    Benauwdheid / Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.comBenauwdheid / Bron: Wavebreakmedia/Shutterstock.com
  • terugkomende koorts (na een periode koortsvrij te zijn geweest);
  • kortademigheid of benauwdheid, of van piepend ademhalen (ernstige ademhalingsklachten);
  • keelpijn dat aanhoudt en langer dan 7 dagen duurt of van keelpijn die steeds erger wordt;
  • bij een grotere kans op ernstige klachten bij griep (dat zijn de mensen die ieder jaar in aanmerking komen voor de griepprik);
  • bij baby's: die jonger zijn dan 3 maanden en langer dan 24 uur koorts hebben (<38 °C), als ze slecht drinken (minder dan de helft van normaal) of als ze suf zijn. (Bron: RIVM)

Neem in al deze gevallen onverwijld contact op met de huisarts.

In 2003 zijn er 166 mensen (55 mannen en 111 vrouwen) overleden, waarbij influenza de primaire doodsoorzaak was. Dit geeft een vertekend beeld, aangezien mensen die indirect aan griep zijn overleden buiten deze statistieken vallen, maar een veel grotere groep vormen.

Griepvarianten

Het influenzavirus is steeds onderhevig aan genetische veranderingen. Er kan ieder moment een nieuw subtype van het influenza-virus de kop opsteken. Dit kan leiden tot een wijdverbreide epidemie of zelfs een pandemie, dat wil zeggen dat de ziekte wereldwijd de kop op steekt en voor (dodelijke) slachtoffers zorgt. Elk jaar dienen zich nieuwe virusvarianten aan waarvan vele leiden tot een epidemie. Het probleem van nieuwe giepvarianten is dat nog maar weinig mensen immuniteit daartegen hebben opgebouwd.

Mexicaanse griep

In april 2009 zagen we dat een nieuwe variant van het influenza-A-virus zich aandiende in Mexico, die een cocktail was van varkensgriep, vogelgriep en de menselijke griep. Deze griep wordt de Mexicaanse griep of Influenza A (H1N1) 2009 genoemd en het had een pandemische potentie. Het heeft grofweg dezelfde kenmerken als een 'gewone' griep. Sinds de tweede helft van 2009 wordt de Mexicaanse griep beschouwd als een normale seizoensgriep.

Amerikaanse griep

2014/2015 was een zwaar griepseizoen. Oorzaak was een nieuw griepvirus van het type influenza A/H3N2, waartegen de griepprik weinig bescherming biedt. In de Verenigde Staten neemt deze griepvariant al epidemische vormen aan. Vandaar dat het ook wel de Amerikaanse griep wordt genoemd.

Hoe krijg je griep?

De tijd die verstrijkt na de besmetting met het virus en de eerste griepsymptomen - incubatietijd genaamd - is 1 tot 3 dagen. Een persoon is zeer besmettelijk voor zijn omgeving. Tijdens deze incubatietijd kunnen al andere personen besmet worden zonder dat de persoon dit weet. Niet iedereen die besmet wordt met het griepvirus ontwikkelt ziekteverschijnselen. Dat is afhankelijk van de algehele conditie en weerstand van de persoon.

De ziekte wordt verspreid door virushoudende speekseldruppeltjes, die aërosolen worden genoemd. Door hoesten, proesten en niezen worden de virushoudende druppeltjes via de lucht verspreid en ingeademd. Het kan zich ook verspreiden via algemeen contact, zoals handen schudden, omhelzen en zoenen. Ook worden virussen overgedragen via voorwerpen, zoals een deurknop of de hoorn van een telefoon.

Besmetting vindt meestal plaats in besloten ruimten waar veel mensen op elkaar zitten en slecht geventileerd wordt. Door goed te ventileren en in de open lucht wordt het geaërosoliseerde virus snel verdund waardoor de kans op besmetting significant afneemt.

Bron: Mojpe, PixabayBron: Mojpe, Pixabay

Griepsymptomen en -verschijnselen

De verschijnselen of symptomen van de griep zijn:

Behandeling van griep

Er bestaan geen geneesmiddelen om influenza te behandelen, wel kunnen de verschijnselen bestreden worden en er zijn virusremmende middelen op de markt voor de risicogroepen. In principe is medicamenteuze behandeling niet noodzakelijk, uitzieken is de enige remedie tegen griep. De huisarts kan symptomatische therapie bij koorts en hoest of antibiotica bij een bijkomende bacteriële infectie als behandeling inzetten. Bij personen uit de risicogroep - zie hieronder - kan gestart worden met een virusremmer: Oseltamivir (Tamiflu).[2]

Paracetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin SulmanParacetamol werkt pijnstillend en koortsverlagend / Bron: Martin Sulman
Voor de bestrijding van griep zijn de volgende richtlijnen en adviezen te geven:
  • neem voldoende rust en vermijd zware lichamelijke inspanning;
  • zorg voor goede ventilatie van de kamer of ruimte waar je verblijft;
  • drink veel water of thee.
  • bij koorts boven 39,5 graden kan paracetamol gebruikt worden;
  • bij pijn kun je pijnstillende middelen gebruiken;
  • na herstel een aantal dagen geen al te zware inspanningen leveren.

N.B.: Geef kinderen met griepverschijnselen bij voorkeur paracetamol en geen pijnstillers die acetylsalicylzuur bevatten, vanwege een verhoogde kans op het syndroom van Reye. Dit syndroom kan tot de dood leiden en heeft de volgende kenmerken: braken, toenemende sufheid en ademhalingsstoornissen.

Sambucol: effectief tegen griepSambucol: effectief tegen griep

Natuurlijke middelen: vitamine C, vlierbessen en Kan Jang (*)

Zowel vitamine C, vlierbessen (Sambucol) en Kan Jang blijken volgens onderzoek effectieve middelen te zijn bij het bestrijden van het griepvirus en het versterken van de weerstand. Lees in dit artikel meer over de middelen Sambucol en Kan Jang. Het toedienen van hoge dosis vitamine C is een veilige en effectieve manier om virale infecties te bestrijden. In hoge dosis toegediend neutraliseert vitamine C zogeheten vrij radicalen, bestrijdt het virussen en versterkt vitamine C het immuunsysteem van het lichaam, het helpt de weerstand te verhogen. Regelmatig vitamine C gebruik, lijkt het te helpen in het voorkomen van een virale infectie.[3]

Het voorkomen van griep

Wat betreft de preventie van griep is het naleven van de normale en gangbare hygiënerichtlijnen en -maatregelen van belang. Voornamelijk hand- en hoesthygiëne - vaak je handen wassen en hand voor de mond bij niezen of hoesten en daarna de handen reinigen - vooral op plaatsen waar mensen dagelijks in groepsverband nauwe contacten hebben. Voorts is het aan te bevelen dat mensen met een influenza-achtig beeld thuis blijven zodat ze anderen niet kunnen besmetten.

Mensen met een goede weerstand hebben minder kans op griep. Het volgende draagt bij aan een goede weerstand:
  • voldoende nachtrust;
  • goede voeding;
  • ontspanning;
  • dagelijks vitamine C gebruik (zie bovenstaande);
  • lichaamsbeweging.

Preventie bij de risicogroepen griep: vaccinatie/inenting/griepprik

Vanaf eind oktober kunnen mensen bij de huisarts zich tegen griep laten inenten, door wat in de volksmond de 'griepprik' wordt genoemd. De griepprik bevat dode of ernstig verzwakte influenzavirussen en verhoogt de weerstand tegen deze griepvarianten. Uiteraard beschermt het niet tegen nieuwe griepvarianten. Het inenten tegen griep wordt aangeraden bij de volgende risicogroepen:
  • mensen die bedlegerig zijn;
  • mensen met hart en longaandoeningen;
  • sterk verzwakte mensen;
  • mensen met een nierziekte;
  • personen van 65 jaar en ouder
  • diabetici.[4]

Bij deze risicogroepen kan griep ernstige, zelfs fatale gevolgen hebben.

Griep: onderzoeksnieuws

Borstvoeding bevat antistoffen tegen allerlei ziekten zoals griep

Onderzoek wijst uit dat borstgevoede kinderen (kinderen die borstvoeding krijgen) minder ziek zijn doordat moedermelk de antistoffen tegen ziekten van de moeder aan de baby doorgeeft. Het blijkt dat ongeveer 80% van de cellen in moedermelk uit macrofagen bestaat, dat zijn cellen die bacteriën, schimmels en virussen bestrijden en doden. Borstgevoede baby's worden op verschillende manieren beschermd tegen een aantal ziektes waaronder griep. Kunstvoeding levert deze voordelen niet.[5]

Zieke mensen gevoeliger voor pijn

Mensen met griep, reuma of een andere ontsteking, zijn gevoeliger voor pijn. Dat hebben wetenschappers van het Radboudumc in Nijmegen geconcludeerd. De onderzoekers simuleerden bij 27 proefpersonen een ontstekingsreactie. Dit deden ze door een dood onderdeel van bacteriën in te spuiten. De proefpersonen vertoonden daarna enkele uren de verschijnselen van een ontsteking, ze werden rillerig, kregen hoofdpijn en voelden zich niet lekker. Ook maten de onderzoekers de pijndrempel van een controlegroep van 20 mensen. De onderzoekers toonden aan dat mensen met een ontsteking zo'n 15 tot 20 procent gevoeliger zijn voor pijn. Als je ziek bent en griep hebt kan je meestal niets hebben en is de minste aanraking al pijnlijk. Ook mensen met een ontstekingsziekte zoals reuma of Multiple Sclerose (MS) zeggen daar last van te hebben. Dat zit dus niet tussen de oren, maar het is ook zo. Er is relatie tussen ontsteking en pijn. (Bron: Radboudumc, 18-01-2014)

Steeds minder mensen halen griepprik

De vaccinatiegraad van patiënten met een verhoogd risico op ernstige gevolgen van griep is in het afgelopen griepseizoen opnieuw licht gedaald, terwijl de omvang van deze groep licht stijgt. Dit blijkt uit onderzoek van IQ Healthcare (UMC St Radboud) in opdracht van het RIVM. (Bron: UMC St Radboud, 20-09-2013)

Noten:
  1. Influenza - De ziekte, de determinanten en de zorg voor de patiënt - Wat is influenza en wat is het beloop?http://www.rivm.nl/vtv/object_document/o1728n18081.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 mei 2009)
  2. Richtlijn influenza. http://www.nvavg.nl/bestanden/nvavg-advies/richtlijn-nvavg-INFLUENZA.pdf (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 mei 2009)
  3. Gorton HC, Jarvis K. The effectiveness of vitamin C in preventing and relieving the symptoms of virus-induced respiratory infections. J Manipulative Physiol Ther. 1999 Oct;22(8):530-3
  4. Griep. http://www.kring-apotheek.nl/zz/mainzz09.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 mei 2009)
  5. Koutras, A.K., 'Fecal Secretory Immunoglobulin A in Breast Milk vs. Formula Feeding in Early Infancy'. J. Ped Gastro Nutr 1989.

(*) Verklaringen op deze website zijn niet geëvalueerd door het College ter beoordeling van geneesmiddelen. Sambucol ® of Kan Jang ® vallen niet onder de Nederlandse Geneesmiddelenwet en zijn derhalve niet bedoeld voor diagnose, behandeling, genezing of voorkoming van een ziekte. Ze moeten beschouwd worden als voedingssupplementen. Schrijver dezes is op geen enkele wijze betrokken bij de verkoop of handel van één van de in dit artikel besproken middelen. Patiënten die medicijnen gebruiken of onder doktersbehandeling staan, doen er verstandig aan hun arts of apotheker te raadplegen alvorens Sambucol of welk middel dan ook zoals in dit artikel beschreven te gebruiken. Raadpleeg bij twijfel altijd uw huisarts.

Lees verder

© 2009 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat is het verschil tussen Mexicaanse griep en gewone griep?Mensen zijn enorm bang voor het krijgen van de Mexicaanse griep maar is het eigenlijk erger wanneer je deze griep krijgt…
Symptomen van griepSymptomen van griepNummer één reden van ziekteverzuim onder werknemers is de griep. Hiermee is het de meest voorkomende ziekte. De ziekte i…
Feiten over de griep en de griepprikFeiten over de griep en de griepprikDe griep is een virus dat veel mensen jaarlijks krijgen. Het is heel vervelend en je kunt je er goed beroerd van voelen.…
Wat te doen bij besmetting Mexicaanse griep?Wat is de Mexicaanse griep? De Mexicaanse griep is een griepvirus afkomstig uit Mexico. De ziekte die het virus veroorza…

Geheugenverlies of amnesie tegengaanDe werking van het geheugen van de mens is nog steeds niet helemaal duidelijk. Daarom is het ook zo bijzonder moeilijk o…
Als hermafrodiet geboren zijnEen hermafrodiet heeft zowel mannelijke als een vrouwelijke geslachtskenmerken. Bij één op de 4500 geboorten wordt bij e…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/KatarzynaBialasiewicz
  • Griep. http://www.kring-apotheek.nl/zz/mainzz09.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 mei 2009)
  • Influenza - De ziekte, de determinanten en de zorg voor de patiënt - Wat is influenza en wat is het beloop?http://www.rivm.nl/vtv/object_document/o1728n18081.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 mei 2009)
  • Richtlijn influenza. http://www.nvavg.nl/bestanden/nvavg-advies/richtlijn-nvavg-INFLUENZA.pdf (voor de laatste keer geraadpleegd op 3 mei 2009) symptomen mexicaanse groep. symptonen mexicaanse griep. sympthomen. een grieperig gevoel. Diagnose.
  • http://www.skipr.nl/actueel/reguliere-prik-in-2010-ook-tegen-mexicaanse-griep-42206.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 12 december 2009)
  • http://www.rivm.nl/cib/infectieziekten-A-Z/infectieziekten/Influenza/faq-griep-verkoudheid.jsp#index_11 (voor de laatste keer geraadpleegd op 16 augustus 2009)
  • Koutras, A.K., 'Fecal Secretory Immunoglobulin A in Breast Milk vs. Formula Feeding in Early Infancy'. J. Ped Gastro Nutr 1989.
  • Afbeelding bron 1: Wavebreakmedia/Shutterstock.com
  • Afbeelding bron 2: Mojpe, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Martin Sulman
Reacties

Josephina, 19-04-2019
Mijn vader haalde elk najaar trouw een griepspuit, en telkens werd hij daarna flink ziek. Op mijn aanraden heeft hij enkele jaren geleden eens over geslagen, hij werd dat jaar niet ziek. Sindsdien haalt hij de griepspuit niet meer. Hij heeft nog een enkele keer de griep gekregen, maar niet meer elk jaar. Reactie infoteur, 23-04-2019
Het RIVM schrijft het volgende over de bijwerkingen van de griepprik: https://www.rivm.nl/griep/griepprik/wat-zijn-bijwerkingen.

Gerda, 05-10-2016
Hoe gaat het voor het griepseizoen 2016-2017 ervoor staan? We gaan waarschijnlijk al bijna die periode in.

Wat voor soort griep zal er komen? Is het een grote virus? Word je er goed ziek van? Komt er griep? Reactie infoteur, 10-10-2016
Er komt al griep voor in Nederland, maar nog niet zo veel. Het aantal mensen met griepachtige klachten in de week van 26 september tot en met 2 oktober (week 39) 2016 was volgens het RIVM 26 per 100.000 ingeschreven patiënten. Dit is onder de epidemische grens van 51 per 100.000 ingeschreven patiënten.

Y. Brouwers, 01-03-2016
Is het waarschijnlijk. dat de griep momenteel gepaard gaat met evenwichtsstoornissen? Reactie infoteur, 01-05-2016
Een ontsteking aan je evenwichtsorgaan (labyrintitis) kan ontstaan door verschillende oorzaken, onder andere een virale infectie zoals een verkoudheid of griep.

Linda, 15-09-2015
Wat mij iedere keer opvalt en ook om mij heen is dat er geadviseerd wordt dat mensen met een zwakke gezondheid een griepprik te halen. Voor zover ik weet krijg je een verzwakte vorm van de virussen ingespoten en als je dan dus een verzwakt immuunsysteem hebt bouw je geen weerstand op maar kan je immuunsysteem het verzwakte virus niet eens bestrijden en worden die mensen dus juist ziek. Dokters die kankerpatiënten een griepprik geven is waanzin, neem bijvoorbeeld ms patiënten die ms medicatie gebruiken wat ook je immuunsysteem verzwakt om aanvallen te proberen te voorkomen, waarvan een paar enorm immuunsysteem verzwakkend werken net als chemo, die een griepprik geven is ook not done en toch gebeurt het nog steeds. Zo ook oudere mensen die zogenaamd dan de bijverschijnselen krijgen van de prik wat feitelijk gewoon de griep is. Waarom wordt dit nooit beschreven en geadviseerd het niet te doen? Niet iedereen verdiept zich overal in met alle gevolgen van dien… Reactie infoteur, 12-10-2015
Het punt is dat niet alles wat 'griep' genoemd wordt, ook echte griep is. Een milde griep is soms moeilijk te onderscheiden van andere aandoeningen van de luchtwegen, zoals (een flinke) verkoudheid. Dan wordt er al gauw door iemand gezegd dat hij of zij de griep heeft of hoor je iemand zeggen: 'Ik heb de griepprik gehaald en toch griep gekregen'.

Het griepvaccin biedt bovendien geen 100% bescherming. Er is een kleine kans dat iemand die de griepprik heeft gehad, toch griep krijgt. Vaak wel in mildere vorm en het risico van complicaties is daarbij kleiner.

De mate van bescherming die een vaccin biedt varieert van persoon tot persoon en is onder meer afhankelijk van een eventueel aanwezige ziekte en het gebruik van medicijnen die het afweersysteem van het lichaam beïnvloeden.

Tot slot is het zo dat men niet altijd met 100% zekerheid van tevoren kan voorspellen welke virussen tijdens de winter aanwezig zullen zijn. Het vaccin is zo samengesteld dat de meest waarschijnlijke virussen er in ieder geval inzitten. Het kan echter voorkomen dat men door een ander griepvirus, dat niet in het vaccin zit, toch nog ziek wordt. (Bron: https://www.degrotegriepmeting.nl/nl/vaccinatie/faq-griepvaccinatie/#hoor)

Gé Heideman, 28-10-2011
Goedenavond. Vorige week maandag heb ik de griepprik gehaald, sindsdien ben ik ziek.
Verschijnselen: zwaar hoesten, heel veel snot, behoorlijke pijn aan de slapen,
weinig tot geen eetlust.De ene dag wel verhoging, de andere dag vrijwel niet. Kan het een oorzaak zijn, door apart een griepprik gehaald te hebben? Kan het niet op kamertemperatuur geweest zijn? Of is dat uitgesloten?
Uw bericht zie ik graag tegemoet,
met vriendelijke groet Reactie infoteur, 01-11-2011
Lareb is het Nederlandse kenniscentrum op het gebied van geneesmiddelenveiligheid. Veel informatie over bijwerkingen is te vinden in hun databank. Als patiënt kunt u hier belangrijke informatie opzoeken. U kunt als patiënt zelf uw bijwerking melden. Daarmee draagt u bij aan de veiligheid van geneesmiddelen en vaccins. Melden gaat eenvoudig via het online meldformulier. U kunt aangeven of u een reactie van ons wilt krijgen. Wij behandelen uw gegevens vertrouwelijk. Zie: http://www.lareb.nl.

De bijsluiter van Influvac (een griepvaccin - hiermee niet gezegd dat u deze ook hebt gehad, vraag uw huisarts daarnaar) vermeldt onder meer:

"Tijdens klinische onderzoeken zijn de volgende bijwerkingen waargenomen. De frequentie ervan is geclassificeerd als 'regelmatig voorkomend', dat wil zeggen dat 1 tot 10 per 100 gebruikers er last van hebben.
- hoofdpijn
- transpireren
- spierpijn (myalgie), gewrichtspijn (artralgie)
- koorts, gevoel van onwelbevinden (malaise), rillen, vermoeidheid
- plaatselijke reacties: roodheid, zwelling, pijn, onderhuidse bloeding (ecchymosis), harde plek in het weefsel (induratie) op de plaats waar het vaccin is ingespoten.

Deze reacties verdwijnen in de regel binnen 1-2 dagen zonder behandeling."

Deborah, 15-11-2009
Bij mijn dochter is het de mexicaanse griep vast gesteld, ze heeft daardoor ook in het ziekenhuis gelegen, toch adviseerde ze me toch voor haar de vaccienatie te halen om dat er verschillende soorten varianten blijken ze zijn klopt dit? Dat betekend dus dat als je de griep hebt gehad toch niet immuun hoeft te zijn. Reactie infoteur, 15-11-2009
Hallo Deborah,

Iemand die Mexicaanse heeft gehad, heeft immuniteit opgebouwd tegen het virus. Een vaccinatie is in dat geval overbodig. Let op: dit geldt echter alleen als de besmetting met Mex. griep d.m.v. een laboratoriumtests is bevestigd. Iemand die er niet zeker van is dat hij of zij de Mex. griep heeft gehad, doet er verstandig aan de vaccinatie te halen.

mvg, Tartuffe

Sara, 25-09-2009
Ik heb al een paar dagen last van spierpijn in de schouders is dit een kenmerk van de mexicaanse griep? mijn moeder heeft het sinds kort ook al maar mijn vader niet. Reactie infoteur, 26-09-2009
Hallo Sara,

In het artikel ´symptomen Mexicaanse griep´ staan alle symptomen op een rijtje. U treft een link aan in het artikel.

mvg, Tartuffel

Denise, 27-08-2009
Goede informatie, maar volgens mij hebben julie het verkeerde teken gebruikt bij koorts:
< = kleiner, dus lager dan
> = groter, dus hoger dan
Vr. groet, Denise Reactie infoteur, 02-09-2009
Hallo Denise,

Bedankt voor de correctie.

mvg, Tartuffel

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 04-09-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.