Writer's block: nieuwe inspiratie door free writing

Een writer's block - het wegvallen van alle inspriratie, zodat je niets meer kunt schrijven - kan elk moment toeslaan. Soms kom je er overheen door simpelweg een pauze te nemen, maar vaak is er meer voor nodig. Door gebruik te maken van free writing kom je weer over je writer's block heen. Je bent snel weer aan het schrijven en doet nieuwe ideeën op om weer op creatieve wijze aan de slag te gaan. Of het nu gaat om een essay, een scriptie, een boek of een werkstuk, veel mensen gedurende het schrijven last van een writier's block: het wordt onmogelijk om nog iets op papier te krijgen. Alle inspiratie om te schrijven lijkt weg te zijn, creatieve vermogens zijn als sneeuw voor de zon verdwenen en het papier of beeldscherm blijft leeg. Hoe langer deze periodes duren, hoe frustrerender het wordt en daardoor wordt het alleen nog maar moeilijker om iets zinnigs op papier te krijgen. Wat kun je doen om een writer's block te voorkomen en wat moet je doen als je in een writer's block terecht komt?

Writer's block: raak niet in paniek

Wanneer je in een writer's block terecht komt, is het in de eerste plaats belangrijk om niet in paniek te raken, ook al heb je te maken met een strakke deadline. Veel schrijvers, ook mensen die voor hun beroep schrijven, hebben nu en dan te maken met een writer's block. Het is op zich niet iets om je druk over te maken. Vaak helpt het om even een pauze te nemen en daarna weer met frisse moed te starten. Het komt echter ook vaak voor dat dat niet voldoende is. Je zult dan serieuze stappen moeten ondernemen.

Schrijven door free writing

De volgende methode is gebaseerd op het idee van free writing, een schrijftechniek die geïntroduceerd is door Peter Elbow in zijn boek 'Writing Without Teachers' (1975). Het helpt je om weer iets op papier te krijgen en om ideeën op te doen om weer aan het schrijven te komen. Volg de volgende stappen op:

• Selecteer een onderwerp, een probleem of een vraag waar je mee aan de slag wilt. Probeer dit zo concreet mogelijk te maken. Door een concrete vraag of een concreet probleem aan te pakken, kun je het snelst op een effectieve manier weer verder.
• Bepaal voor jezelf hoe lang je hierover wilt schrijven. Normale lengtes van dit soort schrijfsessies liggen tussen de 10 en 25 minuten. Probeer in deze tijd non-stop te schrijven. Omdat dit in het begin nog wel eens tegen kan vallen, moet je de sessies in het begin niet te lang maken.
• Lees niet terug in wat je geschreven hebt en maak geen correcties. Wanneer je het idee hebt dat wat je zojuist geschreven hebt totale onzin is, ga dat dan niet lopen verbeteren, maar schrijf simpelweg op waarom hetgeen je zojuist geschreven hebt onjuist is en vervolgens hoe het dan wel in elkaar zit.
• Wees je ervan bewust dat je belangrijkste doel doorschrijven is. Als je van plan was om oplossingen voor een probleem te zoeken en het lukt niet schrijf dan op waarom er volgens jou geen oplossingen zijn. Of begin met het schrijven over oplossingen die anderen zouden kunnen aandragen en leg vervolgens uit waarom je door deze oplossingen niet verder komt.

Bij deze methode kun je zowel op papier als op de computer schrijven, net zoals wanneer je gewoon aan het schrijven bent. Schrijven op papier werkt voor veel mensen creatiever: op de één of andere manier komen de woorden makkelijker en op een betere manier op papier (dit geldt overigens lang niet voor iedereen). Typen op een computer gaat kan echter een stuk sneller gaan dan schrijven op papier. Wanneer je lekker bezig bent met schrijven kunnen handen je gedachten veel beter op een toetsenbord bijhouden dan met een pen. Daarnaast moet je de geschreven teksten die goed genoeg zijn later alsnog uittypen.

Voordelen van free writing

Hoewel er door critici wordt beweerd dat free writing enkel leidt tot pagina's vol met chaos zitten er wel degelijk verschillende positieve kanten aan:

• Free writing geeft een lekker gevoel. Het zorgt ervoor dat je niet meer opziet tegen de activiteit van het schrijven.
• Je gevoel van zelfkritiek verdwijnt naar de achtergrond. In een schrijfproces kom je vaak op een punt dat je iets wilt opschrijven, maar dat je als het ware door jezelf wordt tegengehouden: je vindt het niet goed genoeg, denkt dat anderen je zullen uitlachen om je ideeën of wat dan ook. Je wordt met andere woorden beperkt door zelfkritiek. Doordat je met free writing aan één stuk door aan het schrijven bent, heb je geen tijd voor zelfkritiek. Door van free writing een gewoonte te maken, zal de zelfkritiek ook tijdens het normale schrijfproces naar de achtergrond verdwijnen.
• Free writing zorgt ervoor dat je op nieuwe ideeën komt. Door de vrije manier van schrijven laat je je hersenen op creatieve wijze werken. Het werkt beter dan je gedachten de vrije loop laten; doordat je je gedachten bij free writing op papier zet krijgen ze direct een bepaalde structuur. Je kunt ze dus makkelijker gebruiken in het tekstdocument waaraan je werkt.
• Door veel te schrijven verbeter je je schrijfstijl. Bij free writing maak je geen correcties en ook zul je lang niet altijd je eigen ideeën nalezen, maar toch ben je bezig met het oefenen van het schrijven van volzinnen. Het is bij free writing dan ook belangrijk om enigszins te letten op het schrijven in correcte volzinnen en het gebruik van hoofdletters en leestekens. Wanneer je dit doet is ook het effect van nieuwe ideeën opdoen groter.

Lees verder

• Beginnen met schrijven en blijven schrijven
• Betere teksten leren schrijven
• De omstandigheden creëren om optimaal te kunnen schrijven
• Een overtuigend essay of betoog schrijven
• Schrijven: van kladversie naar definitieve versie