Tora (wet): Jezus heeft de wet vervuld; de Tora & christenen

Tora: Jezus heeft de wet vervuld; de Tora en christenen. In het boek 'De Tora: ontdek opnieuw wat de eerste vijf Bijbelboeken betekenen voor de gemeente en voor u', van Ariel & D'vorah Berkowitz, wordt de vraag behandeld in hoeverre de Tora gevolgd moet worden en door wie. Met andere woorden: wat hebben christenen met de Wet (de Tora) te maken? Er wordt een overzicht gegeven van de verschillende denkwijzen daarover die van belang zijn voor de volgelingen van Jesjoea (Jezus).

Jezus heeft de wet vervuld

• Standpunt 1: De Tora hoeft niet gevolgd te worden
• Standpunt 2: De Tora hoeft slechts gedeeltelijk gevolgd te worden
• Standpunt 3: De Tora is nog steeds van toepassing voor Israël; en voor iedereen die zich eraan wil houden
• De Tora: een gewijzigd verbond

Standpunt 1: De Tora hoeft niet gevolgd te worden

Er zijn gelovigen die ervan uitgaan dat de Tora een verouderd document is, bedoeld voor een specifiek volk, te weten de Israëlieten, gedurende een specifieke periode of tijdperk, ook wel bedeling genoemd. De bedelingtheologie wordt voornamelijk aangehangen in evangelische kringen. Deze leert dat de wet van Mozes buiten werking is gesteld door de dood van Christus. Gelovigen, zo wordt gezegd, zijn niet meer onder de wet, maar onder de genade (Romeinen 6:14) vrijgemaakt van de Wet (Romeinen 7:6).

Deze opvatting getuigt volgens Ariel & D'vorah Berkowitz van een onjuiste kijk op de aard en de bedoeling van de Tora, dat nooit bedoeld is als verlossingsdocument. In Hebreeën 8:7-13 (zie inzet) lijkt te suggereren dat de Tora heden ten dage niet gehoorzaamd hoeft te worden. We zullen echter moeten letten op de context van de brief. De brief handelt over de offer- en priesterdienst. Verzoening werd onder de wet van Mozes bereikt door het offeren van dieren. De schrijver van de brief legt uit aan Joodse gelovigen dat het offersysteem zijn hoogtepunt heeft bereikt in de ultieme verzoeningsdood van Jezus aan het kruis.

Uit Hebreeën 8 wordt duidelijk dat het oude verbond onvolmaakt was. Er was een volmaakt verbond nodig, maar dit impliceert niet dat alles uit het oude verbond onvolmaakt was. Zo besluit de profeet Zacharia zijn profetie met het beeld van een universeel Loofhuttenfeest na de komst van de Messias:

De overlevenden van de volken die Jeruzalem hebben belaagd, zullen dan jaarlijks naar de stad komen om de HEER van de hemelse machten als koning te vereren en het Loofhuttenfeest te vieren (Zacharia 14:16).

Bovendien spreekt Jesaja 2:3 erover dat 'uit Sion de wet zal uitgaan en des HEREN woord uit Jeruzalem'. Dit zou nooit gebeuren als de wet in z'n geheel onvolmaakt was. De meeste specifieke bepalingen en voorschriften die in de Tora staan zijn niet onvolmaakt, maar het offeren van dieren kon slechts tijdelijk de zonde bedekt houden. De Hebreeënbrief leert ons dat de onvolmaakte offerdienst een afschaduwing is van het volmaakte offer van Jezus.

De Tora wordt vaak uitgespeeld tegenover genade, omdat Tora foutief vertaald wordt als 'wet' in plaats van 'onderwijzing'. De betekenis van Tora is in het Hebreeuws is 'onderwijzing' en niet 'wet'. Wet en genade worden door sommige gelovigen tegenover elkaar gesteld in formuleringen als: "Met de komst van Christus is de genade als leefregel gekomen in plaats van de wet." De Tora is echter geenszins in strijd met genade. De Tora is Gods onderwijzing en bedoeld als 'opdat het u wel gaat' (Deuteronomium 6:2).

Standpunt 2: De Tora hoeft slechts gedeeltelijk gevolgd te worden

Dit standpunt wordt wel de verbondstheologie genoemd en deze wordt aangehangen in reformatorische kringen. De reformatorische visie maakt een onderverdeling van de Tora in drie categorieën: een civiele, en ceremoniële en een morele categorie. Zij plaatst de gelovigen onder het 'morele gedeelte' van de Wet van Mozes. De driedeling is echter vreemd aan de Tora zelf. De Tora wordt geen recht gedaan als de gelovigen alleen de ethische richtlijnen navolgen en de rest naast zich neerleggen. Een dergelijk onderscheid is niet Bijbels te verantwoorden, ofschoon er wel een uitzondering wordt gemaakt in het Nieuwe Testament ten aanzien van het brengen van offers. Bovendien geeft zo'n driedeling onherroepelijk hermeneutische problemen. Als wij vallen onder het morele gedeelte van de Tora, dan komen veel gelovigen in de knoop met het vierde gebod: 'Gedenkt de sabbatdag'. Deze wordt door veel christenen op de zondag toegepast, terwijl de Bijbel daar geen enkele aanleiding voor geeft.

Standpunt 3: De Tora is nog steeds van toepassing voor Israël; en voor iedereen die zich eraan wil houden

De aanhangers van dit standpunt gaan ervan uit dat de Tora ook geldt voor de gelovigen van vandaag de dag en dat in het bijzonder de Joodse volgelingen van Jezus de Tora zouden moeten navolgen. In hoofdstuk 1 hebben we gezien dat het volk Israël een bijzondere en unieke relatie hebben met de Tora"

• de Tora is een verbond tussen God en zijn volk;
• de Tora is een huwelijksovereenkomst, een ketoeba;
• de Tora is voor Israel de nationale grondwet.

Ariel & D'vorah Berkowitz benadrukken in hun boek dat niemand zijn redding kan bewerken door het volgen van de Tora. Voorts is de relatie tussen niet-Joden ten opzichte van de Tora gebaseerd op 'toestemming en aanmoediging'. In het hier besproken hoofdstuk bespreken ze een aantal Bijbelgedeelten die iets leren over de betekenis die de Tora van Israël heeft voor mensen die niet tot het volk van Israël behoren. Ze geven een Bijbelse onderbouwing voor de stelling dat de Tora van Mozes ook voor niet-Joodse volgelingen van Jezus zinvol en belangrijk is. "Door middel van de Tora leert God Zelf aan zijn kinderen hoe ze de volledige openbaring van zijn genade kunnen toepassen in hun leven. Die volledige openbaring omvat de hele Bijbel, inclusief de Tora."

Het hoofdstuk besluit met de oproep de Moadiem - de speciaal aangewezen tijden - te vieren. Dat is een cyclus van zeven of acht door God vastgestelde tijden, waarop de gelovigen samenkomen om de Heilige te aanbidden. Het zijn de feesten die in de Tora staan beschreven en die Jezus en zijn discipelen vierden. Al Gods kinderen mogen met behulp van de moadiem vieren dat Hij hen verlost heeft.

De Tora: een gewijzigd verbond

In Hebreeën 8-10 kunnen we lezen dat het Oude Verbond is gewijzigd, maar is de Tora daarmee ook op de mestvaalt beland? Wanneer de profeten over het Nieuwe Verbond schreven, hebben ze niet gezegd dat daar een nieuwe Tora bij zou horen. De profeten onderwezen in feite: 'Nieuw Verbond, zelfde Torah'. Het Nieuwe Verbond wordt gedefinieerd als de Tora in onze harten. Het Nieuwe Verbond geeft ons géén nieuwe Tora of Onderwijzing: "Zie, de dagen komen, luidt het woord des Heren, dat Ik met het huis van Israël en het huis van Juda een nieuw verbond sluiten zal. Niet zoals het verbond, dat Ik met hun vaderen gesloten heb ten dage dat Ik hen bij de hand nam, om hen uit het land Egypte te leiden: mijn verbond, dat zij verbroken hebben, hoewel Ik heer over hen ben, luidt het woord des Heren. Maar dit is het verbond, dat Ik met het huis van Israël sluiten zal na deze dagen, luidt het woord des Heren: Ik zal mijn wet in hun binnenste leggen en die in hun hart schrijven, Ik zal hun tot een G’d zijn en zij zullen Mij tot een volk zijn." (Jeremia 31:31-33)

Het nieuwe aan dit Nieuwe Verbond is dat God zijn Tora rechtstreeks in ons innerlijk grift, zoals wordt verwoord in Hebreeën 10:16. De Torah blijft ongewijzigd, zoals die altijd was. Het belangrijke verschil is echter dat deze nu niet meer geschreven is buiten onszelf, maar binnen in ons, direct in ons hart.

Jezus zei: "Denk niet dat ik gekomen ben om de Wet of de Profeten af te schaffen. Ik ben niet gekomen om ze af te schaffen, maar om ze tot vervulling te brengen. Ik verzeker jullie: zolang de hemel en de aarde bestaan, blijft elke jota, elke tittel in de wet van kracht, totdat alles gebeurd zal zijn. Wie dus ook maar een van de kleinste van deze geboden afschaft en aan anderen leert datzelfde te doen, zal als de kleinste worden beschouwd in het koninkrijk van de hemel. Maar wie ze onderhoudt en dat aan anderen leert, zal in het koninkrijk van de hemel in hoog aanzien staan" (Matteüs 5:17-19). Elk gebod of onderwijzing uit de Tora moet nu worden gelezen door de vervulling van het werk van Jezus Christus. Op welke manieren heeft Jezus de Tora vervuld?

Het sturen van een Verlosser

Jezus kwam om de belofte te vervullen die God aan Adam en Eva gemaakt had, namelijk dat God een Verlosser zou sturen. Deze belofte wordt in Genesis 3:15 voor het eerst gemaakt.

Een Nieuw Verbond

God beloofde dat Hij de God van Abraham, Isaak en Jacob en hun nakomelingen zou zijn. En dat Israël Gods volk zou zijn. Israël dwaalde af, maar de Messias zou lijden en sterven voor de zonden van Israël (Jesaja 52:13-53:12). Hij zou hun plaats innemen en de gerechtvaardigde straf ondergaan van allen die Gods Wet zouden breken (Deuteronomium 27:26; Ezechiël 18:4; Genesis 2:17, enz.). Israël was niet in staat Gods weg te wandelen. Dat was niet de schuld van de Tora, maar van het hart van de mens. God spreekt van het besnijden van het hart van de Israëlieten (Deuteronomium 30:6). En in Ezechiël 36:24-27, spreekt hij over reiniging van Israël en dat Hij ze een nieuw hart en een nieuwe geest zal geven, zodat Israël kan wandelen in Gods Tora. God spreekt in Jeremia 31:31-34 over het sluiten van een Nieuw Verbond: "De dag zal komen – spreekt de HEER – dat ik met het volk van Israël en het volk van Juda een nieuw verbond sluit..." Jezus is de vervulling van deze belofte. Jezus heeft zelf nooit ook maar iets verkeerd gedaan, maar hij heeft door zijn dood aan het kruis wel de straf gedragen die wij verdiend hebben, zoals voorzegd in Jesaja 53, Psalm 22, enz.

Mozaïsche offerstelsel

Christus is de vervulling van de offerdiensten uit het Oude Testament (zie Hebreeën 10). Het Mozaïsche offerstelsel is hiermee vervuld, maar niet beëindigd. Het offer van Jezus Christus heeft de levitische offers niet opgeheven. In de toekomstige tempel zullen nog allerlei offers worden gebracht (Jesaja 56:6-7; Jesaja 60:7; Jeremia 33:18; Zacharia 14:16-21). Dit stelsel is een beeld van de Messias die de straf van de zonde op zich zou nemen. Zowel de Levitische offers als de toekomstige offers in het Messiaanse vrederijk, zijn schaduwbeelden. De eerste waren ‘een schaduw van toekomstige heilsgoederen’ (Hebr. 10:1), de tweede zijn een schaduw van voltooide heilsgoederen.

God en je naaste liefhebben

Jezus vervult ook de Thora door ons te laten zien wat het betekent om God lief te hebben met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht en uw naaste lief te hebben als uzelf (Marcus 12:30-31). Hij is het voorbeeld bij uitstek van de liefde Gods, zoals tot uitdrukking komt in de wet van Mozes. Jezus toonde zijn liefde door de dood in te gaan als onschuldige om daar in het dodenrijk de overwinning te behalen op de dood, zodat een ieder die in Hem gelooft niet verloren gaat maar eeuwig leven heeft (Johannes 3:16).

Drie ambten

Alle Oudtestamentische priesters, profeten en koningen (uit het huis en geslacht van David) waren voorlopers en typen van respectievelijk de Grote Hogepriester, de Grote Profeet en de Koning der Koningen. In Jezus Christus zien we deze drie ambten terug: als Priester vertegenwoordigt Hij de mensen bij God; als Profeet vertegenwoordigt Hij God bij de mensen; als Koning heerst Hij namens God over de mensen.

Fundamentele betekenis van de Tora

Jezus verklaart de diepere fundamentele betekenis van de Tora. De oude rabbijnen zeiden reeds dat wanneer de Messias zal komen, Hij ons zal vertellen wat de diepere betekenis is van de Tora. Jezus toont ons de ware essentie van de geboden, zonder hierbij het werkelijke gebod geweld aan te doen. Het is een verdieping, geen verdraaiing. Neem dit voorbeeld in Matteüs:

Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: "Je moet je naaste liefhebben en je vijand haten." En ik zeg jullie: heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen, alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel. Hij laat zijn zon immers opgaan over goede en slechte mensen en laat het regenen over rechtvaardigen en onrechtvaardigen. Is het een verdienste als je liefhebt wie jou liefheeft? Doen de tollenaars niet net zo? En als jullie alleen je broeders en zusters vriendelijk bejegenen, wat voor uitzonderlijks doe je dan? Doen de heidenen niet net zo? Wees dus volmaakt, zoals jullie hemelse Vader volmaakt is (Matteüs 5:43-48).

Dit is een verdieping van Leviticus 19:17:

Wees niet haatdragend. Als je iemand iets te verwijten hebt, roep hem dan ter verantwoording en laad niet omwille van een ander schuld op je door je te wreken of wrok te blijven koesteren. Heb je naaste lief als jezelf. Ik ben de HEER.

Niet alleen je naaste liefhebben, maar ook je vijanden! En wie van ons heeft niet ten minste eenmaal gehaat in ons leven? Ik geef nog een paar voorbeelden. "Gij zult niet doden" betekent in de Tora van Christus: "Wat liefde is, hebben we geleerd van hem die zijn leven voor ons gegeven heeft. Daarom horen ook wij ons leven te geven voor onze broeders en zusters" (1 Johannes 3:16). "'Gij zult niet stelen" betekent in de Tora van Christus: "Laat wie steelt niet meer stelen, maar eerlijk de kost verdienen door zelf hard te werken om iets weg te kunnen geven aan wie het nodig heeft"' (Efeziërs 4:28). "Gij zult niet echtbreken" betekent in de Tora van Christus: "Mannen, heb uw vrouw lief, zoals Christus zijn gemeente heeft liefgehad: hij heeft zijn leven voor haar gegeven" (Efeziërs 5:25).

Lees verder

• Tora & Paulus: tuchtmeester, gehoorzaamheid en geloof
• Tora (wet): Joodse misvattingen mondelinge + geschreven Tora
• Tora (wet): verbond (God/volk), grondwet, huwelijk & Jezus
• Tora (wet): waarom zouden (Joodse) gelovigen de Tora volgen?