Zwanger worden: de innesteling

Nadat de eicel bevrucht is door de spermacel daalt het klompje cellen (ook wel zygote genoemd) af naar de baarmoeder. Daar vindt de innesteling plaats waarna het embryo zich verder kan gaan ontwikkelen. Op dat moment begint het embryo ook het zwangerschapshormoon hCG te produceren waardoor een zwangerschapstest positief zal zijn. De innesteling kan gepaard gaan met licht bloedverlies: de innestelingsbloeding. Een nieuw leven ontstaat op het moment dat een zaadcel samensmelt met een eicel. Voordat beiden elkaar echter ontmoeten heeft de zaadcel al een lange reis gemaakt. De conceptie vindt plaats in vier stappen: de eisprong, de bevruchting, de deling van de bevruchte eicel en de innesteling van de bevruchte eicel in de baarmoeder. Dit artikel beschrijft de innesteling in de baarmoeder.

Van zygote tot blastula

Twaalf tot twintig uur na de bevruchting begint de ontstane cel zich te delen. Hierbij wordt eveneens het DNA vermenigvuldigd. De deling van de cellen gaat in aan rap tempo verder terwijl het klompje cellen langzaam maar zeker afdaalt naar de baarmoeder waar het verder zal groeien tot een echte baby. Dit duurt ongeveer zeven dagen.

Een bevruchte eicel wordt ook wel een zygote genoemd. Deze zygote vormt de basis voor de morula en deelt zich tot het aangekomen is in de baarmoeder. Een deel van de morula ontwikkelt zich tot het embryo, het andere gedeelte vormt de basis voor de placenta en de beschermende vliezen die om de baby heen zitten.

De morula verandert geleidelijk aan in een bol met vocht gevulde cellen. Op het moment dat deze bol cellen innestelt wordt dit de blastula genoemd. De buitenkant van de blastula bestaat uit een enkele laag trofoblastcellen, grote platte cellen welke zich later zullen ontwikkelen tot het placenta. De binnenkant van de bol bevat een klompje cellen dat de basis van het embryo vormt.

De innesteling

Circa vijf tot zeven dagen na de eisprong bereikt de hoeveelheid progesteron een hoogtepunt. Dit heeft tot gevolg dat de groei van de bloedvaten in de baarmoeder gestimuleerd worden. Deze bloedvaten voorzien het baarmoederslijmvlies, wat de baarmoederwand bekleedt, van bloed. Dit moment valt ongeveer samen met de aankomst van de blastula in de baarmoeder waar deze zich in gaat nestelen. De innesteling mislukt echter niet zelden. Bij circa 40% van de blastula's die de baarmoeder bereikt vindt er nooit een innesteling plaats.

Hulp van trofoblastcellen

Op dat moment heeft de blastula een doorsnede van minder dan 0,2 millimeter en zweeft hij nog even rond in de baarmoeder totdat deze gereed is voor de innesteling. Ongeveer negen dagen na de bevruchting gaat de blastula zich hechten aan de baarmoederwand. De trofoblastcellen helpen hierbij door zich als het ware in het baarmoederslijmvlies te boren. Deze trofoblastcellen ontwikkelen zich vervolgens weer tot de chorionvilli of vlokken welke in een later stadium de placenta gaan vormen.

Innestelingsbloeding

De innesteling kan gepaard gaan met wat bloedverlies, de zogenaamde innestelingsbloeding. Deze innestelingsbloeding vindt dus circa een week na de bevruchting plaats, vlak voordat de vrouw normaliter ongesteld moet worden. Wanneer de blastula zich niet innestelt wordt deze afgestoten met de eerstvolgende menstruatie. Doorgaans zal de vrouw niet merken dat er een bevruchting plaatsgevonden heeft.

Voeding van de blastula en hCG

Op het moment dat de blastula zich in de baarmoederwand innestelt bestaat hij uit honderden cellen. De bekleding van de baarmoederwand wordt deels afgebroken door enzymen die geproduceerd worden door de blastula. Hierdoor ontstaat een zeer voedzaam mengsel van bloed en cellen welke de voeding van de blastula vormt. In sommige gevallen levert de bekleding van de baarmoederwand niet voldoende voeding op waarna de blastula afgebroken wordt en er een miskraam optreedt. Deze vroege miskraam is te vergelijken met een verlate en zwaardere menstruatie.

Wanneer de innesteling plaatsgevonden heeft begint de vorming van de placenta. Hierbij begint het embryo het zwangerschapshormoon humaan choriongonadotrofine (afgekort tot hCG) aan te maken. Dit is het hormoon dat een zwangerschapstest positief maakt.

Groei van het embryo

Na circa dertien dagen heeft het embryo zich volledig in de bekleding van de baarmoederwand ingenesteld. Er kan dan alsnog een vroegtijdige miskraam optreden maar dit is vrij zeldzaam na een succesvolle innesteling. Het embryo gaat vanaf dit moment zelf progesteron produceren waarmee de ontwikkeling van het baarmoederslijmvlies gestimuleerd wordt.

In dit stadium ontstaan de eerste organen. De basis voor het zenuwstelsel wordt als eerste aangelegd, vervolgens het hart.

Lees verder

• Zwangerschap: symptomen en bevestiging
• Negatieve zwangerschapstest: toch zwanger?
• Hoe werkt de digitale zwangerschapstest van Clearblue?
• Zwanger worden - de eisprong (ovulatie)
• Zwanger worden: de bevruchting