Joodse identiteit: wie is een Jood, wie is Joods?

Joodse identiteit: wie is een Jood, wie is Joods? 'Een ieder die uit een Joodse moeder is geboren of als volwassene tot het het Jodendom is toegetreden wordt beschouwd als een Jood,' zo luidt de Halacha, de rabbijnse regelgeving. U zou denken dat Messiasbelijdende Joden ook onder deze definitie zouden vallen, maar niets is minder waar. Want eeuwenlang is aan de definitie toegevoegd: "... en die niet in Jezus gelooft". Maar wat is nu echt de basis voor de Joodse identiteit?

Joodse identiteit, wie is een Jood, wie is Joods?

Joodse identiteit, wie is Joods: artikelindeling

• Wie is een Jood volgens de Halacha, de rabbijnse regelgeving?
• Het Sanhedrin of de Hoge Raad der Joden wijst Messiasbelijdende Joden
• Wat is de basis voor de Joodse identiteit
• Terug naar de bron: de Bijbel - het Woord van God
• Het onvoorwaardelijke, eeuwigdurende verbond met Abraham
• Het verbond met Abraham is het fundament voor de Joodse identiteit

Dit artikel geeft een bijbels antwoord op de vraag wie Joods is. Schrijver dezes heeft een christelijke achtergrond.

Joodse identiteit: Wie is een Jood volgens de Halacha, de rabbijnse regelgeving?

De Halacha, de rabbijnse regelgeving, geeft een nationale en religieuze definitie van wie als Jood beschouwd kan worden: 'Een ieder die uit een Joodse moeder is geboren of als volwassene tot het Jodendom is toegetreden wordt beschouwd als een Jood'.(1) Evert van der Poll schrijft dat u zou denken dat Messiasbelijdende Joden ook onder deze definitie zouden vallen, maar niets is minder waar. Want eeuwenlang is aan de definitie toegevoegd: "... en die niet in Jezus gelooft".(2) Met het Jodendom wordt bedoeld de rabbijnse religieuze traditie en een ieder die deze traditie afwijst, zet zijn Joodse identiteit in de waagschaal. Er wordt vanuit gegaan dat een Jood die in Jezus gelooft geen Jood meer is, maar een christen. Overigens geven de meeste Messiasbelijdende Joden de voorkeur aan de oorspronkelijke Hebreeuwse naam van Jezus: Jesjoea.

Ook aanhangers van andere stromingen in het Jodendom, zoals het reform-Jodendom, worden door sommige Joodsorthodoxe woordvoerders niet geaccepteerd. En aanhangers van het Karaïtisch Jodendom – een beweging die alleen de geschreven Tora accepteert en de mondelinge leer van de rabbijnen afwijst - wordt door de Rabbijns Joodse wereld algemeen niet als Joods erkend.

Joodse identiteit: Het Sanhedrin of de Hoge Raad der Joden wijst Messiasbelijdende Joden af als Joden

Het onlangs opnieuw opgerichte Joodse religieuze orgaan het Sanhedrin of de Hoge Raad der Joden, heeft in mei 2008 opgeroepen om groepen en individuen die zichzelf als Joods beschouwen en die tegelijk het christelijk geloof promoten als een deel van de Joodse identiteit, af te wijzen.(3) Individuen die het christelijke geloof belijden hebben volgens het Sanhedrin het joodse geloof vaarwel gezegd en moeten als afvalligen beschouwd, ook al blijven ze zichzelf identificeren als Jood.

De uitspraak werd genomen na een controverse naar aanleiding van een jaarlijkse Bijbelquiz waaraan tientallen Joodse jongeren van over de hele wereld meedoen. Eén van de deelnemende tieners - Bat-El Levy van 17 jaar - behoorde tot een familie van Messiasbelijdende Joden. De anti-zendingsorganisatie Yad L’Achim ontdekte dat Bat-El Levy in Jesjoea geloofde en vervolgens verzocht het Knessetlid Meir Porush van de politieke partij United Torah Judaism - een alliantie van twee ultraorthodoxe partijen - de minister van Onderwijs, Yuli Tamir, het meisje te diskwalificeren "omdat ze geen Joodse is". Een groep orthodoxe rabbijnen van wie enkele met veel gezag en statuur, schaarde zich achter deze oproep. Een woordvoerder van het ministerie van Onderwijs liet weten dat het meisje volgens de Israëlische wet Joods is en dat er derhalve geen sprake kan zijn van diskwalificatie.

Joodse identiteit: Wat is de basis voor de joodse identiteit?

Dit alles voert ons naar de vraag: Wat is de basis voor de joodse identiteit? Moeten (Messiasbelijdende) Joden hun oren laten hangen naar het oordeel van het rabbijnse Jodendom? Evert van der Poll haalt in zijn boek De Messiaanse beweging en haar betekenis voor christenen D. Brickner aan, die over dit onderwerp zegt:

• "Doordat wij geloven dat Jezus de Messias van Israël en de Verlosser der wereld is, hebben we ons in de ogen van de meeste Joden gediskwalificeerd als authentieke Joden. Ze zeggen: 'Waarom noemt u zich niet gewoon christen?' Zij onderkennen iets wat veel Joodse gelovigen weigeren in te zien. Wat wij geloven over Jezus en over onze relatie met God door Hem, druist in tegen het Jodendom... Dat komt omdat de rabbijnen, de bewaarders van het Jodendom, het niet geloven in Jezus één van de primaire aspecten van de godsdienst hebben gemaakt. Het is ons recht, ja onze plicht om te weigeren onze aanspraak op het Jood-zijn op te geven. Onze Joodse identiteit is gebaseerd op authentieke jichoes, erfgoed en zelfs op de Bijbel."(4)

Joodse identiteit: Terug naar de bron: de Bijbel - het Woord van God

Wie een antwoord wil op de vraag wie wel of geen Jood is, zal zich moeten oriënteren op de bron, dat is de Bijbel, het Woord van God. Daarin kunnen we lezen over de oorsprong van het Joodse volk en over de roeping en bestemming van Israël. Het is de God van Israël Zelf die de norm voor de joodse identiteit heeft vastgesteld. Volgens de Bijbel sloot God met Abraham in Kanaän een plechtig, onvoorwaardelijk en eeuwig verbond. Dit verbond is de werkelijke basis voor de Joodse identiteit, doch niet iedereen die van Abraham afstamt behoort tot het volk Israel. Via Abrahams zoon, aartsvader Isaak, diens zoon Jakob en zijn twaalf zonen - de twaalf stammen van Israel - werd de belofte overgedragen (Genesis 17; 26:3; 28:4; zie ook Romeinen 9:6-8). De Bijbelse definitie van een Jood is een persoon die een biologische afstammeling is van één van de twaalf zonen van Jacob.

Joodse identiteit: Het onvoorwaardelijke, eeuwigdurende verbond met Abraham

In het verbond met Abraham heeft God drie zaken vastgelegd:

1. de bijzondere relatie tussen Hem en dit volk;
2. tussen dit volk en het land Kanaän; en
3. tussen dit volk en de volken.

De bijzondere relatie tussen God en het Joodse volk
Het Abrahamitische verbond toont de bijzondere relatie tussen van een soevereine God en het volk dat Hij heeft uitverkozen: 'Ik zal hen tot een God zijn'. Het is een onvoorwaardelijk Verbond die God aan Abraham gegeven heeft en die dus niet voorwaardelijk gebaseerd is op Abrahams werken of zijn nakomelingen. Jeremia 31:1: "Te dien tijde, luidt het woord des Heren, zal Ik voor alle geslachten van Israel tot een God zijn en zullen zij Mij tot een volk zijn". Het volk Israël zal altijd blijven bestaan, zo maakt God keer op keer duidelijk.

De bijzondere relatie tussen dit volk en het land Kanaän
Voorts is volgens het Verbond het land Kanaän aan Abraham beloofd als een eeuwige bezitting (Genesis 17:8). Dit land wordt onvoorwaardelijk aan Abraham en zijn nageslacht beloofd.

De bijzondere relatie tussen dit volk en de volken
Ten derde is het volk van God er met een speciale bedoeling: "En in u zullen alle geslachten des aardrijks gezegend worden" (Genesis 12:3). Psalm 147 luidt: "Hij heeft Jakob zijn woorden bekendgemaakt, Israël zijn inzettingen en zijn verordeningen. Aldus heeft Hij aan geen enkel volk gedaan, en zijn verordeningen kennen zij niet". Het volk Israel is geroepen om Gods woorden te ontvangen, te bewaren en uit te dragen. Paulus bevestigt dit voorrecht van Israël; het voorrecht is: "Velerlei in elk opzicht. In de eerste plaats toch dit, dat hun de woorden Gods zijn toevertrouwd" (Rom. 3:2; vgl. 9:4-5; Ef. 2:11-12). God heeft Zich op soevereine en unieke wijze aan dit volk geopenbaard, opdat de hele wereld mag weten: Er is geen God, behalve de HEER. In het Nieuwe Verbond wordt verhaald over de geboorte van de Messias Jesjoea en door Zijn lijden, sterven en opstanding vervulde Hij de belofte die werd vermeld in het Abrahamitische Verbond: "En met u zullen alle geslachten des aardbodems gezegend worden". Door Jesjoea, afstammeling van Abraham, werden de volkeren gezegend doordat Hij kwam om de zonden van de wereld te dragen, waardoor allen die door het geloof deze verzoening aanvaarden, eeuwig leven ontvangen en het Koninkrijk van God binnengaan.

Het verbond met Abraham is erop gericht om het volk Israel apart te zetten van de rest van de mensheid. God wilde dat Israël Zijn wil en bedoeling voor de mensheid zou voorleven, zodat ook anderen hun vertrouwen in de God van Israël zouden gaan stellen. Israel is apart gezet om te zijn een heilige natie, gezegend door God om een zegen te worden voor anderen. Dit neemt niet weg dat iedere Jood, gelijk ieder ander mens, een zondaar is die voor zijn redding afhankelijk is van de Verlosser (Jesaja 59: 1-2, 16, 20). Zonder geloof in Jesjoea/Jezus is er géén redding. Een ieder die anders beweert, verkondigt een vals evangelie. Een belangrijk kenmerk van een vals evangelie is dat het de poort wijd en de weg breed maakt.

Joodse identiteit: Het verbond met Abraham is het fundament voor de Joodse identiteit

Het verbond met Abraham is het fundament voor de Joodse identiteit en de basis voor het voortbestaan van het volk Israel en het is daarmee het belangrijkste document voor de Jood, of hij zich daar nu bewust van is of niet. Niet de mening van mensen is maatgevend, hoe belangrijk of geleerd ze ook in de ogen van zichzelf of andere mensen mogen zijn, maar het eeuwige Woord van God. Met Abraham en zijn nakomelingen Isaak en Jakob heeft God een verbond gesloten dat nog altijd bestaat. Dat verbond heeft de basis gelegd voor de Joodse identiteit, of zoals Evert van der Poll het zegt in zijn boek De messiaanse beweging en haar betekenis voor christenen: het verbond met Abraham is maatgevend voor de Joodse identiteit. Doch het is niet uitsluitend een kwestie van afkomst, zo benadrukt hij, want 'adeldom verplicht': "Het volk heeft een erfgoed meegekregen in de vorm van de geboden en beloften van God, opdat het daaruit zou leven".(5)

Van de Messiaanse rabbi Mottel Baleston is het volgende waar gebeurde verhaal:

• "In een uitvoerige acht weken durende wekelijkse briefwisseling die ik voerde met een plaatselijke Joodse leider in een lokale krant, zette hij vraagtekens bij het recht van de leden van onze congregatie om zich te identificeren als Joods (70% van onze leden zijn [Messiasbelijdende] Joden), zonder de goedkeuring van de plaatselijke rabbijnen. In reactie daarop schreef ik: 'Het waren niet de rabbijnen van onze gemeenschap die ons Joods hebben gemaakt, maar de God van Israël en onze Joodse moeders. En het is niet aan te raden met één van hen ruzie te maken!'"(6)

Specials

• Een artikelenserie over Messiasbelijdende Joden en aanverwante onderwerpen

Noten

1. http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/Judaism/whojew1.html (voor de laatste keer geraadpleegd op 24 juni 2010)
2. Evert van der Poll: De Messiaanse beweging en haar betekenis voor christenen; Shalom Books, Putten, 2001.
3. Sanhedrin Calls to Reject ‘Messianic’ Sects: http://www.israelnationalnews.com/News/Flash.aspx/146214 (voor de laatste keer geraadpleegd op 24 juni 2010)
4. Evert van der Poll: De Messiaanse beweging en haar betekenis voor christenen; Shalom Books, Putten, 2001, p.119.
5. Ibid, p. 120.
6. THE ABRAHAMIC COVENANT - The Basis for Jewish Identity: http://www.messianicassociation.org/a-mb-abrahamic.htm (voor de laatste keer geraadpleegd op 24 juni 2010)
7. Mark Edward Sohmer: JEWISH CHRISTIANITY - Biblical Norm to Modern Contradiction; Honor's Thesis, The University of New Hampshire: 1995, Updated: 2005, p.16.
8. Fruchtenbaum, Arnold: Hebrew Christianity - Its Theology, History and Philosophy, Ariel Ministries, 1983, p.8.
9. Rabbijn S.Ph. de Vries Mzn.: Joodse riten en symbolen; Arbeiderspers, Amsterdam, 5e druk 1968, p.181.

Lees verder

• Joodse identiteit Messiaanse Joden: waarom deze behouden?
• Joodse identiteit Messiasbelijdende Joden: geboden OT-Tora
• Messiaanse profetie: 'Messiaanse Psalmen' van Norbert Lieth
• Messiasbelijdende Joden: wat zijn Messiaanse Joden?
• Drie-eenheid in Oude Testament: 'echad' in Deuteronomium 6:4