recensie

Boekrecensie: De Groote Zijderoute, Marc Helsen

Een turf van een boek dat de reis van Marc Helsen beschrijft van Londen naar China, Marco Polo achterna. In het tweede deel van het boek beschrijft Marc Helsen de terugreis op een moto, een Royal Enfield. Ditmaal langs een andere route en met twee maten. Zeven maanden reizen in totaal en heel wat artikels in de krant Het Nieuwsblad voor de lezers. Artikels die daarna worden herwerkt en in boekvorm gegoten: De Groote Zijderoute. Hou je van reizen, van het Midden-Oosten en van Azië, of wil je iets meer te weten komen over deze streek, dan is dit boek zeker een must.

Het begin en het ontstaan

Trigger

Het lezen van het boek "In Xanadu" van William Dalrymple. Het verhaal van Marco Polo's reis naar China via de Zijderoute. Het feit dat Marco Polo een (voor)naamgenoot van hem is. Deze ingrediënten volstaan om Marc Helsen zin te doen krijgen om Marco Polo achterna te reizen, via dezelfde route. Wanneer hij zijn hoofdredacteur heeft overtuigd van het feit dat zijn belevenissen wel iets voor artikels in de krant Het Nieuwsblad zijn, is journalist Marc Helsen niet meer te houden.

Een reis van zeven maanden

Hij is vertrokken voor een zeven maanden lange reis, eerst van België naar China over de zijderoute, daarna terug op een oude Enfield samen met twee maten via een andere route. In het boek lezen we zijn belevenissen doorheen heel wat landen. Met politieke en economische toelichtingen, maar ook met details over bevolking en plaatselijke gewoonten en gebruiken.

De Groote Zijderoute, deel I: Van België naar China

België - Midden-Oosten

Marc Helsen vertrekt in België met het vliegtuig naar Londen. Daarna gaat het van Londen met de Orient Express naar Venetië. In de trein kom je via gesprekken met een medereiziger vanalles te weten over de verschillende wagons van de Orient Express. Daarna wordt het met het vliegtuig naar Israël. Hij bezoekt hier een paar grote steden en de belangrijkste monumenten, trekt naar de Golanhoogte en naar de Gazastrook. Hij luistert naar verhalen van beide partijen, objectief, zonder te oordelen. Daarna vliegt hij met een vliegtuig naar Jordanië. Van Amman gaat hij naar het Zuiden tot Petra. Daarna gaat hij terug noordwaarts. Zijn volgende bestemming is Syrië. Hier bezoekt hij o.a. het Romeins theater in Bosra, Damascus, Palmyra, le Krak des Chevaliers en Aleppo.

Turkmenistan - Peking

Met het vliegtuig gaat hij daarna terug naar Istanbul, van waaruit hij met een ander vliegtuig naar Turkmenistan vliegt. Doortocht door het land, bezoek aan heel wat moskeeën en dan Oezbekistan binnen. Hier ook reis doorheen het hele land tot in Taskent. Hier is vooral het bezoek aan Samarkand uitgebreid beschreven. In Taskent weer het vliegtuig op, richting Biskek in Kirgizstan. Verblijf bij nomaden in hun joertsen, in the middle of nowhere. Groene vlaktes en hoge bergen staan hier op het menu. En dan de Torugart-pas over, de poort naar China. Het laatste stuk van de reis voert doorheen China naar Peking. Hier o. a. een boeiende uitleg over het maken van zijde, het bezoek aan de Chinese Muur en het terracottaleger en een ontvangst door verantwoordelijken van de Chinese vestiging van het Belgische Janssen Pharmaceutica in Xian! Ook een bezoek aan de Marco Polobrug mag niet ontbreken. Peking is de aankomstplaats voor het eerste deel van de reis, die grotendeels per vliegtuig, trein, bus en auto werd afgelegd.

De Groote Zijderoute, deel II: van China terug naar huis met een Enfield

Met de Royal Enfield van Nepal naar Iran

Vanuit Peking gaat het met het vliegtuig via Bangkok in Thailand naar Kathmandu in Nepal. Daar worden dan drie Royal Enfields aangekocht, want de tocht gaat verder met twee maten. Marc Helsen heeft nog nooit op een moto gezeten en krijgt zijn eerste rijlessen in het drukke verkeer van de Nepalese hoofdstad. Ook het bijwonen van een lijkverbranding staat nog op het programma. En dan is het tijd om de terugweg aan te vatten, niet zonder dat de motoren eerst worden ingezegend door monniken. Na Nepal volgt dan een tochtje door het Noorden van India. Tussen Bareilly en Agra gaat Marc Helsen onderuit op de Gangesbrug. Hij bezeert zijn hand en zijn been en zal nog enkele weken last hebben van de gevolgen van de valpartij. In Agra wordt natuurlijk een bezoekje gebracht aan de Taj Mahal. Na Indië, waar één van zijn metgezellen terug naar huis vliegt, volgt Pakistan. Daar worden ze geconfronteerd met een stevige zandstorm, voor ze Iran kunnen binnenrijden. Ook in Iran wordt er overnacht bij nomaden in de woestijn.

Turkije - België

Na Iran volgt Turkije en een beklimming van de berg Nemrut met de wereldberoemde beelden. Eenmaal in Istanbul de Bosporus-brug over wenkt het westen. Na Turkije gaan ze Bulgarije door. Gedaan met moskeeën, hier zijn de kerken terug. Na Bulgarije volgt Joegoslavië. Hier worden ze leeggezogen door hebberige grenswachters en dus besluiten ze maar snel door te gaan naar Oostenrijk via Slovenië. Na het onderhandelen in het oosten volgt de papierwinkel van het westen. Gedaan met improviseren, terug pure ernst. Hier lachen de grenswachters niet meer, alles moet volgens het boekje. Daarna nog Duitsland door en dan snel terug naar huis, naar België. Het einde van de reis brengt een tweestrijdig gevoel met zich mee: het blij zijn van het naar huis gaan en het triest zijn omdat de reis gedaan is en de vrijheid moet worden opgegeven. Een gevoel dat vele reizigers zullen herkennen en begrijpen.

Persoonlijke visie

De Groote Zijderoute is een turf van een boek. Het boek bevat maar 430 bladzijden, maar het zijn piepkleine lettertjes, dus reken maar 700 à 800 bladzijden in grote druk. Het leest niet echt vlot, het is niet spannend, er zijn geen cliffhangers. Toch is het heel interessant en wil je verder lezen omdat elk land zo uitvoerig en van binnenuit wordt beschreven. Je krijgt heel wat details over bepaalde gebruiken en specifieke weetjes die je maar kan te weten komen door te praten met locals. De foto's zijn prachtig en illustreren goed de tekst. In het boek komen geen emoties te pas. Alles wordt heel objectief beschreven, zonder een standpunt in te nemen. Dit komt mede door het feit dat de schrijver journalist is en dat de stukken eerst in de krant zijn verschenen. Heeft de schrijver last van heimwee, moeilijke momenten? Dat komen we niet te weten. Ook grappig is dat het boek van 2003 is, dus al een beetje gedateerd. De beschrijving van Bam in Iran is prachtig, de foto's ook, maar ondertussen is er wel een aardbeving geweest die de halve stad heeft platgelegd. Ook de beschreven politieke en economische situaties zijn ondertussen flink veranderd. Het boek doet wel zin krijgen om meer te leren over Marco Polo en ook zijn versie van de reis eens te lezen. Ook krijg je na het lezen zin om bepaalde gebieden zelf te gaan bezoeken. Kortom, het boek is een aanrader voor wie van reizen houdt en nog meer voor wie van het Midden-Oosten en Azië houdt of er een reis naartoe plant.