Het overwinnen van rijangst

Het overwinnen van rijangst Menig persoon heeft het wel eens benauwd gehad tijdens het inhalen van een flinke vrachtwagen of het rijden door een lange tunnel. Maar structurele angst tijdens het autorijden of het vermijden van het zelf besturen van een auto, is heel wat anders en een serieus probleem. Bijna zeven miljoen Nederlanders hebben een rijbewijs, maar velen durven niet (meer) de weg op. Toch zijn er verschillende manieren om deze rijangst te overwinnen.

Wat is (structurele) rijangst?

Op onze drukke verkeerswegen zijn er tal van situaties waarin angst en onzekerheid tijdens het autorijden kunnen ontstaan. In- en uitvoegen van snelwegen, inhalen van ander verkeer, in een file belanden, door tunnels rijden, enz. Bijna iedereen heeft daarom wel eens last van angst op de weg. Het grootste deel van de bestuurders blijft echter autorijden, meestal omdat dit onvermijdelijk is in combinatie met hun werksituatie of de angst van tijdelijke aard is, bijvoorbeeld na een ongeval. Er is echter ook een grote groep mensen die het autorijden vermijdt. Ondanks het bezit van hun rijbewijs, durven ze niet meer achter het stuur of vermijden ze bepaalde wegen en rijden ze alleen in de bebouwde kom of op binnenwegen. Structurele rijangst is steeds terugkerende angst voor het autorijden dat de rijstijl en verkeersveiligheid beïnvloedt. Men is onzeker op de weg en een gevaar voor de andere weggebruikers.

Symptomen van rijangst

Iedereen die last heeft van rijangst, zal de symptomen van rijangst direct herkennen. Uiteraard kan de rijangst zich op verschillende manieren uiten. De meeste mensen hebben last van hyperventilatie, dat gepaard kan gaan met zweten, trillende armen en benen, misselijkheid, verminderd zicht, sterke angstgevoelens en geen overzicht meer hebben. In het ergste geval ontstaat een paniekaanval en kan men een gevaar op de weg zijn. Rampgedachtes kunnen ontstaan en de meeste mensen willen maar één ding: uit de auto! Het vermijden van bepaalde verkeerssituaties is het gevolg of het autorijden volledig vermijden. Het is ook mogelijk dat iemand voor zichzelf veilige situaties moet aanhouden, bijvoorbeeld dicht bij een vluchtstrook blijven rijden, altijd iemand anders meenemen tijdens een autorit of nooit verkeer inhalen. Onder deze condities kan dan worden doorgereden, maar men is niet vrij van de angst en de kans is groot dat deze in grotere mate terugkeert als de veilige situatie ineens verandert.

Psychologische hulp

Het is absoluut niet vreemd om met rijangst psychologische hulp te zoeken. Vaak speelt ook faalangst een grote rol en heeft de angst ook invloed op andere levensvlakken van de persoon met rijangst. Dit uit zich bijvoorbeeld in onzekerheid naar anderen of een andere angststoornis, zoals pleinvrees. Een psycholoog weet vaak de diepere achtergrond te achterhalen en de werkelijke oorzaak van de angst aan te pakken, zoals bijvoorbeeld faalangst. De angst voor het andere wegverkeer en het het idee te falen tijdens het autorijden, kan dan worden aangepakt door meer zelfvertrouwen op te bouwen d.m.v. gesprekken. Twee andere manieren zijn:

Cognitieve gedragstherapie

De cognitieve gedragstherapie gaat ervan uit dat gedachten, gevoelens en gedrag op een bepaalde manier met elkaar verbonden zijn. Iemands gedachten beïnvloeden zijn of haar gevoelens en (rij)gedrag. Negatieve gedachten zoals ‘ik kan niet autorijden’ of ‘ik blijf angst houden tijdens het autorijden’ blijven het autorijden beïnvloeden. Een mogelijke oplossing is dan het autorijden toch op te pakken en steeds de grenzen op te zoeken. Hiermee kan worden ondervonden dat het rijden toch beter gaat of meevalt. Hierdoor wordt meer zelfvertrouwen opgebouwd en kan de angst steeds meer overwonnen worden. Vergelijk het met iemand die onder een ijskoude douche stapt. De eerste reactie is grote schrik en terugdeinzen voor de kou. Stapt de persoon vervolgens toch onder de waterstralen, dan kan op een gegeven moment gewenning optreden. Men moet de heuvel op, maar overwint deze en daarmee ook de negatieve gedachten. Deze ‘heuvel’ wordt als het goed is steeds lager en met het overwinnen van de rijangst verdwijnen de drempels. Door herhaling treedt gewenning op en verdwijnen de negatieve gevoelens en angsten.

EMDR: verwerken van trauma’s en nare ervaringen

Mogelijke oorzaken van rijnangst is een zeer nare (rij)ervaring of ander opgelopen trauma. Men heeft bijvoorbeeld een groot ongeval overleefd, maar daarna nooit meer durven te chaufferen. Of iemand heeft in zijn of haar jeugd last van epilepsie gehad en krijgt dezelfde angstbeelden terug tijdens het autorijden. De psycholoog kan dan de procedure van EMDR opstarten. EMDR is een combinatie van verschillende elementen van andere therapieën. Er wordt gevraagd een situatie in gedachten te nemen die het meest angstvol en dramatisch is. Met hulp van afleidende stimulus, dat is het met de ogen volgen van de vingers van de therapeut of geluidjes die link en rechts worden gehoord, worden de angstgevoelens en emoties bij deze traumatische herinnering afgezwakt. Het is minder erg om aan de situatie te denken. Al na drie of vier zittingen blijken veel mensen duidelijk vooruitgang te boeken door deze therapie. Voor meer informatie hierover kunt u het beste contact opnemen met een erkende psychologenpraktijk of erkend psycholoog.

Cursussen rijangst

Je wordt ermee overspoeld op internet: cursussen rijangst. Toch kan zo’n training ervoor zorgen dat de rijangst overwonnen wordt. Een gespecialiseerde rijinstructeur bij de plaatselijke rijschool begeleidt u tijdens het autorijden en de angstsituaties worden serieus aangepakt. Ook het missen van rijervaring kan een oorzaak zijn van rijangst en vooral om die reden zijn deze cursussen zeer effectief in het aanpakken van rijangst en onervarenheid. En soms hoeven het maar enkele lessen te zijn, om de angst te overwinnen.
© 2010 - 2024 Nicolette, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Rijangst, opeens doodsbang om in de auto te rijdenRijangst, opeens doodsbang om in de auto te rijdenZaken als vliegangst en hoogtevrees kennen de meeste mensen wel. Maar er is ook zoiets als rijangst. Daarbij zijn mensen…
Hoe kom je van rijangst af?Hoe kom je van rijangst af?Het is niet iets waar we graag over praten, maar veel mensen hebben in meer of mindere mate rijangst. Dit betekent dat j…
Plotselinge rijangst signaal van stress en overspannenheidPlotselinge rijangst signaal van stress en overspannenheidNa jaren met zelfvertrouwen aan het drukste snelverkeer te hebben deelgenomen, kan het je opeens overkomen dat je regelm…
Rijangst: onderzoek, tips en feiten van Psychologie MagazineRijangst: onderzoek, tips en feiten van Psychologie MagazineRijangst. Het kan een logische en tijdelijke fase zijn als je bijvoorbeeld net een ongeluk hebt zien gebeuren, of bijna…

Rijbewijs voor slechtzienden met de telescoopMensen die slechtziend zijn, kunnen in bepaalde gevallen toch hun rijbewijs halen. Dit kan door gebruik te maken van een…
Verkeersborden GhanaVerkeersborden GhanaVerkeersborden Ghana. Ghana -de vroegere Goudkust- is sinds 1957 onafhankelijk. Tot die tijd was “de Goudkust” een kolon…
Reactie

P. Bormans, 16-09-2011
Tijdens een excursie op Gozo tijdens onze 2de vakantiedag op Malta in mei jl. crashte onze bus op een helling. We kwamen er gelukkig lichamelijk ongedeerd, maar met knikkende knieen vanaf. Wat nu? Naar huis vliegen De rest van onze vakantie uitzitten op onze hotelkamer? Of toch deelnemen aan de overige busexcursies? We hebben gekozen voor het laatste in de hoop onze belevenis zo gauw mogelijk te vergeten. De excursies waren mooi, maar de busritten zenuwslopend. Hebben we de juiste beslissing genomen? Reactie infoteur, 18-09-2011
Beste heer/mevrouw Bormans,

Ten eerste heel fijn dat u ongedeerd uit het ongeluk bent gekomen en wat een moed om toch weer in de bus te stappen. Wel lastig om te beoordelen of u de juiste belissing genomen hebt. Ik ben geen psycholoog, maar uit eigen ervaring weet ik dat het goed is om je niet te verstoppen voor traumatische ervaringen en toch de confrontatie weer aan te gaan. Door toch weer in de bus te stappen, hebt u in elk geval genoten van mooie excursies i.p.v. u waarschijnlijk heel vervelend te voelen op de hotelkamer. Ook bent u de confrontatie aangegaan. Als u het niet gedaan had, was de drempel om nog eens een busrit te maken misschien wel steeds groter geworden, met alle vervelende gevolgen vandien. Ik denk daarom dat u de juiste beslissing gemaakt hebt. Waarschijnlijk zal deze angst steeds meer afvlakken en tenslotte (hopelijk) verdwijnen.

Ik hoop uw vraag naar tevredenheid te hebben beantwoord.

Met vriendelijke groet, Nicolette

Nicolette (61 artikelen)
Gepubliceerd: 06-08-2010
Rubriek: Auto en Vervoer
Subrubriek: Verkeer
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.