Luieruitslag: symptomen, oorzaak en behandeling bij een baby

Luieruitslag: symptomen, oorzaak en behandeling bij een baby Luieruitslag bij een baby is een ontsteking van de huid in het luiergebied als gevolg van vooral de urine en ontlasting in de luier. Daarom is het van belang een baby tijdig te verschonen. Bijna alle baby's hebben wel eens last van luiereczeem. Vooral wanneer de baby gevoelig is voor eczeem. Doch in de eerste 3 levensweken komt luiereczeem vrijwel niet voor. Vanaf de derde levensweek kan het eczeem tot ontwikkeling komen. Bij luieruitslag zijn de billetjes van de baby vaak aangedaan. De liezen en de bilplooi blijven vaak gespaard. Luiereczeem is niet gevaarlijk. Wel kan de baby er veel last van ondervinden en om die reden veel huilen. In sommige gevallen kan luieruitslag gepaard gaan met een schimmelinfectie. Luieruitslag bij een baby kun je voorkomen of behandelen door het luiergebied schoon en droog te houden. Bij het verergeren van de klachten of wanneer het kind pijn heeft, kan het nodig zijn dat de huisarts een zalfje voorschrijft.

Wat is luiereczeem of luieruitslag?

Rode en geïrriteerde huid

Luiereczeem of luieruitslag is een ontsteking van de huid in het luiergebied, vaak op de billetjes. Het kenmerkt zich door een rode en geïrriteerde en soms kapotte huid. Luiereczeem wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren:
  • opeenhoping van vocht;
  • maceratie (verweking van de huid);
  • langdurig contact met urine en ontlasting;
  • warmte; en
  • wrijving.

Urine en ontlasting

Van deze factoren is vooral langdurig contact met urine en ontlasting (vooral diarree) een risicofactor. Luiereczeem kan gepaard gaan met een bacteriële of een candida-infectie.

Oorzaak van luieruitslag bij een baby

Luieruitslag kan worden herleid tot een aantal oorzakelijke factoren:

Irritatie van ontlasting en urine

Langdurige blootstelling aan urine of ontlasting kan de gevoelige huid van een baby irriteren. Je baby kan meer vatbaar voor luieruitslag zijn als hij of zij vaker moet poepen of last van diarree heeft, omdat uitwerpselen meer irriteren dan urine.

Schuren of te wrijven

Nauwsluitende luiers of kleding die wrijft tegen de huid van de baby kan leiden tot uitslag.

Irritatie door een verzorgingsproduct

De huid van je baby kan reageren op babydoekjes, een nieuw merk wegwerpluiers, of een wasmiddel of wasverzachter die je gebruikt om katoenen luiers te wassen. Andere stoffen die kunnen irriteren zijn ingrediënten in babylotions, poeders en oliën.

Bacteriële of schimmelinfectie

Wat begint als een eenvoudige huidinfectie kan zich uitbreiden naar de omliggende regio. De billen, dijen en genitaliën zijn uitermate kwetsbaar, want het is warm en vochtig. Dit vormt daardoor een ideale voedingsbodem voor bacteriën en schimmels. Deze uitslag kan worden aangetroffen in de plooien van de huid, met roodheid en uitslag.

Nieuwe voedingsmiddelen

Wanneer baby's beginnen met het eten van vast voedsel, kan hun ontlasting veranderen. Dit verhoogt de kans op luieruitslag. Veranderingen in de voeding van je baby kan ook wijzigingen aanbrengen in de frequentie van de ontlasting, wat kan leiden tot een verhoogde kans op luieruitslag. Als je baby borstvoeding krijgt, kan hij of zij luieruitslag ontwikkelen in reactie op iets wat de moeder heeft gegeten.

Gevoelige huid

Baby's met bepaalde huidaandoeningen, zoals atopisch eczeem of seborrhoïsch eczeem, hebben meer kans op luieruitslag.

Gebruik van antibiotica

Antibiotica doden bacteriën. Het nadeel van antibiotica is alleen dat het middel geen onderscheid maakt tussen 'slechte' en 'goede' bacteriën. Hierdoor kunnen bacteriën die de groei van gist in toom houden worden uitgeput, wat resulteert in luieruitslag als gevolg van een schimmelinfectie. Het gebruik van antibiotica verhoogt ook het risico op het krijgen diarree. Baby's die borstvoeding krijgen van een moeder die antibiotica krijgt, hebben ook een verhoogd risico op luieruitslag.

Wie krijgen luiereczeem of luieruitslag?

Bijna alle baby's

Bijna alle baby's hebben wel eens luieruitslag. Doch in de eerste 3 levensweken komt luiereczeem vrijwel niet voor. Vanaf de derde levensweek kan het eczeem tot ontwikkeling komen. De piekincidentie ligt tussen 9-12 maanden. Luiereczeem kan invloed hebben op mensen van alle leeftijden luiers dragen, in het bijzonder ouderen.

Eczeem op arm bij baby / Bron: IStock.com/TaborskEczeem op arm bij baby / Bron: IStock.com/Taborsk

Atopisch eczeem

Personen met een medische voorgeschiedenis van (atopisch) eczeem, zijn over het algemeen gevoeliger voor luieruitslag.

Luieruitslag symptomen

Verschijnselen

Luiereczeem of luieruitslag is een ontsteking van de huid gebied dat door de luier bedekt wordt. Vaak zijn de billetjes van de baby aangedaan. De liezen en de bilplooi blijven vaak gespaard. Naast roodheid, kunnen kloofjes, blaasjes, wondjes of schilfering voorkomen. Een baby kan er behoorlijk last van hebben en veel huilen. Het doet pijn wanneer de geïrriteerde, kapotte plekjes in contact komen met urine of ontlasting.

Secundaire bacteriële infectie of gistinfectie

Het kan gepaard gaan met een secundaire bacteriële infectie of gistinfectie. Bacteriële infecties bij luiereczeem zijn een zeldzaamheid. Een candida-infectie komt vaker voor. De belangrijkste gistsoort is de Candida albicans, welke uitstekend gedijt in een warme en vochtige omgeving zoals het luiergebied, vooral als de huid al wat beschadigd is geraakt door het eczeem. Bij een massale gistinfectie wordt niet meer over een luiereczeem, maar over een candida-infectie gesproken. Een candida-infectie is te herkennen aan de schilferende randjes van de vrij scherp begrensde rode plekken en de zogenoemde 'satellietlaesies' of 'eilandjes voor de kust'. Dat zijn kleine rode vlekjes met een schilferend randje net buiten de grote rode plekken.

Diagnose en behandeling

Op grond van het klinische beeld wordt de diagnose gesteld. Aanvullend onderzoek is vaak niet nodig.

Luiereczeem behandeling

Zelfzorg

De beste manier om luieruitslag te voorkomen en te behandelen is om het luiergebied schoon en droog te houden. Luiereczeem kan op de volgende manier behandeld worden:
  • Gebruik kwalitatief goede wegwerpluiers, welke goed absorberende gels bevatten waardoor de huid langer droog blijft. De binnenbekleding van de luier moet van een zacht materiaal gemaakt zijn. Dit voorkomt wrijving en irritatie.
    Huisarts onderzoekt baby / Bron: Istock.com/Zdenka DarulaHuisarts onderzoekt baby / Bron: Istock.com/Zdenka Darula
  • Verschoon de luiers regelmatig, zodat de urine of ontlasting de billen zo kort mogelijk irriteert.
  • Verschoon vooral een kind met luieruitslag vaak.
  • Maak de billetjes bij elke verschoning schoon met een washandje met schoon water.
  • Gebruik bij luieruitslag geen zeep of geparfumeerde schoonmaakdoekjes. Deze producten kunnen extra irritatie geven.
  • Breng voor het aantrekken van elke schone luier zinkzalf (sudocrem) of zinkolie op de huid aan.
  • Breng de luier niet te strak aan. Strakke luiers verhinderen een luchtstroom in de luierregio, waardoor er een vochtige omgeving ontstaat die gunstig is voor luieruitslag. Strakke luiers kan ook leiden tot wrijving bij de taille of dijen.
  • Na het verschonen van je baby, moet je je handen goed wassen. Dit voorkomt de verspreiding van bacteriën of gisten naar andere delen van het lichaam van je baby, of aan andere kinderen.

Professionele medische zorg

Bij het verergeren van de klachten of wanneer het kind pijn heeft, kan het nodig zijn tijdelijk een lichte hormoonzalf toe te passen op de ontstoken huid. De huisarts kan deze zalf voorschrijven. Bij een candida-infectie kan door de huisarts een anti-gist crème worden voorgeschreven.

Lees verder

© 2011 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Luieruitslag bij baby'sLuieruitslag bij baby'sLees hier alles over luieruitslag en wat je er tegen kunt doen. Hier kun je de oorzaken van luieruitslag vinden.
Luieruitslag, voorkomen en genezenLuieruitslag, voorkomen en genezenElke baby heeft het wel eens, luieruitslag. het is een veel voorkomend en vervelende uitslag op de plek waar de luier zi…
Luieruitslag baby: preventie en behandelingLuieruitslag baby: preventie en behandelingEen veel voorkomend en vervelend kwaaltje bij baby’s is luieruitslag, ook wel luiereczeem genoemd. Luieruitslag bij een…
Luieruitslag: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaakLuieruitslag: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaakLuieruitslag (ook wel luiereczeem of luierdermatitis genoemd) ziet er naar uit. De huid in het luiergebied kleurt rood.…

Pseudojicht: oorzaak, symptomen, behandeling, kristallenPseudojicht: oorzaak, symptomen, behandeling, kristallenJichts, symptomen, voet, voeding. Pseudojicht oftewel kalkjicht komt vooral bij mensen van 65 jaar voor. Vrouwen hebben…
8 manieren om stinkende adem te verhelpenJe kent het wel mensen met een stinkende adem of misschien heb je zelf wel een stinkende adem. Dit is heel vervelend wan…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/katrinaelena
  • Mayo Clinic. Diaper rash: Causes. http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diaper-rash/basics/causes/con-20019220 (ingezien op 11-2-2017)
  • Afbeelding bron 1: IStock.com/Taborsk
  • Afbeelding bron 2: Istock.com/Zdenka Darula
Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 17-04-2023
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.