Strafrecht & Gerechtelijk Vooronderzoek

Het Strafrecht en het Gerechtelijk Vooronderzoek. Na opsporing van strafbare feiten (a.h.v. de strafwet- gevingen) c.q. het politieonderzoek in de eerste fase, gaat men over tot het gerechtelijk vooronderzoek (indien nodig). Welke maatregelen kunnen nu genomen worden bij het vooronderzoek? Wanneer wordt er een bevel tot huiszoeking gegeven? En welke voorwerpen kan men dan in beslag nemen? Antwoorden op deze vragen vind je in dit artikel over strafrecht en gerechtelijk vooronderzoek.

Strafrecht Strafwetgeving

Wetboek van Strafrecht. In het strafrecht is het Nederlands Wetboek van Strafrecht (1886) een belangrijk gegeven. Het Wetboek van strafrecht is echter niet de enige wet op basis waarvan de rechter overtredingen en misdrijven kan straffen. Er is in een groot aantal wetten -op allerlei maatschappelijke gebieden- de mogelijkheid van strafrecht opgenomen, waarbij strafbare feiten en gestelde sancties zijn omschreven, zoals o.a:

• WVW (Wegen Verkeers Wet), m.n. artikel 26: het rijden onder invloed
• WED (Wet Economische Delicten)
• AMvB (Algemene Maatregelen van Bestuur), een Ministeriële Verordening
• APV (Algemene Politie Verordening), die door elk Gemeentebestuur kan worden opgelegd

Controle naleving Strafwetgeving. De politie controleert in eerste instantie de naleving van de strafwetgeving. Andere opsporingsambtenaars zijn o.a.:

• Douane (en Marechaussee)
• Ambtenaren Belastingdienst
• Ambtenaren diverse Ministeries

Laatstgenoemden betreffen ambtenaren van ministeries die speciaal belast zijn met een toezichthoudende taak in de diverse controle- en inspectiediensten. Bovenstaande wordt ook en uitgebreider besproken in Strafrecht & Politie.

Strafrecht en Gerechtelijk Vooronderzoek

De taken van de politie voorafgaande aan het Gerechtelijk Vooronderzoek worden besproken in drie artikelen. Met name artikel Strafrecht & Politie - Verhoor Proces-verbaal gaat in op de laatste fase alvorens -indien nodig- het gerechtelijk vooronderzoek wordt gestart. Na de verrichtingen van de politie -het politieonderzoek- in zake strafbare feiten, komt een zaak in handen van een Rechter-commissaris en begint het Gerechtelijk Vooronderzoek, vooruitlopend op de behandeling van de zaak ter zitting van de rechtbank. De politie zal alleen dan nog ingeschakeld worden als de Rechter-commissaris oordeelt dat nader feitelijk politieonderzoek noodzakelijk is.

Maatregelen Vooronderzoek

Machtiging Huiszoeking Aftappen. De Rechter-commissaris kan de politie verzoeken op een bepaald adres huiszoeking te doen of ergens een telefoonlijn af te tappen. Ook al heeft de politie het al eerder tijdens hun onderzoek gewenst geacht om dergelijke maatregelen te nemen, dit mag pas officieel indien er een machtiging komt van de Officier van Justitie of de Rechter-commissaris. Wel kan de politie tijdens het politieonderzoek in de eerdere fase, een verzoek tot deze machtiging (huiszoeking/aftappen) indienen.

Huiszoeking Procedure

Huiszoeking. De politie en ook andere medewerkers van justitie hebben de mogelijkheid tot huiszoeking over te gaan, indien de verdenking bestaat dat in een woning strafbare feiten worden/werden gepleegd of voorwerpen aanwezig zijn, die volgens de wetgeving in beslag genomen kunnen worden.

Huiszoekingsbevel. Men is alleen verplicht toegang tot erf of woning te verlenen, nadat een bevel tot huiszoeking is getoond door de politie (zoals vaak in Amerikaanse films te zien is).
Inhoud bevel. De inhoud van het huiszoekingsbevel kan echter een vrij algemene strekking hebben, zodat adres en huisnummer van de woning er niet in staan. Voldoende is dat het bevel de machtiging van de officier van justitie (respectievelijk de Rechter-commissaris) vermeldt en tevens het doel waartoe dit bevel is uitgevaardigd. In dit geval kan dan worden overgegaan tot in beslagneming van bepaalde voorwerpen.

In Beslagname Voorwerpen

In Beslagneming. Voor zover er niet eerder door de politie (zie Strafrecht & Politie - Wetsovertreding) bij het onderzoek aan lichaam en kleding voorwerpen in beslag genomen zijn, kan dit verder op last van de Rechter-commissaris -indien nodig- gelijktijdig met een huiszoeking plaatsvinden.

Voorwerpen Beslagname. Vatbaar voor het beslag zijn die:

• voorwerpen waarmee een strafbaar feit is gepleegd (b.v. mes, pistool, koevoet etc. van de verdachte)
• zaken die de waarheid aan het licht kunnen brengen (correspondentie, computerbestanden etc.)
• zaken die volgens de wet verboden zijn om te verhandelen of in het bezit te hebben (zoals vals geld, harddrugs als heroïne, bedorven levensmiddelen of nepmerken als echt verkocht in een winkel etc).

Hierna volgt de fase van voorlopige in hechtenis neming en voorgeleiding.

Lees verder

• Strafrecht & Politie 1 - Taken Politie
• Strafrecht & Politie 2 - Wetsovertreding
• Strafrecht & Politie 3 - Verhoor Proces-verbaal
• Strafzaken & Straffen