Vanille, een belangrijke specerij

Vanille komt van het Latijnse woord vagina. We weten allemaal wat dat betekent. Dit vanwege de bloemvorm. De vanille plant is een soort klimmende orchidee. Madagaskar is de grootste vanille producent ter wereld. Na saffraan is vanille het duurste specerij ter wereld, vandaar dat bijna alle vanillesmaken tegenwoordig afkomstig zijn van vanilline.

Vanille, wat is dat?

De vanille-orchidee krijgt na drie jaar groeien bloemen en na bestuiving ontwikkelen deze zich tot lange peulen. De bestuiving vindt plaats door een bepaald soort bijen (Melipone bijen), wanneer deze bijen niet voorradig zijn, moet de bestuiving met de hand plaatsvinden. Een tijdrovend karwei. De peulen worden geplukt en daarna korte tijd in kokend water gedaan om de groei te stoppen. In jute zakken verpakt blijven de bonen drie dagen zweten voordat ze drie maanden lang iedere dag in de zon gedroogd worden. Zo ontstaat uiteindelijk het vanillestokje. Niet alle vanille die wij kennen komt echter van het vanillestokje. De meeste kunstmatige vanille producten worden vervaardigd uit lignine. Lignine komt voor in hout en is een bijproduct van papierpulp. Het wordt gebruikt als lijm (voor linoleum) en als grondstof voor chemisch vervaardigde Vanilline (vanille) en dimenthylsulfoxide (grondstof voor oplosmiddelen, schoonmaakmiddelen en medicijnen).

Natuurlijk vanille

Coca-Cola is de grootste verbruiker van natuurlijk vanille. Ze gebruiken het in kleine hoeveelheden in alle Coca-Cola, maar vooral voor de Coca-Cola Vanilla. Coca Cola Vanilla wordt verkocht in Australië, Amerika, Finland, Frankrijk, Duitsland, Ierland, Hongarije, Maleisië, Mexico, Nieuw-Zeeland, Polen, Rusland, Singapore, Zuid-Afrika, Oekraïne en het Verenigd Koninkrijk. In Nederland is deze Cola-variant alleen te koop bij de Jumbo supermarktketen. Ook in Leonidas bonbons en Haägen-Daz ijs zit natuurlijk vanille. De meeste natuurlijke vanille is afkomstig van Madagaskar, maar de beste vanille ter wereld wordt verbouwd in Tahiti. Dit is ook de duurste vanille, maar de smaak is uitstekend en de bonen zijn dik. Deze vanille wordt Vanilla Thaitensis genoemd.

Natuurlijk vanille is duur vandaar dat bijna alle producten op smaak worden gebracht met vanille afkomstig uit de papierindustrie. Vanillestokjes is dus echte plantaardige vanille en vanillesuiker of vanille-extract is gemaakt van vanilline (bijproduct papierpulp). In sommige natuurwinkels wordt wel echt vanille-extract verkocht, maar dit is vergeleken met de kunstmatige variant duur.

Tip!

Een gebruikt vanillestokje kan je nog prima hergebruiken. Je kan er een hele suikerpot mee op smaak brengen zodat je kan genieten van een heerlijke vanillesuiker. Zorg hiervoor dat de stokjes schoon en droog zijn en doe de stokjes met de suiker in een afgesloten pot. Na twee tot drie weken is de vanillesuiker klaar.

Kunstmatige vanille

Kunstmatige vanille zit dus in talloze zaken. Denk aan koekjes, cake, jam, limonadesiroop, puddingpoeder, ontbijtgranen, cacaopoeder, kauwgom, muesli, enz. De meeste mensen hebben er geen last van. Overgevoelige mensen kunnen last krijgen van diarree, wanneer ze te veel kunstmatige vanille binnen krijgen. Volgens sommigen zouden hyperactieve kinderen baat kunnen hebben bij een dieet, vrij van kunstmatige vanilletoevoegingen.

Vanille in de spreektaal

• Vanilla-software is ongewijzigde software. Hiermee wordt vaak de originele versie aangeduid.
• Vanille seks is gewone, tedere seks met veel geknuffel.
• Vanille smaak in wijn wordt gebruikt om aan te geven dat de wijn op eikenhouten vaten is gerijpt.
• Plain vanilla is een uitdrukking die wel eens gebruikt wordt in het bedrijfsleven. Hierbij wordt bedoeld, terug naar de basis, zonder versierselen.