Kinderen laten ons meestal luid en duidelijk weten als hen iets dwarszit. Echt luisteren naar het kind betekent hard werken. Je moet je concentreren als je een antwoord wilt geven waar het kind ook wa…
Elk kind in de groep neemt zijn eigen achtergrond mee van thuis. Dat merk je als leerkracht aan de manier waarop kinderen zich gedragen en met elkaar omgaan. Sommige kinderen zijn heel direct in hun t…
Kinderen krijgen in het onderwijs niet erg veel gelegenheid tot spreken. Dit blijft namelijk vaak beperkt tot het geven van antwoorden (op vragen van de leerkracht). Deze antwoorden zijn vaak van een…
Reflectie is een belangrijk hulpmiddel om jezelf te kunnen ontwikkelen. Reflectie is het mentale vermogen om bewust na te denken over ervaring, kennis, inzicht en houding, met als doel jezelf te verbe…
Feedback is het terugkoppelen van informatie van de ene persoon naar de andere, waarmee duidelijk wordt gemaakt hoe de boodschap (of het gedrag) van de een op de ander overkomt. Weten hoe je over elka…
Kinderen verschillen van elkaar door het tempo waarin zij zich ontwikkelen en door de kwaliteit van die ontwikkeling. Hoogbegaafde kinderen hebben een ontwikkelingsvoorsprong. Zij zijn op jonge leefti…
Maria Montessori was een Italiaanse arts met een grote belangstelling voor opvoeding. Volgens haar zijn niet alleen ouders verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen, ook de maatschappij spee…
Helen Parkhurst was een Amerikaanse lerares die in 1920 een highschool startte in het plaatsje Dalton. Het onderwijs dat op de ideeën van Parkhurst is gebaseerd, is genoemd naar de plaats waar ze haa…
Peter Petersen, de grondlegger van de jenaplanschool, was de oudste van zeven kinderen in een boerengezin in Duitsland. Hij ontwikkelde zich op een breed terrein. Hij studeerde Engels, geschiedenis, f…
Célestin Freinet was een Franse leraar. Hij gaf les op een school met veel te grote klassen en veel te weinig onderwijsmiddelen. De kinderen in de klas waren niet gemotiveerd om te leren. Freinet ont…
Rudolf Steiner was actief op een breed wetenschappelijk en filosofisch terrein. Hij is de grondlegger van de antroposofie. Antroposofie komt van de Griekse woorden anthropos (mens) en sophia (wijsheid…
Wanneer mag je een kind dat je negeert of minacht wel straffen? Moeten er geen consequenties zijn voor kinderen die zich misdragen? De visie van Dr. Ginott is dat een kind de consequent van zijn slech…
Er is een direct verband tussen hoe kinderen zich voelen en hoe zij zich gedragen. Als kinderen zich goed voelen, gedragen ze zich goed. Hoe helpen wij ze om zich goed te voelen? Door de gevoelens van…
Taalontwikkeling kun je zien als de basis van de gehele ontwikkeling, zowel cognitief als sociaal-emotioneel, als creatief-expressief. Als je woorden tot je beschikking hebt, kun je uiting geven aan a…
Basisontwikkeling is wat we noemen een ‘spelgeoriënteerd curriculum’. Dat wil zeggen dat vrijwel alle activiteiten van jonge kinderen een spelkarakter hebben. Ze ‘spelen’ als het ware de were…
Kinderen hebben sterk behoefte aan sturing. Sturing in de les betekent namelijk ook veiligheid en vertrouwen. Het is belangrijk dat je gezag verdiend bij de kinderen. Bij gezag willen kinderen je graa…
Eerlijk zijn doe je in goede en slechte tijden. Tegen je collega’s, tegen ouders, tegen je leidinggevende en tegen kinderen. Gewoon, omdat je weet dat als je eerlijk bent, je daarmee waardering oogs…
Leraren die orde vragen, kunnen veel winst boeken door interesse te tonen in de verhalen van hun gasten. Dat begint al bij het leren van de namen. Een kind die snel bij zijn naam genoemd wordt, ervaar…
De Nederlandse obesitasklinieken van Centrum voor Obesitas Europa pakken vetzucht aan met anders eten en bewegen, maar vooral ook met de psycholoog. Uit onderzoek blijkt steeds vaker dat afvallen zond…
Wacht niet met seksuele voorlichting tot je kind bijna of net met de puberteit begint. Eigenlijk ben je dan al te laat. Tegen die tijd hebben kinderen vaak al zoveel informatie over seksualiteit opgep…
In je voorbereiding voor een strandlichaam moet je één eenvoudige les meenemen: hoe minder vet je meedraagt, hoe beter je sixpack zal aftekenen. Het liefst begin je ruim voordat de T-shirtloze dagen…
Herinnert u het zich nog? De leesplankjes, letterdoosjes en het monotone gedreun van de klas: "Aap... Noot... Mies..." De eerste leeslessen van uw (klein)kind verlopen heel anders. De vijf grote versc…
Hechting, voeden en het slapen van de baby zijn problemen die het meest voorkomen in het eerste levensjaar van het kind. Deze problemen worden in dit artikel besproken.
Je bent afgestudeerd, je bent eindelijk juf/meester! Helaas zijn er geen banen in het vooruitzicht, dus je gaat de invallerspool in. Invalwerk is belangrijk werk, maar er komt een hoop op je af: versc…
Wat is eigenlijk een mindmap? Een mindmap is een nieuwe manier van aantekeningen maken. Een mindmap is een plaatje, met daarin alles op een logische manier geordend. Je kunt een mindmap goed gebruiken…
Kinderen die muziekknap zijn houden van muziek luisteren en muziek maken. Kinderen die natuurknap zijn kunnen goed waarnemen en observeren. Zij kunnen goed vertellen wat ze zien, horen, proeven en rui…
Coöperatief leren is een werkwijze om de interactie en samenwerking tussen kinderen optimaal te laten verlopen. Bij coöperatief leren staan er 5 kenmerken centraal: positieve wederzijdse afhankelijk…
De ontwikkelingspsycholoog Gardner heeft onderzocht dat een mens over tenminste acht verschillende intelligenties (ook wel talenten genoemd) beschikt om zich te leren ontwikkelen. Volgens Gardner is b…
Meervoudige Intelligentie. Dit concept gaat er vanuit dat er meerdere intelligenties bestaan. Elk mens bezit acht intelligenties, maar deze intelligenties zijn niet alle acht even goed zichtbaar. Elk…
Differentiatie wil niets anders zeggen dat je als leerkracht rekening houdt met de verschillen tussen kinderen. Kinderen verschillen op veel punten van elkaar, maar het gaat bij differentiatie alleen…
Bij het coöperatief leren staat het punt ‘individuele verantwoordelijkheid’ centraal. Individuele verantwoordelijkheid kun je als leerkracht realiseren door de kinderen een eigen rol te geven. Er…
Veel leerkrachten merken dat kinderen druk en onrustig zijn in de klas. Dit kan verschillende oorzaken hebben, maar meestal zijn deze oorzaken te vinden in een combinatie van kindfactoren en omgevings…
Interactief taalonderwijs gaat ervan uit dat kinderen taal het beste leren in een krachtige leeromgeving waarbij rekening wordt gehouden met de individuele verschillen en behoeften van kinderen. Bij h…
Vanaf de eerste maanden is het kind al actief in de ontwikkeling in relatie met anderen. Ieder kint ontwikkelt zich op zijn eigen manier. Hoe ziet de sociale ontwikkeling van peuters en kleuters eruit…
De spelling van woorden... Vraag jij je ook wel eens af: Hoe schrijf je ook alweer bepaalde woorden? Komt er bij de persoonsvorm in de verleden tijd -te(n) of -de(n) achter? Op welke letter in een woo…
Pesten is wat anders dan plagen. Pesten gebeurt structureel. Het pesten kan verschillende vormen aannemen: van schelden, het verstoppen, afpakken of stukmaken van eigendommen, het niet meedoen aan act…
Kinderen die samenknap zijn hebben interesse in de ander en werken ook graag samen met anderen. Kinderen die zelfknap zijn, zijn zich bewust van hun eigen gevoelens, sterke punten, ideeën en hebben g…
Om kinderen mee te laten doen/denken met het leven en leren op school ontwerpt de leerkracht een krachtige leeromgeving. Daarin wordt tegemoetgekomen aan de drie basisbehoeften van kinderen: relatie,…
Kinderen die denkknap zijn houden van het werken met bouwmateriaal, puzzels en opdrachten waarbij ze logisch moeten denken. Kinderen die woordknap zijn, zijn goed in lezen, verhalen vertellen, schrijv…
Kinderen die beeldknap zijn houden van puzzels en lotto's. Ze bouwen graag met constructiemateriaal en ze houden van tekenen of iets maken. Kinderen die beweegknap zijn beheersen de grove en de fijne…
Zelfstandig werken betekent dat kinderen gedurende een bepaalde tijd werken zonder de begeleiding en hulp van de leerkracht. Maar wat als de kinderen niet gewend zijn om zelfstandig te werken? Hoe int…
Het onderwijs van nu is interactief. Zelf bij het voorlezen is interactiviteit belangrijk. Het blijkt dat kinderen meer lezen en zich beter ontwikkelen bij interactief voorlezen. In dit artikel worden…
Als de leerkracht ben je bewust of onbewust bezig met het opvoeden van kinderen. Opvoeden is het handelen van een opvoeder met betrekking tot het kind met het bewuste of onbewuste doel het kind te be�…
Twee weten meer dan één. Samen kunnen kinderen problemen oplossen waar ze tegenaan lopen. Samenwerken draagt bij aan een positief groepsgevoel, een positieve omgang met elkaar en een betere zelfkenn…
De psycho-analyticus (dus volgeling van Freud) Erik Erikson (1902-1994) verrichtte observaties in verschillende culturen en ontwikkelde van daaruit een theorie over de ontwikkeling van de interacties…
Ieder kind doet ontdekkingen door actief met de omgeving om te gaan: voorwerpen pakken, in de mond stoppen, bekijken, tegen elkaar slaan. Een kind doet nieuwe kennis op door interactie. Kennis verwerv…
Bowlby veronderstelt dat de kwaliteit van de gehechtheidsrelatie sterk wordt beïnvloed door de kwaliteit van de verzorging van het kind door de volwassene. Bowlby noemt dan met name de moeder.
Het gedrag van mensen heeft een reden en een doel. We noemen dat motivatie. Mensen doen niet zomaar iets, maar willen iets bereiken. Betekent dat nu dat mensen ook meestal een goed inzicht hebben in h…
Er bestaan verschillende vormen van differentiatie, waaronder differentiatie in instructie en differentiatie in lesstof. Deze vormen van differentiatie worden in dit artikel uitgelegd. Bij een goed pe…
Het didactische model ‘De fiets van Jansen’ gaat van de nieuwsgierigheid van de kinderen uit. De kinderen bepalen, begeleid door de leerkracht, de inhoud van de wereldoriëntatie. De fiets van Jan…
Dystrofie is een aandoening die kan ontstaan na een letsel en/of breuk. Deze aandoening is in Nederland nog niet algemeen bekend. Een aantal vragen die in dit artikel aan de orde komen: Wat houdt dyst…
De cognitieve ontwikkeling heeft alles te maken met het denken. De ontwikkelingspsycholoog Piaget onderscheidt drie fasen waarin deze ontwikkeling plaatsvindt. De sociaal-emotionele ontwikkeling houdt…