Benvl » Specials » Hoeken en kabeljauwen

Strijd in Holland, Zeeland en Utrecht

Strijd in Holland, Zeeland en Utrecht De middeleeuwen saai? Dat denk ik toch niet! van ongeveer 1350 tot 1490 werden de huidige provincies: Holland Zeeland, Utrecht, Overijssel en Drenthe gekenmerkt door een strijd tussen twee partijen. Gedurende deze strijd zien we politieke moorden, verraad en familie een grote rol spelen.

Late Middeleeuwen

De Late Middeleeuwen is een periode in de geschiedenis van Europa die duurt van 1270 tot 1500. De periode kenmerkt zich door een toenemende verstedelijking, een heropleving van de geldhandel en het afbrokkelen van de macht van de adel. De langdurige strijd tussen Frankrijk en Engeland, de Honderdjarige Oorlog (1337 - 1453) speelt een grote rol in de late middeleeuwen op economisch en politiek gebied. In enkele landen werd een begin gemaakt met de vestiging van een sterk centraal gezag. Ook de Nederlanden (Nederland en België) worden rond deze tijd onder één heerser gebracht de Bourgondiërs. De aanloop naar de Bourgondische staat waaruit de landen Nederland en België zouden ontstaan is een verwarrende wirwar van politiek, vetes, vijanden, vrienden en bondgenootschappen. Deze Special is het soapachtige verhaal van de burgeroorlog die voorafging aan de opstand en eenwording van de staat der Nederlanden.

Hoeken en kabeljauwen

Edelen en steden kozen voor één van de partijen. De keuze in het conflict had vaak te maken met spanningen in gebieden. Als een stad koos voor de hoeken koos een andere stad in de buurt vaak voor de kabeljauwen. Als de kabeljauwen zouden winnen zou de overwinnaar wellicht meer privileges aan de kabeljauwse stad geven en afpakken van de Hoekse stad. Het gebeurde regelmatig dat steden of edelen overliepen naar de andere partij.

Ten tijde van Jacoba van Beieren veranderde de betekenis van hoeken en kabeljauwen. Voor Jacoba was het de gevestigde orde (hoeken) tegen de opstandelingen (kabeljauwen). Tijdens en na Jacoba waren het de tegenstanders van Bourgondië (hoeken) tegen de voorstanders van Bourgondië (kabeljauwen).

De hoekse en kabeljauwse twisten kunnen we opdelen in zes periodes:
  • Margaretha II van Henegouwen VS Willem V
  • Albrecht van Beieren en Willem VI
  • Jacoba van Beieren VS Filips van Bourgondië
  • Utrechtse Schisma
  • Utrechtse twisten
  • Jonker Fransenoorlog
De Jonker Fransenoorlog, laatste stuiptrekkingen der Hoeken

De Jonker Fransenoorlog, laatste stuiptrekkingen der Hoeken

De laatste gevechten in de burgeroorlog in Holland en Zeeland die wij de Hoekse en Kabeljauwse twisten noemen vonden plaats rond Rotterdam tussen 1488 en 1490. Deze laatste gevechten staan bekend onde…
Jacoba van Beieren, vechten, veraden en verloren

Jacoba van Beieren, vechten, veraden en verloren

De positie van vrouwen is tegenwoordig bijna gelijk aan die van mannen. Hoe anders was dit in de middeleeuwen! Toen de graaf van Holland en Zeeland, Willem VI in 1417 stierf had hij enkel en alleen ee…
Vader en zoon (Albrecht)

Vader en zoon (Albrecht)

In de middeleeuwen speelde in Holland en Utrecht de hoekse en kabeljauwse twisten. Deze twisten waren oorspronkelijk ontstaan uit de conflicten tussen moeder (Margaretha II van Henegouwen) en haar zoo…
Moeder of Zoon (opstand der kabeljauwen)

Moeder of Zoon (opstand der kabeljauwen)

De geschiedenis van Nederland in de middeleeuwen lijkt op het eerste gezicht een saaie boel. Op school hebben de middeleeuwen bij de geschiedenislessen maar weinig aandacht. De geschiedenis van de Ned…
Gepubliceerd door Benvl op 07-09-2013, laatst gewijzigd op 26-04-2017. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Kooij, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Hoekse_en_Kabeljauwse_twisten#Jacoba.27s_veldtocht
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Late_Middeleeuwen