Rickandie » Specials » Architectuur

Architectuur is kunstvorm van alle tijden

De architectuur steunde naar het inzicht van de Romein Vitruvius op drie principes: schoonheid, stevigheid en bruikbaarheid. Die drie principes moesten met elkaar in balans zijn. Maar zoals tijden veranderen zo veranderen ook principes, althans het aantal in elk geval. Het hedendaagse plan van DYA (Dynamische Architectuur) gaat namelijk uit van tien principes.

Benamingen van stijlperioden en stromingen

De stijlperioden van de architectuur zijn door de eeuwen heen ingedeeld naar algemeen gebruikte namen voor een bepaalde periode zoals Gothiek, Barok of de veel latere Art nouveau. De stromingen in de architectuur zijn soms naar een stad genoemd zoals Amsterdamse school of Bossche school en soms naar de naam van de belangrijkste persoon van de stroming zoals Bauhaus. Ook kunnen de stijlen per land erg verschillend zijn zoals de Marokkaanse bouwstijl niet vergelijkbaar is met bijvoorbeeld de stijl van de Amsterdamse grachtenhuizen.

Bijzondere gebouwen

De architectuur kent al van ouds bijzondere gebouwen die wereldwijd bekend zijn zoals het kasteel van Versailles, het slot Schönbrunn en de later gebouwde Eifeltoren of de recent gebouwde Khalifa toren in Dubai. Nog recenter gebouwd met opvallende architectuur zijn de gebouwen van de onlangs gehouden Olympische spelen in Sochi.

Kleinere pareltjes van bouwkunst

Maar niet alleen die grootse uitingen van architectuur zijn bijzonder ook in de kleinere gebouwen zijn veel pareltjes van bouwkunst te vinden. Dicht bij huis zijn talrijke stadhuizen, waaggebouwen, kerken, stations, paleizen, woonhuizen, enz. te vinden die getuigen van creativiteit en vakmanschap van architecten.

Nieuwe functies van gebouwen

Maar bij sommige gebouwen geldt een gevaar voor het voortbestaan omdat de behoefte aan de oorspronkelijke functie van het gebouw sterk verminderd is. De financiën om de gebouwen te onderhouden zijn dan niet meer toereikend waardoor de kans bestaat dat veel karakteristieke architectuur verloren gaat door noodgedwongen sloop. Met name kerkgebouwen moeten het ontgelden als er geen andere functie voor wordt gevonden. Soms lukt het wel om een totaal nieuwe functie aan een gebouw gegeven. Een voorbeeld daarvan is de lichttoren van Philips in Eindhoven. In andere gevallen is in menig karakteristiek gebouw in latere tijden een museum ondergebracht.

Opvallend materiaalgebruik

Vaak valt de bijzondere architectuur van een gebouw op door een bepaald materiaalgebruik met als voorbeeld de Eifeltoren die geheel van smeedijzer is opgetrokken. Zo zijn er ook gebouwen waarbij de constructie weliswaar uit een stevig materiaal bestaat maar het aanzicht bijna geheel uit glas.

Beroemde architecten

Wereldwijd zijn er veel beroemde architecten maar ook Nederland telt er een aantal. De meest bekenden met enkele van hun bouwwerken zijn: Hendrik Petrus Berlage (Beurs van Berlage in Amsterdam en Gemeentemuseum in Den Haag), Jacob van Campen (paleis Noordeinde in Den Haag en Koninklijk Paleis op de Dam in Amsterdam), Pierre Cuypers ( Rijksmuseum en Centraal Station in Amsterdam), Rem Koolhaas (Kunsthal in Rotterdam en CCTV Gebouw in Bijing) en Le Corbusier (vooral gebouwen in het buitenland).
Langgevelboerderij en vierkantshoeve geen vergane glorie

Langgevelboerderij en vierkantshoeve geen vergane glorie

De types van oude boerderijgebouwen onderscheiden zich vaak van streek tot streek. Twee veel voorkomende oude modellen van boerderijen, in het zuiden van Nederland, zijn de langgevelboerderij en de vi…
Barok en de katholieke kerk

Barok en de katholieke kerk

De term barok wordt pas sinds het eind van de negentiende eeuw op een positieve manier gebruikt. Oorspronkelijk had de term barok met afkeuring te maken. Later werd het in de kunstgeschiedenis de naam…

Marokkaanse bouwwerken met veel mozaïeken en geometrie

Marokkaanse kunst heeft twee stromingen. De kunst van het platteland en de kunst van de steden. In Marokko zijn de steden niet ontstaan uit dorpen, maar direct als stad opgericht. Het platteland houdt…
Megalithische monumenten en losse menhirs

Megalithische monumenten en losse menhirs

Een megaliet is een reusachtige steen. Het woord megaliet is afgeleid van het Griekse mega = groot en lithos = steen. Een megalithisch monument, ook kortweg megaliet genoemd, is een monument dat opgeb…

Oude gevels in Amsterdam en hun modellen

Vele eeuwen was een rijkversierde voorgevel een van de belangrijkste elementen van de architectuur maar sinds het begin van de 20e eeuw heeft de gevel die sierfunctie grotendeels verloren. Gelukkig zi…

Gietijzer voor Iron Bridge en nostalgische producten

Gietijzer bestaat uit het omsmelten van ruw ijzer samen met cokes en kalk. Na het smelten wordt het in vormen gegoten en is door zijn ruwe oppervlak duidelijk te herkennen. Tegenwoordig wordt weinig g…
Bauhaus en het nieuwe ontwerpen

Bauhaus en het nieuwe ontwerpen

Bauhaus was een in 1919 door Walter Adolf George Gropius opgerichte hogeschool voor architectuur en toegepaste kunsten. De volledige naam van de school was Staatliches Bauhaus Weimar. Hoewel architect…

Waaggebouwen bestemmingen vroeger en nu

Een waag is een gebouw waar in vroeger tijden goederen werden gewogen. Handelaren waren verplicht om hun producten eerst te laten wegen voordat ze die op de markt te koop aan mochten bieden. Zodoende…
Kerkgebouwen slopen of herbestemmen

Kerkgebouwen slopen of herbestemmen

Er raken steeds meer kerkgebouwen in onbruik omdat het kerkbezoek terugloopt. Het einde van de terugloop is nog niet in zicht. Het wordt ook steeds moeilijker om nog functionerende gebouwen in stand t…
Monumenten en hun bescherming

Monumenten en hun bescherming

Volgens de monumentenwet van 1988 is een monument: “Een overblijfsel van kunst, cultuur, architectuur of nijverheid dat van algemeen belang wordt geacht om de historische, volkskundige, artistieke, we…

Tunnels, kunstwerken in het wegennet

Een tunnel is een onderaardse gang die dient voor verkeer of transport en kunstmatig is aangelegd. Het verkeer kan bestaan uit autoverkeer, treinverkeer, fietsers en voetgangers. Daarnaast kunnen tunn…
Oude stadhuis van Bergen op Zoom

Oude stadhuis van Bergen op Zoom

Het stadhuis van Bergen op Zoom bestaat uit drie panden die ooit werden voorzien van één gevel welke later werd bepleisterd en weer later in oude glorie hersteld. Het stadhuis is te vinden op de Grote…
Marokkaanse bouwkunst voor steden

Marokkaanse bouwkunst voor steden

Marokkaanse steden zijn niet ontstaan uit nederzettingen of dorpen, maar zijn als stad ontwikkeld. Oorspronkelijk bestaat een Marokkaanse stad meestal uit vier wijken waaraan bij de koningssteden een…

Marokkaanse bouwkunst voor nederzettingen

De oorspronkelijke behuizing van de nomaden in Marokko was gebaseerd op mobiliteit omdat ze herhaaldelijk van de ene streek naar de andere trokken. De behuizing bestond meestal uit een tent. Daarnaast…
Hollandse Renaissancestijl van Hendrick de Keyser (1565-1621

Hollandse Renaissancestijl van Hendrick de Keyser (1565-1621

Hendrick de Keyser werd in 1565 geboren in Utrecht en was de zoon van de Utrechtse meester-meubelmaker Cornelis Dirxzoon de Keyser. Hij is gestorven op 15 mei 1621 in Amsterdam en ligt begraven in de…
Arthotel in Philips lichttoren echt van deze tijd

Arthotel in Philips lichttoren echt van deze tijd

De Philips lichttoren in Eindhoven heeft een heel andere functie gekregen dan de oorspronkelijke. Vele jaren was de lichttoren het symbool van de Philipsfabrieken totdat er onder meer een 4-sterren Ar…

De getallen van de Burj Khalifa in Dubai

Een wandelklimtocht in de Zwitserse Alpen naar een 828 meter hoger gelegen punt is een behoorlijke dagtocht. Om dit te evenaren moet je thuis meer dan 250 keer de trap op en af of in Middelburg 9 keer…
Vakwerkhuizen fraaie overblijfselen van oud vakmanschap

Vakwerkhuizen fraaie overblijfselen van oud vakmanschap

Met de term vakwerk wordt het door een vakman afgeleverde werk bedoeld. Maar er is ook een andere betekenis. De constructie van een gevel of een gebouw dat in vakken is verdeeld heet ook vakwerk. Vakw…
Gepubliceerd door Rickandie op 22-02-2014, laatst gewijzigd op 22-01-2018. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Zoekenvindalles.nl
  • Wikipedia