Het pepsine-enzym

Het pepsine-enzym Pepsine, ook wel peptase genoemd, is een enzym dat in de maag eitwitmoleculen splitst. Naast het pepsine-enzym zijn er nog vele andere soorten enzymen zoals amylase en lipase, die allemaal hun eigen functie hebben. Daarnaast hebben deze enzymen ook allemaal een eigen pH-waarde. Wat doet pepsine precies in het menselijk lichaam? Wat kan dit enzym ons vertellen en waarom wordt het gezien als een enzym in de scheikunde?
Bron: MasterTux, PixabayBron: MasterTux, Pixabay

Wat is een pepsine-enzym?

Pepsine is een enzym dat in de maag eiwitmoleculen splitst, dit gebeurt tijdens de vroegste stadia van de spijsvertering. Hierdoor kunnen eiwitten worden afgebroken en verteerd. Deze verteerde eiwitten worden polypeptiden genoemd. Pepsine is rond het jaar 1836 ontdekt door Theodor Schwann.

Wat is een enzym?

Een enzym is een eiwit. Enzymen versnellen een bepaalde reactie. Elk enzym heeft zijn eigen functie om een bepaald proces te versnellen, maar worden daarbij niet zelf verbruikt en veranderen niet van samenstelling.

Bron: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)Bron: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Hoe gaat pepsine te werk?

In de maag bevinden zich maagsapklieren. Deze maagsapklieren produceren pepsinogeen en pepsine is hierin aanwezig. Pepsinogeen kan door sommige cellen in de maagwand heen komen. Daarnaast produceert pepsine ook zelf pepsinogeen. Dit wordt in scheikunde ook wel als positieve terugkoppeling gezien. Positieve terugkoppeling betekent in dit proces dat het activeren van pepsinogeen zichzelf versterkt. Zodra het voedsel uit de maag in kleine hoeveelheden aankomt in de twaalfvingerige darm zal de werking van het enzym pepsine stoppen. Dit heeft te maken met de verandering van het voedsel, het wordt namelijk hier licht basisch gemaakt.

pH-waarde van het enzym pepsine

De pH-waarde is een gebruikte eenheid in scheikunde om aan te geven hoe zuur of basisch een stof is. Zodra de pH-waarde lager is dan 7 spreken we van een zure stof. Zodra deze hoger is dan 7, spreken we van een basische stof. Pepsine werkt alleen goed in zure omstandigheden en het is het enige enzym dat zich in ons lichaam bevindt waarvan de optimum-pH-waarde zo laag is (1,5 - 2).

Naast het zure pepsine-enzym kan bijvoorbeeld water ook zuur worden. Water kan namelijk beschikken over verschillende pH-waardes. Normaal en goed drinkwater heeft een pH-waarde van rond de 8,5 - 9,5. Gereinigd water heeft een gemiddelde pH-waarde van 7. Als water een pH-waarde van rond de 6 heeft, is het niet meer drinkbaar maar wordt het voornamelijk gebruikt voor schoonheidsverzorging.

Pepsine is een agressief enzym

Pepsine wordt gezien als een agressief enzym. De reden waarom pepsine een agressief enzym is, is dat dit enzym de maagwand gemakkelijk zou kunnen oplossen. Onze maagwand is daar gelukkig goed tegen bestand door een bekleding van een dikke slijmlaag die tevens de maag beschermt tegen andere soorten enzymen. De enzymactiviteit van alle soorten enzymen is deels afhankelijk van de pH-waarde.

Maagzuurklachten

Wanneer u last heeft van een opgeblazen gevoel, verstoorde spijsvertering, zuurbranden in de maag, dan zou de oorzaak hiervan maagzuur kunnen zijn. Mensen die maagzuur ondervinden slikken vaak tabletten om ervan af te komen. Deze tabletten leveren pepsine dat nodig is om proteïne te verteren waardoor de maagzuurklachten weer zullen afnemen. Betaine HCL+ is hiervan een geschikt voorbeeld.

Enzymactiviteit

Anders dan de pH-waarde, die belangrijk is voor de enzymactiveit, spelen ook nog andere factoren een rol hierbij. Denk hierbij aan:
  • Substraat: de stof waar het enzym op inwerkt.
  • Invloed temperatuur: de meeste enzymen zijn inactief bij lage temperaturen. Ieder enzym heeft bij een bepaalde temperatuur de beste werking.
  • Zuurgraad: Bepaalde enzymen werken goed in een zure omgeving (pH lager dan zeven).
  • Enzymconcentratie: Wanneer een enzym met afnemende concentratie inwerkt op een substraat, is de werking het grootst bij de hoogste concentratie.

Factoren

Als een van deze bovenstaande factoren niet juist is, bijvoorbeeld een te hoge temperatuur, dan kunnen de enzymen hun ruimtelijke structuur verliezen. Enzymen kunnen hierdoor niet meer hun functies uitoefenen omdat hun samenstelling veranderd is. Dit proces wordt in scheikunde ook wel denaturatie genoemd.

Lees verder

© 2017 - 2024 Shelob, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Spijsvertering in de maagSpijsvertering in de maagWe eten en drinken ons hele leven door, want we hebben energie nodig om normaal te kunnen functioneren en bewegen. Maar…
Eiwitsplitsende spijsverteringsenzymenEiwitsplitsende spijsverteringsenzymenDeze enzymen (proteasen) zoals bromelaïne en papaïne breken voedseldeeltjes af, waardoor deze de darmwand niet meer irri…
Oorzaken, symptomen en behandeling van een watermeloenmaagOorzaken, symptomen en behandeling van een watermeloenmaagEen watermeloenmaag is een aandoening aan de maag die vooral bij ouderen voorkomt. De ziekte is zeldzaam en wordt gekenm…
Eiwitten en enzymen in cellenEiwitten en enzymen in cellenEiwitten bepalen de eigenschappen van ieder levend wezen. Enzymen zijn een speciaal soort eiwitten. Enzymen komen op ver…

Scheikunde - Periodiek systeemScheikunde - Periodiek systeem'Periodiek systeem' in scheikunde is een begrip dat vaak wordt gebruikt. Op het scheikunde-examen bijvoorbeeld komt dit…
Scheikunde - Reactievergelijkingen kloppend makenScheikunde - Reactievergelijkingen kloppend makenReactievergelijkingen in scheikunde is een veel voorkomend begrip. Deze reactievergelijkingen kunnen worden gezien als e…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: DrKjaergaard, Wikimedia Commons (Publiek domein)
  • Aantekeningen uit 3, 4 en 5 havo.
  • Afbeelding bron 1: MasterTux, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: NASA, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Shelob (10 artikelen)
Laatste update: 12-02-2020
Rubriek: Wetenschap
Subrubriek: Scheikunde
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.