Waddenfonds: subsidiepot voor het waddengebied

In 2007 is het Waddenfonds opgericht om de Waddenzee duurzaam te beschermen, het natuurgebied te behouden en om te stimuleren dat het unieke open landschap behouden blijft. Projecten die passen bij de doelen van het fonds kunnen een aanvullende subsidieaanvraag indienen. Het Waddenfonds wordt beheerd door de drie provincies die aan de Waddenzee grenzen.

Waddenfonds

In 2004 koos het toenmalige Kabinet voor gaswinning uit de Waddenzee en voor het oprichten van een Waddenfonds. Commissie Meijer, de Adviesgroep Waddenzeebeleid, gaf het advies om een fonds te vullen, waarmee investeringen in het Waddengebied kunnen plaatsvinden. Het Waddenfonds is in 2007 opgericht en blijft beschikbaar tot en met 2026.

Doelen Waddenfonds

Het Waddenfonds heeft de volgende doelen:

• Vergroten en versterken van de natuur- en landschapswaarden van het waddengebied;
• verminderen of wegnemen van externe bedreigingen van de natuurlijke rijkdom van de Waddenzee;
• bevorderen van een duurzame economische ontwikkeling in het waddengebied;
• ontwikkelen, onderhouden en verspreiden van kennis over het waddengebied.

Waddenfonds naar provincies

Het Waddenfonds werd uitgevoerd door het Rijk. Op 1 januari 2012 vond een decentralisatie plaats die in september 2011 was ingezet en sindsdien beheren de provincies die grenzen aan de Waddenzee, Fryslân, Groningen en Noord-Holland, de pot.

Gemeenschappelijke Regeling Waddenfonds

In 2012 werd de Gemeenschappelijke regeling Waddenfonds opgericht op Texel. Daar werden tevens de leden van het Algemeen en Dagelijks Bestuur benoemd. De GR Waddenfonds kreeg de bevoegdheden over het Waddenfonds overgedragen van de Provinciale Staten van de drie waddenprovincies.
In het Dagelijks Bestuur (DB) van de Gemeenschappelijke regeling zitten gedeputeerden uit de drie provincies. In 2012 waren dat:
Volledige bestuurssamenstelling is:

Provincie Groningen:

• Wiebe van der Ploeg (DB)
• Paula Benjamins van Oudheusden (AB)
• Mirjam Wulfse (AB)

Provincie Noord-Holland:

• Joke Geldhof (DB)
• Ciel Stevens Meewis(AB)
• Greet Blokker (AB)

Provincie Fryslân:

• Tineke Schokker (DB)
• Jannewietske De Vries (AB)
• Johannes Kramer (AB)

Eerste directeur

In september 2012 is Bram van de Klundert benoemd tot directeur Waddenfonds. Klundert is directeur van het fonds dat wordt ingezet om de ecologie en economie van het waddengebied te versterken. Tot 2026 is 500 miljoen euro beschikbaar. Vanaf 2012 mogen de provincies €28 miljoen per jaar uitgeven als aanvullende subsidie aan projecten. De provincies gooiden daarvoor 1 oktober 2012 het (digitale) loket open.

Projecten

Projecten die in aanmerking komen voor subsidie uit het Waddenfonds moeten passen binnen de volgende thema’s:

1. Natuur & Water;
2. Werelderfgoed, toerisme en recreatie, landschap en cultuurhistorie;
3. Energietransitie en duurzame ontwikkeling havens;
4. Budget Lokale Innovaties.

Onafhankelijke Kwaliteitscommissie

Om onafhankelijkheid bij de uitoefening van de taken van het Waddenfonds te waarborgen, is een onafhankelijke Kwaliteitscommissie aangesteld. Deze commissie beoordeelt geen aanvragen.
In de commissie zitten:

• Willem Hoekzema
• Gerda van Dijk, Directeur
• Pieter Siebinga
• Alet van ’t Eind
• Kees Lankester

Themaregisseurs

Het Waddenfonds kent vier themaregisseurs die werken als contactpersoon. Zij beantwoorden vragen en adviseren over de subsidie aanvraag. De themaregisseurs kennen het Waddengebied goed.
Voor de verschillende thema’s zijn contactpersoon:

1. Energietransitie/Visserij: Anna van Dijk;
2. Natuur en Water / Landbouw / Budget Lokale Innovatie: Anita Meijer;
3. Werelderfgoed, toerisme, recreatie, landschap en cultuurhistorie: Anne Marie Schipper;
4. Duurzame ontwikkeling havens: Brugt Hoogland.

Programmaregisseurs

In 2013 en 2014 namen Programmaregisseurs dat werk over.

• Johan van der Wal
• Rob Burkunk
• Hans van Hilten
• Geert Boesjes
• Ciska Bolman (secretaresse)
• Margret van Dijk (secretaresse)
• Rudolf Feijen (coördinator uitvoering)
• Jeroen van Dongen (subsidiespecialist)
• Dick Hamhuis (projectmanager)

Adres

Het Waddenfonds is gehuisvest in het Huis voor de Wadden:

• Ruiterskwartier 121A
• 8911 BS Leeuwarden
• Telefoon: 058-2339020

Toegekende projecten november 2012

Het Waddenfonds werkt sinds 2012 niet meer met tenders. Het hele jaar door kunnen aanvragen worden ingediend. Binnen 13 weken krijgt de indiener antwoord.
Het DB deelt begin november de eerste drie subsidies uit. Aan de drie projecten is 14 miljoen euro subsidie toegekend.

• Waddengebied in oorlog;
• Automooring voor veerboten;
• Versterking van de Prins Hendrikdijk.

Toegekende projecten 2007-2011

Het Waddenfonds werkte voor 2012 met tenders, een afwegingsprocedure voor het verkrijgen de subsidie.
De volgende projecten kregen subsidie uit het Waddenfonds:

3e tender Waddenfonds 2010

• Van Polder naar Kwelder: 10 jaar ontwikkeling verkwelderingsexperiment in Noarderleegh (0,18 mln)
• Ruim baan voor vissen in het Waddengebied: migratie van vis tussen Waddenzee en watersystemen op het vaste land (6,3 mln)
• Wadden Sea Long-Term Ecosystem Research: monitoringsplan voor de Waddenzee (4.4 mln)
• Metawad-1: hoe habitatherstel trekkende wadvogels beïnvloedt (2,9 mln)
• Biogasleiding Noordoost Friesland. Subsidie voor aanleg biogasleiding in Noordoost Friesland (5 mln)
• Energie Transitiepark Eemsdelta fase 1. Pilot testen algenkweeksysteem (0,18 mln)
• Stelling Den Helder, Poort naar de Wadden (2,9 mln)
• Boerderijen aan de Waddenkust: cultuurhistorisch karakteristieke boerderijen en boerderij-erven (2,1 mln)
• Herplant van iepen in de Waddenregio (2,6 mln)
• Opwaardering landschappelijke waarden wierde Weiwerd (0,96 mln)
• Een sterk staaltje naar het Wad. Vervanging van de stalen vijzel van poldermolen de Goliath (0,11 mln)
• Nieuwland, jeugdherberg wordt gastenverblijf (0,12 mln)
• Vissers van de Wadden. Flexibilisering van het kleine kustvisserijbedrijf (0,82 mln)
• Kiek over Diek. Aanleg doorgaande fietsroute langs en over Groningse Waddenzeedijk (2,7 mln)
• De Nollen: symbiose van natuur, cultuur en ecologie (1,4 mln)
• Kweldercentrum Noarderleech (0,38 mln)
• Ecomare - de westelijke waddenpoort (0,71 mln)
• Zilt perspectief (2,5 mln)

2e tender Waddenfonds 2009

In 2009 kregen de volgende projecten een bijdrage uit het Waddenfonds:

• Kwelderherstel Balgzand (EUR 2,18 mln)
• Nollenlandschap Den Helder (EUR 0,82 mln)
• Herbouw historische maritieme elementen Zoutkamp (EUR 0,55 mln)
• Versterking unieke Texelse landschap (EUR 1,91 mln)
• Tussen Wad en Westerwoldse Aa (EUR 5,26 mln)
• Natuurontwikkeling Utopia (EUR 0,70 mln)
• Mosselwad (EUR 5,38 mln)
• Waddensleutels (EUR 3,12 mln)
• Duurzaam zorgcentrum De Stillen Terschelling (EUR 0,23 mln)
• Groen gas op Schiermonnikoog (EUR 1,2 mln)
• Duurzaam Terschelling (EUR 0,22 mln)
• Energieneutraal wonen op Texel (EUR 0,38 mln)
• Demonstratieproject HRe-ketel Ameland (EUR 0,2 mln)
• Verduurzaming garnalenvisserij (EUR 0.43 mln)
• 25 DonQi Urban Windmills (EUR 0,09 mln)
• Waddenacademie (EUR 5 mln)

1e tender Waddenfonds 2008

In 2008 kregen de volgende projecten een bijdrage uit het Waddenfonds:

• Hallumer Rijt vispassage en zoet/zout gradiënt (Wetterskip Fryslân)
• Verkweldering Biltpôlen, Noard-Fryslân Butendyks (It Fryske Gea)
• Biodiversiteit en natuurbeheer van kwelders (It Fryske Gea)
• Waddenparels Wieringen en Keizerspoeldijk (gemeente Wieringen)
• Ecologisch herstel Pieterbuurstermaar (gemeente De Marne)
• Kwelderherstelprogramma Groningen (St. het Groninger Landschap)
• Herinrichting haven Termunterzijl (gemeente Delfzijl)
• Kwaliteitsverbetering Noordpolderzijl (gemeente Eemsmond)
• Landmerken (St. Oude Groninger Kerken)
• Gouden Driehoek, herstel steunforten (Ver. Natuurmonumenten)
• De Gouden Driehoek op Texel (St. Texels Museum)
• Bezoekerscentrum Nieuwe Stijl Schiermonnikoog (St. Promenade i.o.)
• Noordelijke Elfstedenvaarroute (gemeente Leeuwarderadiel)
• Wandelen in de waddenregio (St. Landschapsbeheer Groningen)
• Getijdenenergiecentrale Texel (fase 1) (gemeente Texel)
• Vlieland bespaart energie (gemeente Vlieland)
• Waddenzeeschool (St. Waddencentra)
• Historische basiskaart Groninger Kustgebied (Fryske Akademy)
• Waddenacademie (KNAW)

Lees verder

• Waddenzee Werelderfgoed in Fotopedia en Heritage App
• Regiecollege Waddengebied (RCW)
• Van Helsdeur tot Duivels Hoorn van Pieter de Vries
• Waddengoud: Keurmerk producten en diensten uit waddengebied
• Duurzame Waddeneilanden