De geneeskracht van zwarte moerbei en witte moerbei

De zwarte moerbei komt oorspronkelijk uit het Zuidwesten van Azië. Omdat de plant al sinds mensenheugenis is gecultiveerd is niet precies duidelijk waar de boom, die 10 meter hoog kan worden van oorsprong groeit. De plant is door zijn cultivatie verwilderd in grote delen van Azië en Europa. De bladeren van deze plant vallen eraf als ze volwassen zijn en de eetbare, zwarte moerbei heeft zwart gekleurde vruchten die qua uiterlijk aan bramen of frambozen doen denken. In de fytotherapie worden zowel het vrucht als de blad van deze struik gebruikt om hun medicinale capaciteiten. Het wordt vooral aangewend als mondspoelmiddel bij keelpijn en aften en het blad heeft bloedsuikerverlagende eigenschappen wat inzetbaar is bij personen met diabetes type 2. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Zwarte moerbei als culinaire vrucht
• De moerbei in de traditionele Chinese geneeskunde
• Werkzame stoffen
• Medicinale werkingen van de moerbei
• Medicinale werkingen van het moerbeiblad
• Dosis en veiligheid

Zwarte moerbei als culinaire vrucht

De vrucht van de zwarte moerbei is lekker en goed eetbaar. Hij kan in grote hoeveelheden zonder problemen gegeten worden. Het is een lekkere vrucht in toetjes. Er worden jams van gemaakt. De vruchten worden ook wel gedroogd om er buiten de seizoenen gebruik van te kunnen maken. Het is in gedroogde vorm samen met rozijnen en goji-bessen een prima alternatief en supergezond zoetmiddel voor een toetje of een zelf samengesteld muesli-ontbijt. Na het drogen kun je ze eventueel verpoederen om als alternatief zoetmiddel in een dessert te dienen.

De moerbei in de traditionele Chinese geneeskunde

In de Chinese traditionele geneeskunde wordt de zwarte moerbei al millennialang aangewend. De witte moerbei en de zwarte moerbei hebben dezelfde medicinale kwaliteiten. Meerdere delen van de boom worden gebruikt. Een thee van verse of gedroogde bladeren wordt als medicijn gebruikt bij elefantiasis. Tetanus wordt bestreden door het sap van de boom te drinken samen met suiker. De bladeren werken antibacterieel, zweetdrijvend, samentrekkend, tandpijnstillend en ooghelend. Moerbeibladthee wordt gedronken bij verkoudheid, griep, oogontsteking en neusbloedingen. De stengels zijn een natuurmedicijn tegen reuma en werken vochtafdrijvend en bloeddrukverlagend. Bovendien is het een tonicum voor de borstspieren of borstvinnen. Een tinctuur van de schors wordt gebruikt om tandpijn te verlichten. Moerbeivruchten hebben een positief effect op de nieren en worden gebruikt bij incontinentie, oorsuizen, vervroegd grijs worden en constipatie. Het schors van de wortel is een ingrediënt van antihoestmiddel. Moerbeiwortelschors werkt vochtafdrijvend, slijmoplossend en bloeddrukverlagend. Het wordt inwendig gebruikt bij de behandeling van astma, hoest, bronchitis, oedeem, hypertensie of hoge bloeddruk en diabetes. De wortels worden in de winter geoogst en gedroogd om later te gebruiken. Het wortelschors is een anthelminticum of wormdodend middel. Het wordt onder andere gebruikt om lintwormen te verdrijven.

Alba betekent ´wit´.

Werkzame stoffen

Van de zwarte moerbei worden voor fytotherapeutische doeleinden alleen de vrucht en het blad gebruikt. In de vrucht zitten de volgende belangrijke inhoudsstoffen: Natuurlijke suikers, organische zuren zoals appelzuur en citroenzuur en pectine.

Medicinale werkingen van de moerbei

In de fytotherapie wordt de moerbeivrucht als volgt gebruikt:

• Een van de meest aangewende toepassingsvormen in de natuurgeneeskunde van de moerbei is dat ze als smaakmiddel dienen voor andere minder goed smakende natuurmedicijnen.
• Moerbeien zijn een zwak laxerend middel en worden bij constipatie van ouderen ingezet.
• De moerbeivruchten worden verwerkt in een mondspoeldrank om de volgende ziekten mee te behandelen: keelpijn, mondslijmvliesontsteking en aften.
• Vruchten van de witte moerbeiboom / Bron: Andre Abrahami, Wikimedia Commons (CC BY-SA-2.5)
  De vruchten bevorderen het ophoesten van slijmen.

Medicinale werkingen van het moerbeiblad

In de fytotherapie wordt moerbeiblad als volgt gebruikt:

• Moerbeiblad kan de bloedsuikerspiegel verlagen waardoor het bij diabetes wordt voorgeschreven.
• Daarnaast wordt een thee van moerbeiblad gedronken om de zweetafdrijvende, antibacteriële, vochtafdrijvende en samentrekkende werking.

Dosis en veiligheid

Er zijn enkele verschillende manieren om de moerbei als fytotherapeutisch medicijn in te nemen. De moerbei is zonder gevaar. Men kan er gerust veel van eten. Voor onderstaande toepassingsvormen geldt dat alleen de therapeutische dosis moet worden aangehouden; deze heeft geen gevaar op bijwerkingen.

• Bij milde constipatie wordt een koffielepel moerbeisiroop op nuchtere maag genomen.
• Bij diabetes, bloedsuikerverlaging: 30 Tot 50 druppels vloeibaar extract van de bladeren.

Voor overige indicaties geldt:

• Driemaal daags 40 druppels moedertinctuur.